Danh mục: Trồng trọt

Trồng trọt

Thất vọng vì chuối Nam Mỹ ở Đắk Lắk không được xuất khẩu

Việc chưa áp dụng đúng và đủ quy trình kỹ thuật đã khiến lứa chuối Nam Mỹ thu hoạch đầu tiên ở Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk không đạt giá trị như mong đợi.

Cách đây gần 1 năm, cây chuối Nam Mỹ được đưa vào trồng ở huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk theo đề án chuyển đổi cơ cấu cây trồng ở địa phương với mục tiêu chủ yếu là xuất khẩu. Tuy nhiên, ngay vụ  thu hoạch đầu tiên, sản phẩm chuối buồng chỉ có thể tiêu thụ nội địa chứ không đủ tiêu chuẩn xuất khẩu dù doanh nghiệp sẵn sàng bao tiêu sản phẩm.

Gia đình ông Nguyễn Đức Buông, ở buôn Ea Mar, xã Krông Na, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk là một trong những hộ đầu tiên ký hợp đồng với Công ty Cổ phần đầu tư Chuối Việt (thành phố Hồ Chí Minh) trồng 1,3 hachuối Nam Mỹ xuất khẩu.

Ông Buông cho biết, ông được Phòng Nông nghiệp huyện Buôn Đôn hỗ trợ một nửa giá cây giống, cán bộ chuyển giao kỹ thuật công ty thường xuyên thăm vườn và hướng dẫn chăm sóc theo quy trình.

Sau gần 1 năm chăm bón, chuối đã cho thu hoạch lứa đầu tiên. Tuy nhiên, theo đánh giá, thành phẩm chuối của ông Buông chỉ đạt loại B, nghĩa là chỉ tiêu thụ nội địa chứ không đủ tiêu chuẩn xuất khẩu, do có những đốm nâu trên quả.

Cũng như gia đình ông Buông, gia đình ông Nguyễn Trung Thành, ở buôn Ea Mar, xã Krông Na, huyện Buôn Đôn hợp đồng với công ty Chuối Việt trồng 1 ha chuối Nam Mỹ. Sau những háo hức mong đợi thì ngay lứa thu hoạch đầu tiên, chuối chỉ được thu mua theo giá loại B khiến ông cảm thấy chán nản và có ý định từ bỏ cây chuối mặc dù theo hợp đồng thì thời gian trồng và thu hoạch chuối lên tới 5 năm.

Theo hợp đồng, khi trồng đúng theo quy trình thì các vườn có thể đạt 90% chuối loại A trở lên (giá thu mua là 5.000 đồng/kg); chỉ có khoảng 10% chuối loại B (giá 3.000 đồng/kg). Tuy nhiên thực tế tại huyện Buôn Đôn, trong số gần 30 ha chuối đã cho thu hoạch thì không có vườn nào đạt được loại A.

Ông Hoàng Thế Hiền, cán bộ chuyển giao kỹ thuật công ty cổ phần đầu tư Chuối Việt cho biết, dù đã được hướng dẫn chặt chẽ từng giai đoạn, nhưng người dân chưa thực sự làm đủ và đúng theo quy trình hướng dẫn. Do đó, thành phẩm chuối không đạt tiêu chuẩn như quy định, nhìn bằng mắt thường cũng có thể thấy được. Trong khi đây là sản phẩm xuất khẩu nên yêu cầu về chất lượng  rất ngặt nghèo.

Theo ông Hiền, người dân chưa áp dụng theo quy trình, chưa đầu tư sâu vào cây chuối nên tính chuyên nghiệp chưa cao. Vì thế, chuối không xuất khẩu được do làm sai quy trình, chưa đáp ứng đủ tiêu chuẩn kỹ thuật.

Mặc dù chuối đã thu hoạch chỉ đạt loại B nhưng theo hợp đồng, công ty vẫn đảm bảo thu mua toàn bộ sản lượng chuối. Và với mức giá và năng suất như hiện tại thì người trồng chuối vẫn có thể thu lãi từ 50 – 60 triệu đồng/ha.

Tuy nhiên cần thẳng thắn nhìn nhận, việc chưa áp dụng đúng và đủ quy trình kỹ thuật theo hướng dẫn đã khiến lứa chuối thu hoạch đầu tiên ở huyện Buôn Đôn không đạt giá trị như mong đợi. Đây cũng là bài học kinh nghiệm với nông dân trong việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, làm sao đem lại hiệu quả, đáp ứng được yêu cầu của thị trường.

Nguồn: VOV được kiểm duyệt lại bởi Farmtech VietNam.

Công nghệ nuôi trồng đông trùng hạ thảo đã sẵn sàng chuyển giao

Viện Bảo vệ thực vật vừa công bố nghiên cứu thành công nấm đông trùng hạ thảo. Đây là một tin vui với giới y học Việt Nam và đặc biệt là với người dân vì trong tương lai gần họ sẽ được chữa bệnh, bồi bổ sức khoẻ bằng thứ dược liệu trân quý “made in Vietnam” với giá thành rẻ hơn nhiều so  với đông trùng hạ thảo tự nhiên.

