12 cách người Israel thay đổi nền nông nghiệp thế giới (P1)

Từ tưới nhỏ giọt đến thuốc bảo vệ thực vật sinh học, cuộc cách mạng nông nghiệp của Israel đang mang đến những phương thức mới để thay đổi bộ mặt của sản xuất nông nghiệp.

An ninh lương thực đang là vấn đề được quan tâm hàng đầu cho mọi quốc gia trong bối cảnh dân số không ngừng phát triển hiện nay. Khi mà tài nguyên đang dần cạn kiện trong khi dân số vẫn không ngừng tăng lên, vấn đề đảm bảo an ninh lương thực bền vững đang là điều mà bất cứ quốc gia nào cũng khao khát. Và cho đên nay, chưa từng có một quốc gia nào có các điều kiện canh tác nông nghiệp khó khăn hàng đầu thế giới có thể đóng góp các thành tựu để thay đổi bộ mặt nền nông nghiệp thế giới tốt hơn Israel.

Từ những năm 1950, người Israel không những chỉ tìm ra phương thức tuyệt với để phủ xanh cho những sa mạc mà họ đã chia sẻ, chuyển giao những sáng kiến này đến các quốc gia khác thông qua các tổ chức hợp tác quốc tế của họ một cách rộng rãi. Và dưới đây là 12 thành tựu của người Israel đã mang đến cho nhân loại, giúp thay đổi bộ mặt của nền sản xuất nông nghiệp toàn cầu, đem đến phương thức sản xuất hiệu quả và là cách thức để giải quyết vấn đề an ninh lương thực hiện nay.

1. Công nghệ tưới nhỏ giọt

Hình: Nông dân Senegal và hệ thống tưới nhỏ giọt Tipa

Có lẽ không có thành tựu nào có được sự ảnh hưởng to lớn đến nền nông nghiệp Israel cũng như cả thế giới như phát minh này. Khái niệm tưới nhỏ giọt đã có từ trước khi nhà nước Israel ra đời, nhưng nó chỉ được thực sự trở thành cuộc cách mạng với sự phát hiện của kỹ sư tài nguyên nước Israel – Simcha Blass, người tình cờ phát hiện ra rằng sự nhỏ giọt chậm và đều đặn dẫn đến khả năng kích thích tăng trưởng đáng kể trên thực vật. Từ phát hiện trên, ông đã chế tạo ra một loại ống dẫn nước có các đầu tưới từ từ nhỏ từng giọt nước theo tỷ lệ tối ưu nhất cho từng loại cây trồng.

Từ đó đến nay, công nghệ tưới nhỏ giọt của Israel và các giải pháp tưới tiêu vi thủy lợi nhanh chóng lan rộng trên toàn thế giới. Chúng liên tục được phát triển, làm cho tốt hơn, các mô hình tưới nhỏ giọt mới nhất là công nghệ tự làm sạch đường ống và duy trì tốc độ dòng chảy thống nhất bất kể chất lượng nước và áp suất nước trong hệ thống tưới.

Một ví dụ rất nhỏ để thấy được ý nghĩa của công nghệ này đến nền nông nghiệp của các quốc gia là hệ thống Tipa, có nghĩa là “nhỏ giọt”, một sản phẩm của Israel phát triển cho thị trường nước ngoài đã cho phép 700 hộ nông dân ở Senegal có thể canh tác ba vụ một năm thay vì chỉ một vụ mỗi năm vào mùa mưa, đối với cả những vùng đất tưởng chừng không thể trồng trọt được. Các kết quả tương tự ở Kenya, Nam Phi, Benin và Nigeria có thể chứng minh hiệu quả của hệ thống này.

2. Kén tồn trữ lương thực

 Kén tồn trữ lương thực

Người Israel đã thiết kế sản phẩm kén tồn trữ lương thực nhằm đưa ra một giải pháp đơn giản, rẻ tiền cho các nông dân châu Á và châu Phi để tồn trữ lương thực sau thu hoạch một cách hiệu quả nhất.

Sản phẩm này chỉ đơn giản là một chiếc túi khổng lồ – được thiết kế bởi Giáo sư công nghệ thực thẩm quốc tế Shlomo Navarro – giúp lương thực tránh được việc tiếp xúc với không khí và độ ẩm. Nó đang được sử dụng rộng rãi ở các nước đang phát triển tại châu Phi, Trung Đông và cả những quốc gia không có quan hệ ngoại giao với Israel như Pakistan.

Với các phương pháp tồn trữ lương thực truyền thống, 50 % lượng ngũ cốc thu hoạch được và 100% sản lượng đậu bị tổn thất là do côn trùng và ẩm mốc. Tại các quốc gia đang phát triển, nông dân chỉ tồn trữ lương thực họ thu hoạch được bằng các phương tiện thô sơ như giỏ, bồ, túi, bao tải, những thứ không thể bảo vệ lương thực của họ thoát khỏi sự đói khát của côn trùng và các tác nhân gây hại từ bên ngoài. Và sản phẩm kén tồn trữ lương thực sinh ra để giải quyết các vấn đề đó, đặc biệt là sức nóng và độ ẩm cao.

3. Kiểm soát côn trùng theo phương pháp sinh học

Các kỹ sư Israel đã lai tạo ra các giống côn trùng có ích nhằm giải quyết vấn đề kiểm soát sâu bệnh tuân theo các nguyên lý sinh thái học tự nhiên, đồng thời họ cũng lai tạo các giống công trùng chuyên biệt như giống ong vò vẽ chuyên thực hiện thụ phấn tự nhiên trong môi trường nhà kính.

