Quy trình sơ chế “Ủ” phân hữu cơ vi sinh từ vỏ cà phê
Vỏ cafe là nguồn nguyên liệu rất tốt để chế biến phân hữu cơ vi sinh chất lượng cao. Chất dinh dưỡng trong 1kg vỏ cafe tương đương 3 kg phân chuồng loại tốt . Vì hàm lượng hữu cơ cao trên 30% nên vỏ cafe đem bón mà không được ủ hoai mục thì lại là nguồn gây bệnh cho cây trồng.
Sử dụng 01 kg men HB-01 ủ cho lượng vỏ cafe của 1,2 – 1,5 tấn nhân.
CÁCH 1 : ủ theo quy trình chuẩn để được phân hữu cơ vi sinh chất lượng cao.
Chuẩn bị nguyên liệu:
- Vỏ café : 1 tấn
- Phân chuồng : 0,5 m3 (nhiều hơn càng tốt)
- Lân nung chảy : 25-50 kg
- Urê : 5 kg
- Mật mía (hay đường vàng) : 0,5-1 kg
- Men HB-01 : 1 kg (có thể nhiều hơn)
Qui trình :
Bước 1 : làm ẩm toàn bộ vỏ cà phê, tưới nước nhiều lần trước khi ủ sao cho vỏ mềm, để ráo nước (nếu không có điều kiện tưới thì khi trộn men có thể dùng ít nước tưới cho đều, hạn chế để róc nước, rồi sau 1 tuần ủ sẽ bổ sung thêm nước).
Bước 2 : hòa toàn bộ men trong nước đường (mật), lượng nước nhiều hay ít tùy vào lượng men và độ ẩm của vỏ cafe, tưới hỗn hợp vào đống vỏ, để thời gian 3-5 tiếng đồng hồ cho ngấm đều (làm sao khi tưới trộn hỗn hợp men phải bám tương đối đều cả trên lẫn dưới đống vỏ, nước men không bị rỉ xuống dưới).
Bước 3 : tiến hành ủ : hỗn hợp vỏ cafe + lân + urê + phân chuồng được trộn đều, chọn chỗ đất bằng và nhẵn, rải một lớp vỏ quả 40cm rộng ít nhất 2,0m, chiều dài tùy thuộc vào lượng vỏ café thành luống rồi tưới nước men đều lên mặt luống. Tiếp tục rải một lớp hỗn hợp dày 30cm và tưới nước men….làm khoảng 5 lớp sao cho đống ủ cao >1,5m. Ủ xong phủ toàn bộ bạt để giữ ẩm và nhiệt. Tuyệt đối không được nén chặt đống ủ ( không dẫm đạp lên đống ủ) .
Bước 4 : Sau khi ủ một tuần thì tiến hành kiểm tra đống ủ: đống ủ nóng, có nhiệt độ 70 độ C trở lên, có màu nâu đen là tốt, màu nâu nhạt là do thiếu nước, phải tưới thêm nước (hầu như toàn bộ đều phải tưới thêm nước). Lượng nước nhiều quá hoặc ít quá đều ảnh hưởng đến quá trình phân hủy của men.
Sau 20 ngày tiến hành đảo trộn, lên đống và nén thật chặt, khoảng 75 – 90 ngày đống ủ sẽ hoàn toàn hoai mục, ta tiến hành rỡ bạt để 1- 2 ngày rồi mang đi bón hoặc hong khô đóng bao
CÁCH 2: ủ tắt để phân hủy vỏ trấu caphe hoai mục (cách này không dùng chất phụ gia)
Qui trình :
Bước 1 : làm ẩm toàn bộ vỏ cafe, tưới nước nhiều lần trước khi ủ sao cho vỏ trấu mềm, để ráo nước, (nếu không có điều kiện tưới thì khi trộn men có thể dùng ít nước để tưới cho đều, hạn chế rỉ nước rồi sau 1 tuần ủ sẽ bổ sung thêm nước).
Bước 2: hòa 1kg men trong 50– 100L nước (lượng nước nhiều hay ít tùy vào lượng men và độ ẩm của vỏ quả cafe, làm sao khi tưới trộn men phải bám tương đối đều cả trên và dưới của đống ủ, nước men không bị rỉ xuống dưới), để thời gian 3-5 tiếng đồng hồ. Chọn chỗ đất bằng và nhẵn, rải một lớp vỏ cafe 40cm rộng tối thiểu 2,0m, chiều dài tùy thuộc lượng vỏ cafe, rồi tưới nước men đều lên mặt luống. Tiếp tục rải 30cm vỏ và tưới nước men… làm khoảng 5 lớp sao cho đống ủ cao >1,5m. Ủ xong phủ bạt lên toàn bộ để giữ ẩm và nhiệt, tuyệt đối không được nén chặt đống ủ ( không đi lại trên đống ủ) .
Bước 3: Sau khi ủ một tuần thì tiến hành kiểm tra đống ủ: đống ủ nóng (có nhiệt độ > 70oc), đống ủ có màu nâu đen là tốt, màu nâu nhạt thì thiếu nước khi đó phải tưới thêm nước. (Hầu như toàn bộ phải tưới thêm nước).
Lượng nước nhiều quá hoặc ít quá đều ảnh hưởng đến quá trình phân hủy của men.
Sau 20 ngày tiến hành đảo trộn, lên đống và nén thật chặt, khoảng 75 – 90 ngày đống ủ sẽ hoàn toàn hoai mục ta tiến hành dỡ bạt để 1- 2 ngày rồi mang đi bón hoặc hong khô đóng bao.
Cách sử dụng phân vi sinh :
- Cafe kiến thiết cơ bản bón 2-3 kg/cây ; cà phê kinh doanh bón 4-6 kg/cây.
- Phân ủ có mật độ vi sinh vật sống cao nên khi bón đất phải ẩm càng nhiều càng tốt (bón vào mùa mưa là tốt nhất).
- Không nên trộn chung với các loại thuốc hóa học để vi sinh vật tiếp tục hoạt động giúp cho cây cafe chống bệnh thối rễ vàng lá.
- Những cây cà fê nào bị thối rễ vàng lá thì bón nhiều phân ủ và giảm phân vô cơ.
*** Ghi chú thêm :
- Cách tưới nước bổ sung: dùng ống nước cắm trực tiếp vào đống ủ rồi bơm nước, thường xuyên tưới bổ sung cho đống ủ.
- Không sử dụng nước máy hay các loại phân khác để ủ.
Nguồn: Tổng hợp bởi Farmtech VietNam.