 Trong chuyến sang thăm một Trung tâm phòng chống ung thư ở Mỹ đang làm về nấm đông trùng hạ thảo, nhóm khoa học thuộc Trung tâm đấu tranh sinh học (Viện Bảo vệ thực vật) cho rằng Việt Nam cũng có thể tạo ra loại nấm này và từ năm 2011 Trung tâm bắt đầu thực hiện và đến nay đã thành công. Nhiều người cho rằng, đông trùng hạ thảo là sinh vật đặc biệt, ở dạng côn trùng vào mùa đông, còn mùa hè thì hóa thành cây cỏ nên mới có tên như vậy. Tuy nhiên theo giới khoa học, đông trùng hạ thảo là tên gọi chung cho một nhóm nấm ký sinh và gây bệnh trên côn trùng. Cuối mùa thu đầu đông, chúng ký sinh gây bệnh trên côn trùng. Đến mùa hạ, khi nhiệt độ tăng lên, nấm phát sinh thành quả, mọc thành dạng cây cỏ.

Đông trùng hạ thảo được nuôi cấy trên ký chủ nhộng tằm.

Nuôi trồng đông trùng hạ thảo không phải là chuyện dê dàng. Bởi vì đặc tính sinh học của chúng chỉ phát triển trên các cao nguyên lạnh giá quanh năm như cao nguyên Thanh Tạng, Tây Tạng ở Trung Quốc (có độ cao trung bình trên 4000m so với mặt nước biển). Ngoài đặc tính ở trên, chúng còn đòi hỏi nguồn dinh dưỡng, vật ký sinh phù hợp … để phát triển thành đông trùng hạ thảo. Vượt qua bao khó khăn mày mò nghiên cứu, gần đây Ngô Kim Lai đã nghiên cứu thành công “nấm” đông trùng hạ thảo (đông trùng hạ thảo gồm 2 phần, phần thân sâu và phần nấm). Nay các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu và phát triển thành công đông trùng hạ thảo chính hiệu gồm phần nấm và phần sâu. Trên thế giới, đông trùng hạ thảo khai thác ngoài tự nhiên rất hiếm, chủ yếu ở độ cao 3.200 mét thuộc dãy núi Himalaya và vùng Tây Tạng. Mỗi năm sản lượng thu được chỉ 80 kg nên giá thành rất cao từ 1,2 đến 1,6 tỷ đồng một kg. Trên thị trường Hà Nội, nấm đông trùng hạ thảo chủ yếu là do nuôi trồng. Nhóm khoa học Viện Bảo vệ thực vật đã nhập giống nấm với chi phí hơn 1.000 USD một mẫu để nhân nuôi và nghiên cứu. Tiến sĩ Phạm Văn Nhạ, thành viên nhóm nghiên cứu cho biết, đông trùng hạ thảo chứa rất nhiều giá trị dinh dưỡng cao, trong đó nhóm tập trung vào hai hợp chất chính là Cordycepin có chức năng phòng chống u xơ, tiền ung thư và Adenosin là thuốc điều trị trong tim mạch. Sau khi nhập giống về, nhóm tập trung nghiên cứu công nghệ nuôi trồng, trong đó đi sâu tìm hiểu về thành phần môi trường dinh dưỡng; các yếu tố tác động như sinh thái, thời tiết, nhiệt độ, ánh sáng; từ đó tạo điều kiện trong phòng thí nghiệm phù hợp cho nấm phát triển. Các nhà khoa học nuôi đông trùng hạ thảo bằng hai phương pháp ở môi trường nhân tạo nhân sinh khối lượng và nuôi trực tiếp trên ký chủ là con nhộng tằm. “Với ký chủ là nhộng tằm, chúng tôi có thể chủ động được nguồn cung cấp và nó là loài côn trùng làm thức ăn cho con người nên không gây hại”, ông Nhạ nói. Trong môi trường nhân tạo, có hai thành phần dinh dưỡng chính là dinh dưỡng nuôi nấm đông trùng hạ thảo phát triển và giá thể để đỡ thường là gạo lứt. Các nhà khoa học đã khử trùng hết yếu tố vi sinh vật bên ngoài, sau đó mới cấy nấm đông trùng hạ thảo vào bên trong với thời gian phát triển 60-75 ngày sẽ có được sản phẩm hoàn thiện.

Đông trùng hạ thảo được nuôi cấy trên môi trường nhân sinh khối.

Công nghệ nuôi trồng đã sẵn sàng chuyển giao Nhóm nghiên cứu Viện bảo vệ thực vật sẵn sàng chuyển giao công nghệ nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo cho các bên có khả năng và mong muốn nhân rộng sản phẩm để bán tới người tiêu dùng. “Là nhà khoa học, hơn ai hết chúng tôi mong muốn các nghiên cứu sẽ được thương mại hóa để đưa sản phẩm tới nhiều người tiêu dùng. Vì vậy chúng tôi sẵn sàng chuyển giao công nghệ cho cá nhân hay doanh nghiệp có nhu cầu”, tiến sĩ Phạm Văn Nhạ, Phó giám đốc Trung tâm đấu tranh sinh học (Viện Bảo vệ thực vật) – đơn vị vừa thành công trong nghiên cứu về nấm đông trùng hạ thảo – loại dược liệu quý hiếm cho biết. Đây được cho là động thái tích cực để đưa loại dược liệu quý hiếm tới nhiều người tiêu dùng. Bởi từ trước đến nay, do giá thành của đông trùng hạ thảo rất cao, trong khi ngoài tự nhiên ngày càng cạn kiệt nên nhiều đơn vị không muốn chuyển giao công nghệ ra ngoài, mà thường giữ độc quyền phân phối. Tuy nhiên, theo tiến sĩ Nhạ, không phải doanh nghiệp hay cá nhân, tổ chức nào cũng có thể tiếp nhận công nghệ này vì để nhân nuôi nấm đông trùng hạ thảo, cần phải có chuyên môn nhất định về vi sinh vật, côn trùng, sinh học và có cơ sở phòng thí nghiệm đảm bảo. Nhà khoa học này cho rằng, nếu chuyển giao kỹ thuật, các doanh nghiệp nhân nuôi và bán ra thị trường với khối lượng lớn, giá thành của đông trùng hạ thảo có thể giảm xuống nhưng không nhiều, vì hiện ở Việt Nam rất ít nơi có thể tạo ra sản phẩm này, trong khi chi phí bỏ ra sản xuất lại cao.