Theo Tiến sĩ Shimon Steinberg của cơ quan ISRAEL21c, việc sử dụng giống nhện kích thước chỉ dài 2mm hình quả lê màu cam hiện đang là giải pháp hiệu quả nhất để kiểm soát tình trạng bọ ký sinh trên cây trồng, kể cả các loại bọ tàn phá cây trồng nông nghiệp rất khó bị loại trừ bằng các phương pháp hóa học. Ông cho biết: “60% sản lượng dâu tây của California từ năm 1990 đến nay đã được cứu bằng các giống nhện ăn thịt bọ ký sinh từ Israel”, ông cũng cho biết, tại Israel, các sản phẩm sinh học đã cho phép nông dân giảm việc sử dụng thuốc trừ sâu hóa học đi 75% trong canh tác.

4. Công nghệ chăn nuôi bò sữa công nghiệp

Israel là quốc gia đã phát triển các công nghệ chăn nuôi bò sữa tập trung theo quy mô công nghiệp đầu tiên trên thế giới, đây là những hệ thống cho phép người chăn nuôi có thể quản lý, theo dõi, giám sát và cho ăn đàn gia súc tập trung thông qua các thiết bị máy tính. SAE Afikim là một trong 10 công ty của Israel đã tham gia vào dự án 5 năm trong việc phát triển đàn bò sữa trị giá 500 USD tại Việt Nam, đó là sự án chăn nuôi lớn nhất thế giới mà họ tham gia. Trong dự án này các hoạt động sẽ bao gồm phát triển đàn bò 30.000 con tại 12 vùng chuyên canh chăn nuôi – sản xuất sữa tập trung với sản lượng 300 triệu lít mỗi năm và tăng dần qua các năm. Đến cuối năm 2012, 500.000 lít sữa đã được sản xuất hàng ngày.

5. Nông nghiệp trực tuyến

Đó là Hệ thống Kiến thức nông nghiệp trực tuyến (Agricultural Knowledge On-Line (AKOL), đây là một hệ thống tương tác trực tuyến trên toàn cầu, nó liên kết kho dữ liệu về kiến thức nông nghiệp, các chuyên gia và nông dân để giải quyết bất cứ một vấn đề gì trong nông nghiệp. Mọi nông đân giờ đây có thể truy cập vào hệ thống này, học hỏi các kiến thức, kinh nghiệm và yêu cầu sự giúp đỡ, tư vấn phương pháp, giải pháp nông nghiệp từ các chuyên gia hàng đầu, các nhà sản xuất nông nghiệp chuyên nghiệp về vấn đề của họ.

6. Giống khoai tây có thể trồng ở những nơi khắc nghiệt

Phải mất gần 30 năm nghiên cứu, Giáo sư David Levy developedstrains của Đại học Hebrew mới lai tạo được giống khoai tây có thể phát triển mạnh trong khí hậu nóng, khô, và có thể được tưới bằng nước mặn. Đây là giải pháp trồng trọt vô cùng hiệu quả và mang lại lối thoát cho việc canh tác tại các vùng cát sa mạc, ven biển.

Khoai tây là một trong những nguồn lương thực chính của hàng triệu người trên thế giới, nhưng trước đây người ta không thể trồng được một củ khoai tây nào trong các vùng sa mạc như Trung Đông. Bây giờ nông dân ở các khu vực này có thể phát triển khoai tây là một loại cây trồng đem lại lợi ích kinh tế lớn.

Nguồn: Tổng hợp bởi Farmtech VietNam.

Thanh long Bình Thuận sụt giá kỷ lục

Bình Thuận là địa phương có diện tích trồng cây thanh long lớn nhất cả nước với trên 27.000 ha, sản lượng hằng năm trên 500.000 tấn. Hiện tại, phần lớn sản lượng loại trái cây này được xuất khẩu sang Trung Quốc theo đường tiểu ngạch.

Thanh long Bình Thuận đang vào đợt thu hoạch trái vụ. Chi phí trồng thanh long mùa này rất cao vì người dân phải chong đèn suốt đêm trong thời gian dài để kích thích cây ra hoa. Do đó, giá bán phải đạt khoảng 14.000 – 15.000 đồng/kg thì người trồng mới có lời. Thế nhưng, hiện tại thương lái thu mua tại các nhà vườn ở mức giá chừng 6.000 – 8.000 đồng/kg, đây là mức giá giảm sâu kỷ lục trong nhiều năm qua.

Hàng tấn thanh long Bình Thuận đang rớt giá trầm trọng

Theo nhiều người dân nơi đây, cứ 1 tấn thanh long bị loại 1 tạ hàng dạt. Tổng mức đầu tư cho lứa thanh long chong đèn mất khoảng 25 – 30 triệu đồng/1.000 trụ nhưng số tiền bán thanh long hiện nay dao động 6.000 – 8.000 đồng/kg chỉ thu được xấp xỉ 15 triệu đồng khiến người trồng thua lỗ.

“Gần 1.000 trụ thanh long chong đèn cho ra khoảng hơn 3,5 tấn trái. Trong vòng 3 tháng chăm sóc cùng với tiền điện, tiền phân tro đầu tư cao nhưng nếu bán với giá hiện tại tính ra lỗ rất lớn. Nhưng không bán thì không được vì đã đến thời điểm thu hoạch, để lâu thanh long sẽ bị hỏng” – một nhà vườn chuyên canh tác thanh long ở thị trấn Ma Lâm, huyện Hàm Thuận Bắc (Bình Thuận), chua xót nói.

Người dân lao đao vì thanh long sụt giá

Theo một số thương lái, nguyên nhân giá thanh long giảm mạnh là do thời tiết hiện tại của Trung Quốc đang lạnh, tuyết rơi nhiều nên việc vận chuyển, tiêu thụ loại trái cây này gặp nhiều khó khăn.

Theo nhanong.com.vn được kiểm duyệt bởi Farmtech Vietnam.

Ưu điểm của nông trại gieo trồng thẳng đứng

Công nghệ canh tác nông trại theo chiều thẳng hứa hẹn tạo ra một cuộc cách mạng nông nghiệp trong tương lai gần.

Cấu trúc của một trang trại thẳng đứng

Ưu điểm của nông trại thẳng đứng là sử dụng hiệu quả không gian đô thị. Các loại cây xếp trồng lên nhau trong tòa nhà để tiết kiệm diện tích.

