Ở Nhật và một số nước khác trên thế giới, nông nghiệp đang tiến đến sử dụng công nghệ cao và các máy móc hiện đại. Tuy nhiên những người trẻ làm nông nghiệp đang ngày càng giảm, do vậy những người nông dân lớn tuổi đang đối mặt với nhiều khó khăn trong tiếp cận công nghệ mới.

Trong thế giới công nghệ cao,việc người nông dân lớn tuổi gặp khó khăn trong sử dụng các tiện ích công nghệ cao cho cây trồng hay còn gọi là mù thông tin được các chuyên gia gọi là “khoảng cách số”, là hệ quả của sự tiến bộ nhanh chóng của công nghệ thông tin và trở thành một vấn đề quan trọng trong sản xuất nông nghiệp hiện đại.

“Đây chỉ là một trong những thách thức của công nghệ thông tin và truyền thông trong nông nghiệp”, Tiến sĩ Masayuki Hirafuji, Giám đốc Trạm Nghiên cứu Nông nghiệp vùng cao Memuro – Trung tâm nghiên cứu nông nghiệp Hokkaido thuộc Tổ chức Nghiên cứu Nông nghiệp và Thực phẩm Nhật Bản cho biết.

Gần đây, trong buổi hội thảo quốc tế tại Bangkok, Thái Lan về “Quản lý thông minh công nghệ thông tin và truyền thông cho chuỗi cung ứng sản phẩm nông nghiệp hữu cơ ở châu Á”, Tiến sĩ Hirafuji đã trình bày bài viết với tựa đề “Công nghệ thông tin và truyền thông đối với hiện tại và triển vọng đối với nông nghiệp và thực phẩm trong tương lai”. Trong bài trình bày của mình, ông đã giải thích rằng, mù thông tin là một quá trình lịch sử bắt đầu từ thập kỷ trước, khi người nông dân lớn tuổi không biết làm thế nào để sử dụng máy tính bỏ túi. Bây giờ vấn đề được lặp lại với việc sử dụng điện thoại thông minh. Như các nhà khoa học Nhật Bản giải thích: “Công nghệ thông tin và truyền thông trong giai đoạn mới rất quan trọng bởi vì hệ thống sản xuất nông nghiệp cực kỳ phức tạp. Nhiều loại dữ liệu như bản đồ thủy lợi, bản đồ phân bón, bản đồ năng suất và dữ liệu về chuỗi thời gian không thể thiếu cho việc ra quyết định. Người nông dân phải cố gắng ứng dụng các công nghệ và các thiết bị mới và chấp nhận rủi ro nếu họ muốn sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông có hiệu quả trong công việc của họ”.

Hiện nay các trang trại công nghệ cao ở một số nước trên thế giới như Nhật Bản sử dụng công nghệ mới để đo lường độ ẩm đất, nhiệt độ đất,… trên các đồng ruộng khác nhau tại những thời điểm cụ thể trong ngày. Mọi người đều có thể xem dữ liệu bằng cách sử dụng một điện thoại thông minh bất cứ nơi nào.

Theo Tiến sĩ Hirafuji, hầu hết các chủ nhiệm hợp tác xã nông nghiệp ở Nhật Bản đã già, và nói chung, người già không muốn sử dụng các công nghệ mới. Một số người trong số đó rất ghét công nghệ thông tin và truyền thông vì nó nằm ngoài sự hiểu biết của họ. Nông dân lớn tuổi thường quen với nông nghiệp quy mô nhỏ. Công nghệ thông tin và truyền thông thông thường không được hữu ích trong nông nghiệp quy mô nhỏ mà thường phổ biến cho nông nghiệp quy mô lớn.

Vấn đề của sự lỗi thời

Cũng giống như công nghệ điện thoại thông minh đang phát triển nhanh chóng, sự phát triển của công nghệ truyền thông đang tiến triển rất nhanh. Trong bài báo của mình, TS. Hirafuji giải thích rằng sự tiến bộ của công nghệ thông tin thường được gọi là định luật Moore. Trong lịch sử, cứ sau 2 năm số lượng máy thu bán dẫn trên mạch điện tích hợp tăng gấp đôi. Tiến bộ nhanh chóng này gây ra các vấn đề lỗi thời. Người tiêu dùng phải mua các thiết bị và các phần mềm mới. Ngược lại, sự tiến bộ của công nghệ khác chậm hơn nhiều. Điều này trở nên rất khó khăn, đặc biệt là đối với nông dân.

Ví dụ, dữ liệu được ghi lại bằng cách sử dụng công nghệ thông tin đối với chương trình khai thác gỗ sẽ không thể tiếp cận khi định dạng dữ liệu hoặc bất kỳ tiêu chuẩn được thay đổi. Một số vấn đề có thể được giải quyết bằng công nghệ thông tin và truyền thông mới như điện toán đám mây.

Công nghệ sắp tới

Hiện tại, công nghệ canh tác mới đang được Nhật Bản và các nước trên thế giới quan tâm. Trong bài trình bày của TS. Hirafuji, ông đã nói lên những mong đợi trong công nghệ thực phẩm và nông nghiệp trong những năm tiếp theo. Có thể kể đến là kính Google, qua đó nông dân có thể nhận được thông tin bằng cách sử dụng giao diện đơn giản.

Một công nghệ được sử dụng mới nữa là phương tiện trên không (máy bay không người lái UAV), được sử dụng để theo dõi sự tăng trưởng của cây trồng, côn trùng gây hại, bệnh dịch đối với động thực vật, thiên tai và như vậy đây là một công cụ chi phí thấp cho các cảm biến từ xa thay vì các vệ tinh. Các UAV có thể hiển thị toàn bộ sinh trưởng phát triển của cây trồng. Ngoài ra, UAV có thể được sử dụng như một máy nông nghiệp chi phí thấp để gieo hạt và phun thuốc trừ sâu thay vì máy bay và trực thăng.

Điện toán đám mây lưu trữ số lượng lớn các dữ liệu trong hệ thống máy chủ doanh nghiệp và điều hành bởi các công ty công nghệ thông tin như Amazon và Google cũng đang được sử dụng. Đối với một số dữ liệu đo độ ẩm của đất, nhiệt độ đất…, có thể được ghi lại trên các đồng ruộng khác nhau theo từng giờ.

TS. Hirafuji thừa nhận sự phát triển của các ứng dụng cho nông nghiệp quy mô nhỏ là khó khăn hơn nhiều so với quy mô lớn. Công nghệ thông tin và truyền thông gần đây như điện thoại thông minh, máy tính bảng, các mạng xã hội, công nghệ cảm biến, mạng cảm biến, điện toán mặc, điện toán đám mây,… dần dần được thay đổi. Yếu tố quan trọng nhất, theo ông, là tận dụng công nghệ thông tin để thu thập dữ liệu một cách toàn diện từ trang trại đến người tiêu dùng. Nếu xu hướng này tiếp tục và nông dân thực sự thấy nó hữu ích, các nhà khoa học sẽ luôn luôn tìm cách để điều chỉnh công nghệ phù hợp với các công nghệ theo nhu cầu của người dân.

Nguồn: Trung tâm khuyến nông quốc gia.