Còn trong môi trường nuôi cấy trên ký chủ, Viện Bảo vệ thực vật sử dụng nhộng tằm còn sống và đặt ở cơ sở uy tín không sử dụng hóa chất. Sau thời gian cấy vào bên trong nhộng, đông trùng hạ thảo sẽ phát triển thành hệ kín bên trong ký chủ và sinh ra hệ thống quả thể là các đầu tua ra bên ngoài với độ cao 4-5 cm. Màu đỏ tươi trên quả thể chính là chỉ thị của chất Cordycepin có chức năng phòng chống u xơ. Tiến sĩ Nhạ cho biết, trong khi các sản phẩm bên ngoài được bán với giá một tỷ đồng mỗi kg thì Viện chỉ bán 100-120 triệu/kg với sản phẩm trên con ký chủ; và ở dạng môi trường nhân tạo tương đương 7 triệu đồng/kg. Ông Nhạ cảnh báo, trên thị trường hiện nay có tới 70% là nấm đông trùng hạ thảo giả. Trước đây có rất nhiều cách nhận biết như nhìn vào các chân của côn trùng; hoặc ăn vào có mùi tanh của tằm; hoặc nhận biết bằng cách bẻ côn trùng ra sẽ có ruột. Nhưng hiện nay các cách này đều không có tác dụng khi các thủ đoạn làm giả ngày càng tinh vi hơn. “Thậm chí đến giới khoa học cũng khó có thể nhận biết đông trùng hạ thảo thật và giả”, ông Nhạ nói. Về thành phần dinh dưỡng trong đông trùng hạ thảo mà nhóm nghiên cứu tạo ra, ông Nhạ cho biết, do điều kiện kinh phí, mặt khác không có mẫu so sánh trong tự nhiên, nên Trung tâm chỉ tập trung vào hai hợp chất chính là Cordycepin có chức năng phòng chống u xơ, tiền ung thư và Adenosin là thuốc điều trị trong tim mạch. Kết quả Cordycepin đạt 0,14 mg/gram sinh khối và Adenosine là 0,32mg/gram sinh khối. Kết quả này cao hơn nhiều lần so với sản phẩm cùng loại được nhập khẩu từ Trung Quốc đang phân phối trên thị trường. “Nấm đông trùng hạ thảo của Trung tâm còn có ưu điểm là các thành phần tạo ra đều có nguồn gốc thiên nhiên, không có hóa chất, đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng”, ông Nhạ nói thêm và cho biết, hiện nhóm đã có sản phẩm bán tới người tiêu dùng, nhưng không có đại lý phân phối, nên người có nhu cầu có thể đến Viện Bảo vệ thực vật (Đông Ngạc, Từ Liêm, Hà Nội) để đặt mua.

Nguồn : dongtrunghathao.com, được kiểm duyệt bởi Farmtech Vietnam

Những tác dụng hữu ích từ đông trùng hạ thảo

Nguồn gốc của đông trùng hạ thảo

Đông trùng hạ thảo là một loại nấm sống ký sinh trên côn trùng. Mùa đông bào tử của nấm thuộc chi Cordyceps lây nhiễm côn trùng rồi sinh trưởng và phát triển bằng cách hấp thụ chất dinh dưỡng từ chính cơ thể côn trùng, nó giết chết vật chủ và đợi tới mùa hạ mọc ra thể quả trên xác vật chủ.

Đông trùng hạ thảo vừa là cây vừa là con. Đông trùng hạ thảo dù đã phơi khô cầm lên xem, bạn vẫn thấy hai phần rõ rệt: phần dưới là một con sâu và từ đầu con sâu ấy mọc lên một mầm lá.

Đông trùng hạ thảo

Một loài bướm (bướm dơi) thuộc chi Thitarodes mùa hè nhởn nhơ bay lượn, cặp đôi và đẻ trứng. Vào mùa đông trứng nở ra sâu non, sống trong đất. Sâu ăn phải hoặc bị bào tử của nấm trùng thảo (tên khoa học là Cordyceps sinensis thuộc nhóm Ascomycetes) ký sinh trên các lỗ thở, chúng bị loài nấm này xâm nhập vào cơ thể.

Các sợi nấm bắt đầu phát triển mạnh nhờ hút các chất dinh dưỡng từ cơ thể con sâu non và lớn dần lên. Dần dần, do chất dinh dưỡng bị nấm “ăn hết”, chỉ còn lại lớp vỏ bì bên ngoài nên sâu không thể lột xác để thành bướm được nữa.

Khi thời tiết và nhiệt độ thích hợp, nấm sợi mọc dài ra từ râu xúc giác của con sâu, cắm sâu vào mặt đất. Đoạn đầu của nấm phình to ra, hình dạng giống như một cái que, trên bề mặt có rất nhiều bào tử hình cầu nhỏ xíu, phát tán trong không khí… lại đi tìm sâu bướm dơi để ký sinh bắt đầu cuộc đời mới. Người xưa cho rằng loài sâu mùa đông ấy, đã biến thành ngọn cỏ mùa hạ này nên gọi là “đông trùng hạ thảo”. Đây là một loại dược phẩm rất quý của Đông y, nên người ta đua nhau đi thu nhặt, phơi khô để bán.