Nông trại này có thể canh tác quanh năm, thậm chí cả khu vực phi nhiệt đới.

Nguồn: Tổng hợp bởi Farmtech VietNam.

Robot nhỏ này sẽ cách mạng hóa ngành nông nghiệp

Theo các chuyên gia, robot có thể giúp giảm bớt các chất thải nguy hại từ hoạt động canh tác như thuốc trừ sâu và giúp thu hoạch mùa màng, tuy nhiên chúng sẽ không sớm có bản thương mại trong vài năm tới.

Lợi ích từ việc sử dụng robot trong nông nghiệp từ lâu đã được khẳng định khi nó giải phóng sức lao động, giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và giúp giảm xả thải phụ phẩm ra môi trường.

Tại Anh, một loại robot phun thuốc trừ sâu đang được phát triển, có thể sẽ trở thành một công cụ nhằm cách mạng hóa ngành nông nghiệp khi chính thức được đưa vào sử dụng trên diện rộng. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho biết sản phẩm của họ hiện khó có thể thương mại hóa và kịch bản tốt nhất thì cũng phải tới 3 năm nữa mới có robot ra đồng trên diện rộng.

Robot phun thuốc trừ sâu tại Anh

Loại robot phun thuốc trừ sâu mới đang được phát triển có kích thước nhỏ, phù hợp với những cánh đồng nhỏ ít có ngân sách để đầu tư cho công nghệ cao. Ngoài ra, robot này còn cách mạng hóa hoạt động phun thuốc trừ sâu vốn đang được thực hiện theo kiểu “phun rồi cầu nguyện” được sử dụng lâu nay.

Kiểu phun thuốc trừ sâu vô tội vạ, không tập trung, thiếu chính xác hiện nay khiến từ 95 đến 99% thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ trên thực tế là lãng phí, gây ô nhiễm môi trường. Không chỉ gây ô nhiễm, việc phun thuốc bảo vệ thực vật diện rộng thúc đẩy sự gia tăng đề kháng của các loài sâu bệnh và cỏ dại làm cho các loại hóa chất bảo vệ thực vật nhanh chóng không còn hiệu quả, khiến người nông dân phải tăng lượng chất độc sử dụng trong nông nghiệp.

Một số thuốc trừ sâu được phun theo kiểu “phun rồi cầu nguyện” cũng khiến những loài sinh vật thụ phấn như ong và bướm vô tình trở thành nạn nhân và bị cấm sử dụng để bảo vệ môi trường ở một số nước.

“Nông dân trong nhiều năm qua phải chịu nhiều áp lực và phải phun thuốc bảo vệ thực vật rất nhiều. Một số phun thuốc trong sự tuyệt vọng. Một số thuốc bảo vệ thực vật mà họ sử dụng đã bị các loài thiên địch kháng thuốc, họ sẽ không giết được chúng khi phun thuốc nhưng lại giết những loài côn trùng khác như những loài thụ phấn”, Toby Bruce giáo sư chuyên về Sinh thái, Hóa học côn trùng tại Đại học Keele, nói.

Giáo sư Simon Blackmore, người đứng đầu nhóm nghiên cứu chế tạo robot phun thuốc trừ sâu mới, cho biết là với việc dùng thuốc ít hơn, trực tiếp phun thẳng vào chỗ cần tiêu diệt với sự điều khiển 100% của robot sẽ giúp cách mạng hóa ngành nông nghiệp. Việc dùng robot phun thuốc như vậy sẽ làm giảm số lượng thuốc bảo vệ thực vật dùng khi canh tác, ngăn côn trùng tấn công hoa màu, tránh tiêu diệt loài thụ phấn và giảm khả năng các loài gây hại kháng thuốc.

Không chỉ phun thuốc, robot này còn phát hiện ra các loại rau quả bị biến dạng, chậm lớn… giúp người nông dân chủ động loại bỏ những sản phẩm thừa này trước khi thu hoạch, qua đó tăng cao chất lượng sản phẩm cũng như gia tăng năng suất thu hoạch được.

Nguồn: Motthegioi được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

Rau hữu cơ Định Trung khẳng định thế mạnh OCOP

Cây rau ở xã Định Trung (TP Vĩnh Yên) lúc đầu chỉ có một vài hộ làm theo kiểu tự cung tự cấp. Dần dà, đây là hướng đi mới để phát triển kinh tế, tăng thu nhập.

Địa phương đã tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi cây trồng, quy hoạch vùng trồng rau. Phối hợp với ngành NN-PTNT tổ chức tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật thâm canh, hỗ trợ giống, vốn, VTNN và bao tiêu một phần rau xanh cho nông dân…


Để rau Định Trung có đầu ra ổn định, khẳng định được chỗ đứng, với sự giúp đỡ của các cấp, ngành năm 2012, “Liên kết nhóm” trồng rau an toàn, theo hướng hữu cơ được hình thành. Ban đầu có 19 hộ tham gia với 1,5ha. Công ty CP XNK&SX nông sản sạch VietGarden trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật và bao tiêu 50% sản phẩm.

Tháng 5/2017, HTX SX và TM Định Trung (HTX rau hữu cơ Vĩnh Phúc) thành lập với 25 hội viên, là những nông dân trồng rau hữu cơ tại xã Định Trung. HTX hợp tác với các DN, nhằm liên kết, hướng dẫn nông dân thực hiện đúng quy trình SX rau hữu cơ theo tiêu chuẩn PGS, giám sát SX để có những sản phẩm đạt VSATTP, từng bước hỗ trợ SX và tiêu thụ rau hữu cơ cho bà con với giá cao hơn, hoặc ít nhất bằng giá thị trường.

Chia sẻ về kỹ thuật trồng rau hữu cơ, bà Nguyễn Thị Hương Hồi, PGĐ kỹ thuật HTX cho biết, để rau, củ, quả hữu cơ, an toàn, bà con tuyệt đối tuân thủ nguyên tắc “5 không”, gồm không dùng phân hóa học; không dùng chất biến đổi gen; không dùng chất kích thích sinh trưởng để phun, tưới; không dùng thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu.

Thay vào đó, bà con dùng ớt, tỏi, gừng giã nhuyễn ngâm với rượu rồi phun lên rau hoặc dùng phương pháp dẫn dụ bắt thủ công. Để bổ sung dinh dưỡng cho cây thì dùng đu đủ chín, mướp đắng, chuối chín, cá trộn với đường (mùa đông 21 ngày, mùa hè 15 ngày) sau đó lọc lấy nước phun. Hiện tại HTX có 3 ha đang SX tại cánh đồng Đường Hiên, mỗi ngày làm ra từ 400 – 800kg rau, củ, quả…

Còn theo bà Hoàng Thị Tám, PGĐ HTX phụ trách thị trường, hiện tại rau HTX đã được tiêu thụ rộng rãi, tại nhiều của hàng và công ty như: Công ty CP XNK&SX nông sản sạch VietGarden (Hà Nội), Cửa hàng thực phẩm sạch Bảo Phúc, Cửa hàng thực phẩm sạch Tĩnh Liên (khu chung cư Vinaconex Xuân Mai, phường Liên Bảo), Thực phẩm sạch T-Food (Trần Phú, Liên Bảo), Sông Hồng thủ đô… Tuy nhiên lượng tiêu thụ qua HTX chỉ đạt 40 – 50%, còn lại các hộ vẫn phải tự lo đầu ra.

Vừa tranh thủ chăm sóc ruộng bắp cải, bà Trịnh Thị Vinh ở thôn Đậu, xã Định Trung, xã viên HTX rau hữu cơ Vĩnh Phúc cho biết: “Gia đình tôi có 3 sào bắp cải, su hào, cà chua theo hướng hữu cơ. Với 1 sào bắp cải trên 1.000 cây, trồng 2,5 đến 3 tháng cho thu hoạch, giá hiện tại 10.000 đồng/cây, trừ chi phí cũng thu được 7 triệu/đợt/sào. Tuy nhiên giá còn bấp bênh, như tầm này năm trước, mỗi cây bắp cải chỉ 2.000- 3.000 đồng, phải bán tống, bán tháo hoặc chặt cho bò, lợn, cá ăn”.

Còn theo chị Nguyễn Thị Hải ở thôn Gò, gia đình chị có 2 sào trồng rau, khi chưa thành lập HTX thì rau làm ra khó tiêu thụ, giá trị không cao. Khi vào HTX, các xã viên cùng chịu trách nhiệm nên chất lượng rau nâng lên, thu nhập tăng theo, bình quân 1 sào khoảng 30 – 35 triệu đồng/năm, cao hơn cây trồng khác. Tuy nhiên lượng tiêu thụ qua HTX còn thấp, hộ gia đình vẫn phải tự lo đầu ra 50% sản phẩm.

Với phương châm “Sạch từ tâm, ngon xứng tầm”, chị Đặng Thị Bảo Yến, chủ cửa hàng thực phẩm Bảo Phúc (khu chung cư Vinaconex Xuân Mai, phường Liên Bảo) cho biết, hàng ngày của hàng tiêu thụ trực tiếp khoảng 80kg rau, củ, quả của HTX. Ngoài bán trực tiếp, cửa hàng còn nhận giao hàng tận nơi khách hàng yêu cầu.

Nhanh tay chọn cho mình những túi rau tươi ngon mang nhãn hiệu HTX rau hữu cơ Vĩnh Phúc, chị Phan Thị Minh Thu ở khu 10, phường Liên Bảo tâm sự: “Tôi thường xuyên mua rau cửa hàng Bảo Phúc vì rau ở đây tươi ngon, sạch, được chứng nhận đảm bảo VSATTP, hơn nữa giá cả hợp lý”.

Nguồn: Báo Nông nghiệp Việt Nam được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

Chế phẩm vi sinh từ nuôi cho đến bảo quản

Ở Quảng Nam mô hình sử dụng chế phẩm sinh học EM chuối và chế phẩm dịch chiết gừng bảo quản sản phẩm tôm đã chứng minh tính thiết thực và hiệu quả cao có thể hướng đến nhân rộng để ngành sản xuất tôm bền vững.

EM chuối trộn vào thức ăn tăng cường sức đề kháng cho tôm.

Nuôi tôm cho sản lượng cao, an toàn

Lâu nay, nông dân Nguyễn Xuân Cần (thôn Kỳ Trần, xã Bình Hải, Thăng Bình) nuôi tôm không nhiều nhưng được những hộ khác khâm phục vì các vụ nuôi luôn thành công. Ở vụ vừa qua, với 6 ao nuôi có tổng diện tích 18.000m2, ông Cần thu hoạch 10 tấn tôm, bán được 1,6 tỷ đồng, qua đó thu lợi 1 tỷ đồng.

Bí quyết thành công của nông dân này là ứng dụng chế phẩm sinh học trong nuôi tôm. “Sử dụng hóa chất và kháng sinh không phải là giải pháp nuôi tôm bền vững vì gây hại môi trường và sản phẩm không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Thay vào đó tôi sử dụng chế phẩm sinh học EM chuối – sản phẩm độc đáo xuất xứ từ Nhật Bản” – ông Cần chia sẻ.

Sử dụng chế phẩm sinh học trong nuôi tôm và bảo quản sản phẩm tôm nuôi đang là lựa chọn hiệu quả và hướng đến bền vững.