Đông trùng hạ thảo được phân bổ nhiều nhất tại vùng Na Khúc thuộc cao nguyên Tây Tạng – Trung Quốc, chúng sinh trưởng tại các sườn dốc núi có độ cao trên 4.500 – 6.000 mét so với mực nước biển. Theo giới Y học loài đông trùng hạ thảo ở vùng này tốt vào bậc nhất trên thế  giới, với đặc tính giá trị dược tính cao, đông trùng hạ thảo vùng Tây Tạng hiện đang được xuất khẩu sang hơn 30 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Một số tác dụng hữu ích từ đông trùng hạ thảo

1. Trị mất ngủ, mê man

Dùng đông trùng hạ thảo sẽ giúp tinh thần được cải thiện, dễ đi vào giấc ngủ sâu, các triệu chứng như: mất ngủ  lâu năm, hay mê man, tỉnh dậy thấy đau đầu… đều biến mất.

Trị chứng mất ngủ

2. Ăn ngon miệng hơn, trị mất ngủ

Đông trùng hạ thảo nâng cao năng lượng của cơ thể, nâng cao khả năng chống rét, giảm mệt mỏi. Hiệu quả tốt với người hay mệt mỏi, ăn không ngon, ngủ không sâu giấc, tinh thần sa sút…

3. Dưỡng tâm, an thần

Đông trùng hạ thảo giúp nâng cao khả năng khắc phục tình trạng thiếu Oxy, ngăn ngừa rối loạn nhịp tim. Đồng thời nhanh chóng thanh lọc máu, hạ huyết áp, giảm mỡ máu. Ngoài ra còn tăng cường chức năng tạo máu, an thần, khôi phục tính đàn hồi mạch máu, cải thiện tuần hoàn máu.

4. Nâng cao thể trạng cho người bị viêm gan

Trong thời gian điều trị các bệnh viêm gan mãn tính, cơ thể thường xuyên mỏi mệt, các cơ quan chức năng trong cơ thể suy giảm, Đông trùng hạ thảo có tác dụng giúp nâng cao thể trạng, giảm rõ rệt các tổn thương của gan do các chất độc hại gây nên.

5. Hỗ trợ điều trị các biến chứng của bệnh tiểu đường

Người bệnh tiểu đường bị biến chứng thường có triệu chứng như: mắt mờ, ngứa ngáy, thiếu sức, nguyên nhân chủ yếu do máu nhiễm độc dẫn đến xơ vữa động mạch, tuần hoàn máu kém. Sử dụng đông trùng hạ thảo giúp thanh lọc máu, hỗ trợ điều trị tận gốc biến chứng của bệnh tiểu đường.

Đông trùng hạ thảo thuần Việt Nam

Ngoài ra, đông trùng hạ thảo còn có rất nhiều tác dụng hữu ích khác đối với cuộc sống con người.

Tổng hợp bởi Farmtech Vietnam.

Nuôi cấy đông trùng hạ thảo : tưởng khó mà dễ

Không còn khép kín, “đặc quyền” như trước, hiện nay kỹ thuật nuôi trồng đông trùng hạ thảo (ĐTHT) bắt đầu được mời chào rộng rãi, hứa hẹn mở ra hướng làm kinh tế mới cho nông dân.

Những năm trước, một số chuyên gia ở Việt Nam đã được công nhận nuôi trồng thành công ĐTHT, thế nhưng suốt thời gian dài, quy trình tạo ra sản phẩm nấm cao cấp này đều được “giấu kỹ” để độc quyền sản xuất. Đến đầu tháng 10.2015, tại Phú Yên, kỹ sư trẻ Ngô Kim Lai – Tổng Giám đốc Công ty TNHH Quốc tế Kim Lai (TP.Hồ Chí Minh) đã công bố chi tiết quy trình trên. Chẳng những thế, anh còn tận tình “cầm tay chỉ việc” hướng dẫn người dân nuôi trồng ĐTHT tại hộ gia đình với mong muốn “biến Phú Yên thành vựa đông trùng hạ thảo”.

Đông trùng hạ thảo nuôi cấy nhân tạo

Vốn chỉ cần 10 triệu đồng

Tại hội thảo khoa học “Công bố công trình nuôi trồng chủng ĐTHT thứ 2 ở Việt Nam (Isaria Penuipes) và trình diễn công nghệ nuôi ở hộ gia đình” do Liên hiệp các Hội KHKT Phú Yên phối hợp tổ chức, kỹ sư trẻ Ngô Kim Lai đã đưa ra một số quy trình nuôi ĐTHT dựa trên những điều kiện cơ sở vật chất khác nhau. Bà con nông dân và nhiều người khác đã nhanh chóng bị “chinh phục” trước quy trình kỹ thuật nuôi đơn giản, hiệu quả, ít tốn kém, phù hợp với điều kiện hộ gia đình.

Theo kỹ sư Lai, những thành phần cần thiết để nuôi trồng ĐTHT gồm gạo lứt, hyđrô perôxít (oxy già, nồng độ 3%), vitamin B6, dấm ăn (nồng độ 4,5%), cồn 700C, nước, đường gluocose (chiếm 0,5% môi trường nuôi nấm) và một số nguyên vật liệu như giống nấm, đèn cồn, que cấy, cân nhỏ, nồi cơm điện. Lai đã cùng cộng sự trình diễn tường tận các bước tiến hành nuôi trồng ĐTHT quy mô nhỏ một cách “dễ ợt”. Đó là lấy 935ml nước uống thông thường vào một thau sạch đã tráng nước sôi, sau đó lần lượt cho 50ml dấm ăn, 10ml oxy già, một viên vitamin B6 (loại 150mg), 5gr đường khuấy đều và cho tất cả vào nồi gạo. Đợi khoảng 15 phút thì nấu hỗn hợp ở 1000C bằng nồi cơm điện thông thường, rồi tiến hành cấy giống.

Trong suốt quá trình cấy, đèn cồn luôn được thắp sáng để tiệt trùng các dụng cụ sử dụng. Lấy que cấy gắp giống trong ống nghiệm cho vào môi trường hỗn hợp cơm gạo lứt, rồi đậy nắp hộp lại. Hộp này sẽ phải đặt vào bóng tối với nhiệt độ dưới 250C trong 1 tuần. Khi kiểm tra thấy tơ đã lan đều ra gạo lứt thì đưa hộp nhựa ra ánh sáng, giữ nguyên nhiệt độ và tiến hành phun hơi ẩm cho ĐTHT. Sau 65 – 70 ngày, ĐTHT sẽ cho thu hoạch. Kỹ sư Lai cho biết, nếu trồng ĐTHT quy mô hộ gia đình, vốn chỉ cần khoảng 10 triệu đồng là có thể bắt tay vào làm.

Chuyển giao rộng rãi công nghệ quý

Trao đổi với PV, kỹ sư Ngô Kim Lai cho hay, quy trình trồng ĐTHT đang có giá chuyển giao khá cao trên thị trường. Tuy nhiên anh vẫn quyết định công bố rộng rãi. Lai tâm sự: “Tôi đã giữ quy trình này trong một thời gian đủ lâu để phát triển thành nhiều sản phẩm. Công sức bỏ ra coi như đã thu được kết quả nên tôi thấy mình cần phải làm điều gì đó cho vùng đất Phú Yên, nơi mình sinh ra” (Lai sinh năm 1991 tại xã Hòa Hiệp Nam, huyện Đông Hòa, Phú Yên – PV).

Anh Lai bên sản phẩm Đông trùng hạ thảo

Theo Lai, trước mắt anh sẽ hướng dẫn kỹ thuật nuôi để người dân có thể tự nuôi trồng thành công ĐTHT phục vụ cho sức khỏe gia đình, bởi đặc dược này đang có giá bán khá cao, khoảng 150 triệu đồng/kg nên người thu nhập trung bình khó với tới. Bên cạnh đó, Lai cũng bày tỏ ý định ký kết với những tổ chức, cá nhân có nhu cầu trên địa bàn tỉnh để chuyển giao công nghệ nuôi trồng ĐTHT. “Tôi luôn mơ ước sẽ có nhiều người tham gia vào dự án này và tương lai không xa, Phú Yên sẽ trở thành vựa ĐTHT của cả nước” – Lai nói.

Hiện tại, công ty của Lai có thể cung cấp giống nấm với giá chỉ từ 500.000 – 1 triệu đồng/ống giống, đồng thời sẽ ký kết bao tiêu sản phẩm nếu người sản xuất ĐTHT sử dụng công nghệ nuôi trồng do đơn vị cung cấp. Bên cạnh đó, chuyên gia của công ty cũng sẵn sàng tư vấn nếu quá trình nuôi trồng của người dân gặp vướng mắc.

Ông Nguyễn Văn Trị, nông dân giỏi huyện Tây Hòa (Phú Yên) tỏ ra rất ấn tượng khi tận mắt thấy kỹ thuật trồng ĐTHT đơn giản của kỹ sư Lai. “Trước đây, tôi luôn nghĩ việc trồng ĐTHT là quá xa vời. Thế nhưng nhờ được kỹ sư Lai giới thiệu chi tiết, tôi nghĩ mình có khả năng bắt tay trồng được. Thực tình, tôi không ảo tưởng sẽ dễ dàng sản xuất ĐTHT, nhưng tôi rất mê mô hình này và sẽ tiếp cận với công ty Kim Lai để mua giống về trồng, hy vọng sẽ mở ra hướng làm ăn mới” – ông Trị nói.

Trong khi đó, theo ông Nguyễn Văn Dũng – nguyên Giám đốc Sở KHCN Phú Yên, ý tưởng đưa việc sản xuất ĐTHT đến hộ gia đình không dễ thực hiện, bởi không phải ai cũng tuân thủ nghiêm ngặt quy trình nuôi trồng, do đó sản phẩm thu được sẽ có chất lượng không đồng đều hoặc không đạt tiêu chuẩn. “Trước mắt, một số đơn vị có chuyên môn của tỉnh có thể đứng ra liên kết với Công ty TNHH Quốc tế Kim Lai, thì khả năng nuôi trồng ĐTHT mới dễ đạt hiệu quả như mong muốn” – ông Dũng nói.

“Dự án chuyển giao quy trình nuôi trồng ĐTHT của Kim Lai rất triển vọng, có thể mở ra một hướng làm nông nghiệp kỹ thuật cao cho người dân địa phương. Sắp tới đây, các cơ quan chuyên môn của tỉnh sẽ tiến hành bàn thảo cụ thể cơ chế liên kết với Kim Lai để dự án triển khai thành công” – ông Trần Quang Nhất – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên.

Theo báo Dân Việt, được kiểm duyệt bởi Farmtech Vietnam

Dừa sáp hấp dẫn đến mức nào?

Dừa sáp còn gọi là dừa đặc ruột, dừa kem, makapuno là một phân loài dừa có quả đặc ruột, cơm dừa dày, mềm dẻo và béo hơn trái dừa thường, nước dừa đặc lại trong veo như sương sa.