Chế biến EM chuối theo cách ông Cần hướng dẫn cũng khá đơn giản: xay nhuyễn 1kg chuối tây đã lột vỏ rồi khuấy đều với 1 lít EM trong bình có nắp đậy chặt. Sau 24 giờ có thể sử dụng 1 lít chế phẩm sinh học EM chuối trộn với 10kg thức ăn nuôi tôm. Nguyên tắc sử dụng chế phẩm sinh học của ông Cần là sử dụng đúng liều lượng, thời gian sử dụng vào buổi sáng, khoảng 8 – 10 giờ, lúc nắng ấm là phù hợp nhất vì hàm lượng ô xy hòa tan cao. Chế phẩm EM chuối có tác dụng tăng cường sức đề kháng và khả năng chống chịu của tôm nuôi khi có các điều kiện ngoại cảnh bất lợi, tăng cường khả năng tiêu hóa và hấp thụ thức ăn cho tôm. Bên cạnh đó, EM chuối còn giúp tiêu diệt vi sinh vật có hại, hạn chế ô nhiễm môi trường.

Nuôi tôm ở vùng triều có nhiều hạn chế về nguồn nước, nhưng cũng nhờ sử dụng chế phẩm sinh học, hộ các ông Nguyễn Nam, Đỗ Văn Lành (khối phố Phú Sơn, phường An Phú, TP.Tam Kỳ) vẫn thu được sản lượng lớn, lãi hàng trăm triệu đồng sau mỗi vụ nuôi.

Ông Nguyễn Nam cho biết, ông sử dụng chế phẩm sinh học trong toàn bộ quá trình nuôi tôm, từ giai đoạn cải tạo ao nuôi đến khi thu hoạch. “Ban đầu tôi nuôi tôm thẻ chân trắng bằng hình thức quảng canh vì vùng triều ven sông không có lợi thế về quản lý môi trường nuôi tôm như trên cát. Sau đó, tôi đã chuyển sang thâm canh nhờ sử dụng chế phẩm sinh học có tính tương thích cao nên nuôi tôm rất trúng vụ” – ông Nam nói.

Ông Đỗ Văn Lành cho biết thêm, thời tiết càng khắc nghiệt nông dân càng nên dùng chế phẩm sinh học trong nuôi tôm. Như chuẩn bị cho vụ nuôi mới năm 2018, ông sẽ dùng chế phẩm sinh học để xử lý bùn đáy hồ bằng cách pha với nước phun tiêu độc trong vòng 10 ngày. Tùy theo từng vụ nuôi, ông dùng các loại chế phẩm sinh học khác nhau phù hợp, được kiểm chứng kỹ càng.

Hiệu quả bảo quản

Mới đây, cơ sở thu mua tôm thương phẩm Thúy Ty (xã Tam Anh Bắc, Núi Thành) tiến hành thu mua tôm thẻ chân trắng ở ao nuôi của bà Nguyễn Thị Luận (xã Tam Hải, Núi Thành). Thay vì chỉ dùng đá ướp lạnh như mọi khi, doanh nghiệp này đã sử dụng chế phẩm sinh học gồm 50% dịch chiết gừng trong cồn 50%, cùng 50% dịch chiết riềng trong cồn 60% và các phụ gia an toàn là nisin nồng độ 200ppm, chitosan có nồng độ 0,5% để bảo quản sản phẩm theo tỷ lệ 1 lít chế phẩm sinh học pha với 2 lít nước biển và 7kg nước đá để bảo quản cho 10kg tôm thương phẩm.

Kết quả là tôm không có điểm đen nào trên thân; không bị rách vỏ; thịt tôm có màu sắc đặc trưng, săn chắc; đầu tôm dính chặt vào thân và không dập nát. Cơ sở Thúy Ty cho biết, nếu bảo quản bằng nước đá đơn thuần, chỉ sau 2 ngày tôm sẽ suy giảm chất lượng, giá bán ra bị giảm đến 30%. Trong khi đó, bảo quản bằng chế phẩm sinh học, thời gian giữ chất lượng sản phẩm tôm lâu hơn.

Nguồn: Báo Quảng Nam được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

Tôm sinh thái nâng cao vị thế tôm Việt

Con tôm sinh thái không sợ hạn mặn, cũng không sợ ngọt hóa bất chợt như tôm nuôi công nghiệp. Tôm sinh thái chỉ cần nguồn nước thủy triều tự nhiên, không nhiễm bẩn.

Mô hình nuôi tôm sinh thái xuất hiện ở Cà Mau cách đây chỉ vài năm, nhưng đã nhận được hỗ trợ từ các dự án và các tổ chức quốc tế.

Nuôi tôm sinh thái theo mô hình luân canh lúa – tôm mang lại hiệu quả kinh tế cao. 

Tỉnh Cà Mau có khoảng 70.000ha rừng ngập mặn tập trung chủ yếu ở các huyện Phú Tân, Đầm Dơi, Năm Căn, Ngọc Hiển. Trong đó, có 30.000ha nuôi tôm dưới tán rừng. Một số hộ nông dân được lâm trường cấp khoảng 4 – 5ha mặt nước và rừng để nuôi tôm sinh thái. Yêu cầu người đăng ký nuôi tôm sinh thái phải chọn mua con giống thật tốt ở những đơn vị sản xuất tôm uy tín và được kiểm định nghiêm túc. Đến nay, hơn 14.000ha đã được công nhận nuôi tôm sinh thái. Các hộ đăng ký nuôi tôm trên đã được chứng nhận vùng nuôi sinh thái. Đây là chiến lược phát triển để nâng cao vị thế tôm Việt Nam.

Ông Võ Minh Tuấn (huyện Ngọc Hiển, Cà Mau) cho biết: Nuôi tôm sinh thái trong rừng ngập mặn là phương pháp nuôi tôm bền vững, hiệu quả ở chỗ giảm chi phí, ít tốn công chăm sóc vì tôm sống trong môi trường tự nhiên. Hơn nữa, ít dịch bệnh, mức độ rủi ro rất thấp, lợi nhuận cao.

Mô hình rừng – tôm mang tính chất bền vững.

Đầu ra sản phẩm được dự án MAM phối hợp với Cty CP Thủy sản Minh Phú cam kết thu mua toàn bộ với giá cao hơn giá thị trường khoảng 10 – 15% so với tôm thường. Tôm rất được thị trường ưa chuộng. Thêm một đặc điểm là tôm sống với bản năng tự nhiên nên có nhiều đặc điểm y như tôm tự nhiên. Đến những con nước triều cường, tôm lớn thường “chạy nước”, nghĩa là theo con nước mà đi.

Lãnh đạo Tập đoàn Thủy sản Minh Phú cho biết: Mô hình mà Minh Phú thực hiện được khởi đầu từ tôm nuôi sinh thái dưới tán rừng phòng hộ ven biển, tiếp đến là tôm – lúa và sau là tôm nuôi công nghiệp. Sở dĩ chọn con tôm sinh thái, tôm hữu cơ là do giá trị cao hơn từ 25 – 30% so với tôm nuôi thông thường. Nuôi trong môi trường sinh thái tự nhiên, chúng ta hoàn toàn có thể dùng thức ăn hữu cơ để tăng năng suất nhưng không làm giảm đi giá trị của tôm khi chế biến xuất khẩu. Còn nuôi tôm công nghiệp, sẽ chọn nuôi theo mật độ thấp, vừa sức tải môi trường. Nuôi mật độ thấp không chỉ dễ nuôi, giảm nguy cơ dịch bệnh mà suất đầu tư cũng thấp, nông dân sẽ dễ đầu tư.

Về con giống, hiện nay các nước đã sản xuất được con giống kháng bệnh, gồm những bệnh rất nguy hiểm đối với nghề nuôi tôm là: EMS (chết nhanh) và đốm trắng, đang hướng tới kháng cả bệnh chậm lớn. Trong khi đó, Việt Nam vẫn còn loay hoay với con giống sạch bệnh.

Ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho biết: Địa phương dự kiến sẽ nâng diện tích tôm sinh thái có chứng chỉ lên 20.000ha vào năm 2020, nhằm nâng cao diện tích rừng ngập mặn được bảo vệ. Hướng đến “một vùng bờ biển sinh thái”, vừa sản xuất tôm có giá trị kinh tế cao, vừa đảm bảo diện tích rừng ngập mặn và chống nước biển dâng cao. Hiện tại, tỉnh Cà Mau tiếp tục xây dựng hoàn thiện quy hoạch nuôi trồng thủy sản đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030.

Nuôi tôm sinh thái tạo sản phẩm tôm sạch lại thân thiện với môi trường.

Nuôi tôm sinh thái tận dụng những điều kiện tự nhiên dưới tán rừng phòng hộ ven biển. 

Nguồn: Nongnghiep.vn được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

Nuôi sò huyết trong vuông tôm

Nhiều nông dân ở xã Hòa Tân (TP Cà Mau, tỉnh Cà Mau) khẳng định, mô hình nuôi sò huyết xen canh trên đất nuôi tôm, cua giúp họ thoát nghèo, vươn lên làm giàu. Hiện toàn xã có trên 30 hộ đang đầu tư làm theo mô hình này.

Nhiều bà con thoát nghèo nhờ nuôi sò huyết trong vuông tôm

Bà Lê Thị Tới ở ấp Cái Nai kể, một lần tình cờ xem ti vi, bà phát hiện mô hình nuôi sò huyết cho thu nhập cao. Để thử nghiệm, bà tìm mua sò giống ở đầm Thị Tường về thả xen canh trên diện tích 0,2ha mặt nước nuôi tôm, cua. Thấy hiệu quả nên mở rộng và duy trì mô hình cho đến nay.

Theo kinh nghiệm của bà Tới, sò huyết là loài hải sản rất khỏe, ít bệnh, không tốn công chăm sóc. Ăn thức ăn tự nhiên có trong vuông nên sò lớn nhanh. Sau 6 tháng thả nuôi, sò đạt trọng lượng 70 – 100 con/kg, giá bán mỗi kg dao động từ 70.000 – 100.000 đồng.

Từ 10 triệu đồng ban đầu, qua 3 vụ thả nuôi, bà Tới đã tích lũy được nguồn vốn trên 150 triệu đồng và xây cất được nhà khang trang. Hiện, 600kg sò giống trong vuông tôm của gia đình bà đang phát triển rất tốt, hứa hẹn vụ mùa bội thu.

Theo Tới, cái lợi của nghề nuôi sò huyết là cứ bỏ ra 1 đồng vốn thì 6 tháng sau thu vào được 3 đồng lời. Lại thêm, nuôi sò huyết xen canh với các đối tượng cua, tôm trên cùng đơn vị diện tích thì cả 3 đối tượng nuôi đều trúng so với nuôi độc canh.

Tuy nhiên, trước mỗi vụ nuôi, người nuôi cần cải tạo ao từ 15-30 ngày. Sau đó, tiến hành bón vôi từ 10 – 15kg/1.000m² đáy ao, để hạn chế trứng các sinh vật gây hại sò huyết xâm nhập vào ao nuôi, đảm bảo ao nuôi duy trì mực nước với độ sâu từ 0,4 – 0,6m, các yếu tố môi trường như độ pH, nhiệt độ, độ mặn phù hợp.

Thời điểm thả giống nuôi sò huyết lý tưởng là từ tháng 9 – 10 dương lịch. Trong quá trình nuôi thường xuyên theo dõi, kiểm tra khả năng phát triển của sò để thay nước, bổ sung nguồn nước đảm bảo độ sâu phù hợp.

Nuôi sò huyết khá đơn giản nhưng mang lại lợi nhuận sao

Sò huyết là đối tượng có giá trị kinh tế cao, dễ nuôi nên nông dân nuôi thủy sản rất hào hứng với vật nuôi này. Từ một vài hộ nuôi ban đầu, đến nay toàn tỉnh có khoảng 600 hộ nuôi sò huyết xen canh trong ao tôm, với diện tích hơn 450ha.