Cơm dừa sáp dày, đặc và mềm dẻo hấp dẫn

Dừa sáp là đặc sản duy nhất của quê hương Trà Vinh, nổi tiếng nhất là tại huyện Cầu Kè, được mệnh danh là “Làng triệu phú dừa sáp” cũng nhờ vào bán được giá mà nhiều người trồng dừa sáp vùng này thoát nghèo.

Lạ, ngon và đắt là ba từ ngắn gọn đầy ý nghĩa mà người dân vẫn hay nói mỗi khi nhắc đến nó.

1. Lạ

Dừa sáp có cùi rất dày, ngoài lớp cơm dừa giống như dừa bình thường, dừa còn có một lớp “sáp” chính là lớp cơm dừa dày ra bám lấy nước dừa tạo thành sáp xôm xốp, deo dẻo.

 Nước dừa sền sệt đặc biệt của dừa sáp

Có những quả dừa sáp khi bổ ra lớp cơm trắng ngần lan hết quả dừa, chỉ còn sót lại một ít nước sền sệt y như quả dừa xiêm người ta làm thạch. Đây chính khác biệt quan trọng nhất giữa dừa sáp và dừa thường, và chữ “lạ” được đặt cho dừa sáp là do đây. Người ta cũng dựa vào đặc điểm này để đặt tên cho loại dừa đặc biệt này là dừa sáp hay dừa đặc ruột.

2. Ngon

Dừa sáp với lớp cùi dừa đặc hoàn toàn từ thiên nhiên rất lạ mắt mà ăn dừa sáp lại rất ngon, béo ngậy. Nói thì đơn giản, nhưng để thưởng thức món dừa sáp đúng cách không phải ai cũng không biết.

Dừa sáp không dành để giải khát, không dành cho những ai đang khát cháy cổ thèm nước uống để giải tỏa cơn khát.

Cách thưởng thức dừa sáp

Món này muốn ngon nhất phải nạo ra làm sinh tố. Phải thêm ít đường, ít sữa, ít đá bào vào thì thôi rồi, nó tuyệt ngon. Theo nhiều du khách đã ăn qua thì khi hút hết ngụm đầu tiên của món sinh tố dừa sáp này đầu lưỡi tê đi vì vị mát, cuống họng thì ngọt lịm, còn mũi thì như… nức ra bởi mùi thơm ngào ngạt, beo béo.

Món sinh tố dừa sáp hấp dẫn

Ngoài ra bạn cũng có thể trộn thêm nhiều loại hoa quả vào ăn cùng món dừa sáp, bạn sẽ có món trái cây dầm ngon tuyệt với dừa sáp.

Rất nhiều khách du lịch Miền Tây sông nước, sau khi được thưởng thức món sinh tố dừa sáp hay món trái cây dầm dừa sáp giá chỉ 20.000 VNĐ đã không ngần ngại mang về một trái dừa sáp đắt gấp cả chục lần cốc sinh tố để làm quà, chia sẻ với họ hàng người thân về loại dừa đặc sản này.

3. Đắt

Với 2 đặc điểm trên chắc hẳn hiểu được phần nào tại sao dừa sáp lại đắt. Một đặc điểm nữa giải thích cho điều này: Dừa sáp cũng là một giống dừa riêng biệt, tuy nhiên, không phải nơi đâu, đất nào cũng trồng được dừa sáp, ở nước ta dừa sáp được phát hiện đầu tiên tại Trà Vinh, tại đây dừa sáp vẫn là ngon nhất.

Cây dừa sáp với trái nặng trĩu

Và một điều khác lạ nữa là không phải quả của cây dừa sáp nào cũng đặc ruột, một buồng dừa sáp trên mười trái thì chỉ có khoảng 2-3 trái dừa sáp là “sai’ quả rồi. Mặc dù được trồng khá rộng rãi nhưng vì cả cây dừa mới có vài trái lên sáp dày nên trái dừa sáp thành ra rất độc đáo và quý hiếm. Không phải lúc nào cũng có thể mua được. Do vậy, giá của trái dừa sáp này cũng tương đối đắt, rơi vào khoảng 200.000 VNĐ đến 300.000 VNĐ/trái.

Như vậy có thể thấy, dừa sáp là một trong những loại quả được thiên nhiên ban tặng mang lại một món ăn đầy bổ dưỡng và đặc biệt cho người dân Trà Vinh cũng như người dân Việt Nam và khách du lịch.

Tổng hợp từ Farmtech Vietnam.

Những “kiệt tác” từ cây chuối

Nếu biết tận dụng tối ưu các đặc điểm vốn có của cây chuối, các nghệ nhân có thể tạo ra những món đồ thẩm mĩ và có giá trị kinh tế cao.

Chuối với nhiều giá trị dinh dưỡng

Từ xa xưa con người đã biết tận dụng các sản phẩm như thân, bẹ, lá cây chuối để làm thức ăn cho gia súc. Có thể nói, mọi bộ phận của cây chuối đều có thể tận dụng như làm thức ăn, nguyên liệu hay trở thành các bài thuốc quý. Quả chuối không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao, thức ăn bổ dưỡng cho con người, toàn bộ cây chuối đều có thể khai thác để tạo nên những sản phẩm độc đáo, gia tăng giá trị kinh tế cho con người.

Những sản phẩm đựơc làm từ cây chuối:

Sản phẩm từ lá chuối

Lá chuối thường được làm thức ăn cho gia súc hay gói bánh. Ngoài ra, còn dùng để làm nguyên liệu tạo ra giấy.