Bà Đặng Kim Chung, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Hòa Tân đánh giá: “Sò huyết nuôi xen canh trong vuông nuôi tôm góp phần đa dạng đối tượng nuôi, giúp nông dân nâng cao thu nhập. Theo kế hoạch, đầu năm 2018, Hội Phụ nữ xã sẽ vận động hội viên thành lập thêm hợp tác xã nuôi sò huyết tại ấp Xóm Chùa để liên kết sản xuất, tạo đầu ra thuận lợi cho sản phẩm”.

Theo nongnghiep.vn được kiểm duyệt bởi Farmtech Vietnam.

Nuôi gà an toàn để xuất khẩu

Ngành nông nghiệp tỉnh Đồng Nai đang gấp rút triển khai mở rộng các vùng an toàn dịch bệnh trong chăn nuôi gà sạch để đáp ứng cho nhu cầu xuất khẩu.

Chúng tôi đến trại gà của ông Lê Văn Nghĩa (xã Gia Tân 2, huyện Thống Nhất) để tìm hiểu. Đây là một trong số các trang trại gà nằm trên địa bàn tỉnh Đồng Nai tham gia mô hình chăn nuôi an toàn có kiểm soát dịch bệnh hướng tới xuất khẩu, do Trung tâm Khuyến nông Đồng Nai triển khai thời gian qua.

Cơ hội

Theo ông Nghĩa, từ ngày tham gia chương trình, trang trại của ông gần như phải thay đổi toàn bộ quy trình nuôi gà truyền thống nhằm đảm bảo các yêu cầu đặt ra. Trước hết, hệ thống chuồng trại được ông đầu tư đồng bộ nhằm đáp ứng các yêu cầu về vệ sinh, an toàn dịch bệnh trong chăn nuôi. Ngoài trại nuôi gà thịt thương phẩm, ông còn phải xây dựng thêm trại nuôi gà giống. Trong đó, từ con giống, thức ăn, thuốc thú y tất cả đều phải đảm bảo truy xuất được nguồn gốc.

Nhiều trang trại nuôi gà sạch rất mong muốn được tham gia vào chuỗi cung ứng gà xuất khẩu

Đặc biệt, 1 tháng trước khi xuất bán gà, theo qui định ông phải ngừng sử dụng tất cả các loại thuốc thú y. Mặc dù quy trình nuôi được kiểm soát chặt chẽ, gà thịt đạt tiêu chuẩn sạch theo quy định nhưng hiện tại ông Nghĩa vẫn phải bán gà qua thương lái.

“Cứ 2 ngày lại có xe của thương lái vào bắt gà, mỗi lần bắt vài ngàn con. Giá bán theo giá thị trường, lúc cao họ mua cao, lúc giá xuống họ mua thấp”, ông cho biết.

Do đầu ra không chủ động lại hoàn toàn phụ thuộc vào thương lái nên trại gà của ông Nghĩa dù chăn nuôi theo quy trình sạch, nhưng giá cả cũng không khác so với gà thường. Bởi vậy, khi nghe thông tin về việc một doanh nghiệp trong tỉnh xuất khẩu được thịt gà sang thị trường Nhật Bản, ông rất muốn được tham gia vào chuỗi cung ứng gà nguyên liệu.

“Tham gia vào chuỗi chăn nuôi xuất khẩu, doanh nghiệp thu mua đảm bảo sản lượng và giá gà ổn định, chắc chắn người nuôi sẽ yên tâm hơn rất nhiều. Theo quy trình của doanh nghiệp đưa ra, gà nguyên liệu phải đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe nhưng nếu có mô hình chăn nuôi cụ thể, được hỗ trợ kỹ thuật thì chúng tôi sẽ đáp ứng tốt”, ông Nghĩa cam kết

Tương tự, ông Lâm Đình Tới, chủ trại gà 20 ngàn con tại xã Bắc Sơn, huyện Trảng Bom cũng cho rằng, chỉ cần có đầu ra, giá cả ổn định thì người chăn nuôi sẽ tham gia. “Quy trình nuôi, chúng tôi chỉ cần có mô hình cụ thể cộng thêm đó là sự hỗ trợ từ phía doanh nghiệp thì làm được hết, chúng tôi cũng đã có kinh nghiệm chăn nuôi hàng chục năm rồi”, ông Tới cho hay.

An toàn dịch bệnh

Ông Nguyễn Văn Ngọc – Phó Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam Bộ cho biết, để đáp ứng nhu cầu chế biến thịt gà xuất khẩu sang Nhật, Cty Koyu & Unitek đang cần nguồn gà nguyên liệu rất lớn. Trong khi đó, số trang trại đáp ứng được các tiêu chuẩn đưa ra trên địa bàn tỉnh Đồng Nai là chưa nhiều, do đó cơ hội để người chăn nuôi gà tham gia vào chuỗi có biên độ rất rộng.

Tuy nhiên, để được tham gia vào chuỗi, trại nuôi cần phải đáp ứng những yêu cầu khắt khe. Thực tế cho thấy, khó khăn lớn nhất đối với các trại gà để có thể tham gia vào chuỗi cung ứng xuất khẩu chính là vấn đề an toàn dịch bệnh.

“Vừa rồi Cty Koyu & Unitek có tổ chức các đoàn kiểm tra các trại nuôi gà, trong đó có trại nuôi của gia đình tôi. Dù trại đảm bảo các tiêu chuẩn đề ra nhưng do nằm gần với các trại chăn nuôi nhỏ lẻ trong khu vực nên họ còn lo ngại đối về vấn đề an toàn dịch bệnh”, ông Ngọc chia sẻ

Tuy nhiên, theo ông Phan Minh Báu – Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Đồng Nai, rất khó để thực hiện quy định về khoảng cách trại nuôi. Bởi, phần lớn người chăn nuôi hiện đang ở dạng nhỏ lẻ, nếu thực hiện việc giữ khoảng cách 1 m có một trại nuôi như yêu cầu thì Đồng Nai sẽ không còn bao nhiêu trại nuôi gà nữa.

Vì thế, nhằm gỡ khó cho người chăn nuôi, ngành nông nghiệp địa phương đang gấp rút triển khai mở rộng các vùng an toàn dịch bệnh để đáp ứng cho nhu cầu xuất khẩu. Theo đó, tại đây đã xây dựng và chứng nhận an toàn dịch bệnh cấp xã đối với 2 huyện Thống Nhất và Trảng Bom. Ngoài ra, 10 xã quanh trại gà của Cty Koyu & Unitek cũng đã được công nhận an toàn dịch bệnh. Tức là, tất cả các khu vực nói trên đều đã đủ tiêu chuẩn để nuôi gà xuất khẩu.

“Chúng tôi đang tập trung mở rộng xây dựng thêm các xã an toàn dịch bệnh nằm trên địa bàn huyện Xuân Lộc và TX Long Khánh. Mục tiêu những năm tới là sẽ xây dựng các vùng an toàn dịch bệnh trên địa bàn toàn tỉnh để phục vụ cho nhu cầu xuất khẩu gà nguyên liệu”, ông Báu nhấn mạnh

Nguồn: Nongnghiep.vn được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

Trồng vú sữa có thể thu nhập 200 – 300 triệu/ha/năm

Theo tính toán của các nhà vườn, trong các loại cây đặc sản, vú sữa được xếp vào nhóm cây có giá trị kinh tế cao, bền, chắc và khai thác được lâu dài.

Huyện Phong Điền, thành phố Cần Thơ được coi là một trong những vựa cây trái nổi tiếng nhất ĐBSCL. Toàn huyện hiện có trên 10.500ha đất sản xuất nông nghiệp, trong đó có 6.500ha cây ăn trái. Riêng loại cây trái ngon và cây đặc sản như dâu hạ châu, nhãn, xoài riêng, măng cụt, mít, vú sữa… chiếm hơn nửa diện tích, đặc biệt có tới 800ha vú sữa. Những nơi phát triển rầm rộ là thị trấn Phong Điền, xã Nhơn Ái, Nhơn Nghĩa, Giai Xuân và Mỹ Khánh.

Vú sữa tím Phong Điền

Thời gian qua, tuy phải ứng phó với biến đổi khí hậu, nhất là hạn hán kéo dài nhưng nhiều nhà vườn đã áp dụng tốt những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nên đạt năng suất cao, chất lượng bảo đảm, mức thu nhập bình quân từ 200 – 300 triệu/ha/năm.
Ông Trần Thái Nghiêm, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Phong Điền cho biết, việc cải tạo, nâng chất vườn cây ăn trái có nhiều chuyển biến tích cực cả về số lượng và chất lượng, nổi tiếng nhất là dâu hạ châu, nhãn, xoài riêng, măng cụt, vú sữa các loại…
Theo tính toán của các nhà vườn, trong các loại cây đặc sản, vú sữa được xếp vào nhóm cây có giá trị kinh tế cao, bền, chắc và khai thác được lâu dài. Một người trồng đúng kỹ thuật, biết xử lý cho cây ra trái mùa nghịch có thể thu hoạch 500 triệu đ/ha/năm.

Vú sữa tím Phong Điền (giống mới)

Ông Nguyễn Hoàng Ân ở ấp Nhơn Thọ 1A, xã Nhơn Ái, huyện Phong Điền có 7 công đất trồng vú sữa đủ loại, mỗi năm thu nhập trên 250 triệu đồng. Ông Trần Văn Vui ở ấp Trường Trung B, xã Tân Thới có 4 công vườn trồng toàn vú sữa lò rèn được 4 năm tuổi, cứ mỗi tuần hái trái một lần, mỗi lần vài trăm ký, bán tại chỗ với giá 15.000 đ/kg. Nếu cho trái ra mùa nghịch giá sẽ cao gấp đôi. Sau khi trừ hết các chi phí, mỗi vụ ông còn lời trên 100 triệu đồng. Ông cho biết vú sữa càng lâu năm trái càng sai và càng ngọt.
Theo ông Nguyễn Hoàng Tuấn, Chủ nhiệm CLB làm vườn ấp Nhơn Thọ 1A, bà con nông dân Phong Điền hiện trồng nhiều loại vú sữa khác nhau như bơ hồng, bơ trắng, lò rèn, tím, cà na, tứ quý… Thường vú sữa bơ hồng chín sớm từ tháng 11 âm lịch nên giá rất cao. Các loại khác kéo dài từ trước tết cho đến tháng hai âm lịch. Do vậy mà mùa thu hoạch kéo dài giúp cho bà con nông dân có thu nhập ổn định.
Ngoài các vườn cây ăn trái, Phong Điền còn có trên 20 nhà vườn làm du lịch sinh thái, thu hút nhiều khách tham quan, giúp cho đầu ra được thuận lợi và dễ dàng. Hiện nay tuy vú sữa ở cuối mùa nhưng thị trường tiên thụ rất mạnh, thậm chí có nhiều thương lái đến tận vườn thu mua, đóng thùng chở đi các nơi tiêu thụ.

Bà con chất vú sữa vào thùng chuẩn bị vận chuyển đi xa

Các nhà vườn đánh giá, hiện nay vú sữa bơ hồng và vú sữa tứ quý là các giống có triển vọng với các ưu điểm trái to, bóng, đẹp và ngọt lành. Theo Hiệp hội Trái cây Việt Nam (Vinafruit) vú sữa là một trong 11 chủng loại có lợi thế cạnh tranh của Việt Nam được Bộ NN-PTNT khuyến cáo phát triển hướng đến xuất khẩu.
Ông Trương Văn Phong, cán bộ khuyến nông xã Nhơn Ái cho biết, ở Nhơn Ái nhà vườn nào cũng trồng vú sữa, trong đó có trên 3,5ha vú sữa bơ hồng đang ra trái, vừa được mùa vừa trúng giá, bà con ai cũng phấn khởi.

Tổng hợp bởi Farmtech Vietnam