Chi phí sản xuất giấy từ lá chuối có hiệu quả kinh tế cao gấp 2 lần các vật liệu khác. Sản phẩm này còn thân thiện với môi trường và góp phần làm giảm gánh nặng từ việc khai thác gỗ cho các sản phẩm phục vụ con người.

Những sản phẩm giấy từ lá chuối có bề mặt nhẵn, không thua kém các loại giấy cao cấp chất lượng cao khác, thậm chí cả giấy in cao cấp.

Sản phẩm từ bẹ chuối khô

Phần bẹ chuối khi phơi khô sẽ là nguyên liệu tuyệt vời để tạo nên các sản phẩm đan độc đáo như bàn ghế, salon, va li, hộp ô van, khay, hộc, làn, giỏ xách… vì độ bền của bẹ chuối rất cao, mềm và dễ gia công.

Bàn ghế làm từ bẹ chuối

Những sản phẩm bền và đẹp này rất được ưa chuộng tại Nhật Bản và các nước châu Âu, tạo công ăn việc làm cho rất nhiều người nông dân khi rãnh rỗi.

Ngoài ra, bẹ chuối còn có thể dùng để dệt chiếu, sản phẩm từ bẹ chuối khô có độ bền, độ bóng, chắc sắc xảo và đẹp, hoa văn bắt mắt, giảm đau lưng… đủ để có thể cạnh tranh với các loại chiếu nhựa, chiếu cói hay chiếu từ các vật liệu khác.

Các sản phẩm làm từ bẹ chuối

Bẹ chuối còn bền đến nỗi người ta có thể dệt những chiếc võng hay thảm, những sản phẩm này rất được ưa chuộng ở nông thôn vì sự bền đẹp, thân thiện môi trường.

Những sản phẩm sáng tạo như khác giày dép, chén bát, ly, thìa, chiếu hay túi xách… từ bẹ chuối khô còn giúp nhiều nước nghèo, trồng nhiều chuối như Ấn Độ có được giải pháp hiệu quả.

Giày dép làm từ bẹ chuối

Nguồn soha.vn được tổng hợp lại bởi Farmtech VietNam.

 

Chuối được mùa nhưng rớt giá, người dân Lào Cai chẳng buồn thu hoạch

Một thời gian dài, cây chuối được ví như cây bạc, cây vàng, giúp người dân làm giàu, đổi thay cả một vùng biên giới. Tuy nhiên, những ngày qua, giá xuất đi Trung Quốc rớt thê thảm, hàng trăm tấn chuối chín vàng nhưng người dân không buồn thu hoạch.


Giá chuối rớt xuống chỉ còn 1 nghìn đồng/kg

Mặc dù đang là chính vụ thu hoạch chuối, nhưng đến xã Bản Lầu vào những ngày này không còn bắt gặp cảnh tấp nập người mua, kẻ bán vốn có. Theo chính quyền xã Bản Lầu, chuối năm nay được mùa nhưng người dân không mấy mặn mà thu hoạch bởi giá bán xuống thấp kỷ lục. Nếu bỏ công thu hoạch cũng khó thu đủ vốn đầu tư chứ đừng nghĩ tới lãi.

Năm nay, gia đình anh Liều Seo Lý ở thôn Na Lốc 4 đầu tư trồng hơn 2 nghìn gốc chuối. Nếu giá chuối như mọi năm, khoảng 4 – 5 nhân dân tệ (tương đương 12 – 15 nghìn đồng/kg), gia đình anh sẽ thu về trên dưới 100 triệu đồng. Tuy nhiên, những ngày gần đây giá chuối liên tục giảm, khiến cho những kế hoạch của anh Lý bị phá sản hoàn toàn. Với giá mua chuối của thương lái Trung Quốc dao động khoảng hơn 1 nghìn đồng/kg thì dù có thu hoạch về bán cũng chẳng đủ tiền trả thuê nhân công chứ chưa nói đến hoàn trả tiền phân bón và cây giống.

“Bây giờ chuối đã đến kỳ thu hoạch mà giá thì cứ giảm thế này, không thu về thì chuối chín thối rụng hết. Hôm qua có thương lái ở dưới xuôi lên đặt mua mấy tấn với giá cũng 1 nghìn đồng/kg, nhưng bù lại bán cho họ không phải mất công ra nải, không phải vận chuyển xuống tận sát biên giới… Thôi thì bán được đồng nào hay đồng ấy”, anh Lý buồn rầu.

Chị Sùng Thị Chư cùng thôn Na Lốc 4 trồng có 3.000 gốc chuối, năm 2016 với diện tích chuối này gia đình chị thu về gần 150 triệu đồng. Từ đầu vụ chuối, thương lái thu mua với giá quá thấp (bình quân 3 nghìn đồng/kg), tuy vậy với giá này chị Chư cũng như bà con trồng chuối trừ tất cả chi phí còn thu về được chút ít.


Chuối chín vàng trên nương nhưng người dân không thu hoạch

Nhưng một tuần trở lại đây, giá chuối giảm xuống còn 1 nghìn đồng/kg, chị Chư không có đủ tiền để thuê nhân công thu hoạch. “Nhà mình ít người, mọi năm thu hoạch chuối đều phải thuê người về chặt, bây giờ giá chuối rẻ quá nếu mà chặt về thì không có đủ tiền trả cho họ. Mấy hôm nay chuối chín rụng nhiều, mang về cho lợn ăn cũng chẳng hết được, tiếc lắm mà chẳng biết làm thế nào”, chị Chư thở dài.

Ông Phạm Đăng Năm, Bí thư Đảng ủy xã Bản Lầu cho biết, năm 2017 diện tích trồng chuối toàn xã tăng gần 100ha so với năm 2016. Trong đó, chuối trồng tại xã khoảng 500ha, cùng hơn 100ha người dân đi thuê đất ở xã Nậm Chảy để trồng. Nhìn chung, vụ chuối năm nay bà con nông dân khá vất vả bởi ngay từ đầu năm do ảnh hưởng thiên tai, đặc biệt là dịp tháng 6 và tháng 7 vừa qua, gió lốc làm gãy đổ khoảng 40ha chuối của bà con.

Tuy nhiên, đánh giá chung thì chuối năm nay được mùa, quả to đẹp, nếu tính bình quân sản lượng khoảng 25 tấn/ha thì toàn xã cũng có 15 nghìn tấn chuối. Giá chuối năm nay được thương lái Trung Quốc thu mua thấp hơn so với mọi năm, thời điểm cao nhất giá chuối đạt 5 nghìn đồng/kg. Từ đầu vụ đến nay bà con đã thu hoạch được 1/2 tổng sản lượng chuối.

Những ngày gần đây, giá chuối giảm mạnh khiến cho việc tiêu thụ hết sức khó khăn. “Với giá dao động 1 nghìn đồng/kg, các hộ nương chuối ở xa, phải thuê nhân công nữa thì sẽ lỗ lên rất nhiều hộ bỏ mặc chuối chín trên cây không thu hoạch vì càng thu hoạch thì càng lỗ”, ông Năm cho biết.

Để tháo gỡ khó khăn cho bà con, cấp ủy, chính quyền xã Bản Lầu cũng đã báo cáo thực trạng và đề nghị huyện Mường Khương kêu gọi các doanh nghiệp trong nước về mua chuối cho bà con. Tuy nhiên, đến thời điểm này rất ít doanh nghiệp, thương lái ở xuôi lên mua chuối bởi hiện nay nguồn nguyên liệu chuối trong cả nước tương đối nhiều.


Khu tập kết chuối để xuất khẩu đến mùa thu hoạch nhưng không một bóng người

“Về giải pháp lâu dài, căn cơ thì chúng tôi đã thống nhất sẽ không khuyến khích bà con mở rộng diện tích trồng chuối, dứa nữa mà chuyển sang trồng các cây có giá trị kinh tế khác như quế, sa nhân, mít Thái Lan… Bởi những năm gần đây đầu ra của chuối và dứa ở Bản Lầu phụ thuộc hoàn toàn vào thị trường Trung Quốc, giá cả biến động liên tục nên rất khó khăn cho người nông dân”, Bí thư Đảng ủy xã Bản Lầu cho chia sẻ.

Nguồn : Báo NNVN, được kiểm duyệt bởi Farmtech Vietnam

Quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc chuối già – Phần 2

Ở bài trước Farmtech VietNam đã giới thiệu cho các bạn “Quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc chuối già – Phần 1” và ở bài này chúng tôi sẽ giới thiệu cho các bạn phần 2 về chăm sóc và sâu bệnh trên cây chuối già.

7. Chăm sóc

– Trồng dặm: sau khi trồng khoảng 30 ngày, nếu thấy cây chết hay phát triển kém thì phải trồng dặm bằng những cây giống có chiều cao thân 20 – 30 cm.

– Tỉa cây con: khi cây bắt đầu đẻ cây con tiến hành tỉa con (có thể dùng để trồng tiếp hoặc bỏ đi). Mỗi tháng kiểm tra một lần để tỉa bỏ cây con kịp thời, tránh cạnh tranh dinh dưỡng, ánh sáng, giảm sâu bệnh. Tỉa bỏ những cây yếu, cây nằm sát nhau, chừa các cây con gối nhau, mỗi bụi chỉ nên có 3 – 4 cây đang phát triển (1 cây mẹ, 2 – 3 cây con), cụ thể:

+ Khi cây mẹ chưa trổ quày chỉ chừa lại 3 cây/bụi (1 mẹ và 2 con), tuổi của 2 con cách nhau khoảng 3 tháng, 2 cây con chừa lại phân bổ đều các hướng.

+ Khi cây mẹ bắt đầu trổ quày, tiếp tục chừa cây chuối thứ 3 (1 cây mẹ, 3 cây con), các cây con chừa lại phân bổ đều theo tán cây mẹ. Khi cây con tiếp theo bắt đầu trổ quày tiến hành chừa cây con nữa. Cứ tiếp tục cho tới hết chu kỳ cây chuối.

Khi tỉa chồi, áp dụng biện pháp cơ học là cắt ngang thân giả sát mặt đất rồi dùng đục sắt phá hủy điểm sinh trưởng, hoặc bứng bỏ cây con bằng leng, xà beng. Có thể dùng hoá chất như nhỏ khoảng 3 giọt 2,4-D 50% dạng nhũ dầu vào đỉnh sinh trưởng hay dùng kim tiêm thẳng vào đỉnh

– Bẻ bắp chuối: sau khi chuối trổ hàng hoa cuối cùng, để trổ tiếp 2 hàng hoa đực nữa thì cắt bỏ bắp. Cắt xa nải chuối 20 – 30 cm tránh vết cắt có thể bị thối, ảnh hưởng đến nải chuối.

– Che, chống buồng: để tránh rám trái do nắng, bảo vệ vỏ có màu sắc đẹp, sau khi bẻ bắp khoảng 10 ngày thì dùng bao nhựa dẻo hay giấy dầu cột túm ở cuống quày, bên dưới để trống. Nếu quày chuối quá nặng, cần dùng nạng bằng tre hoặc tràm để chống đỡ quày, tránh cây đổ ngã.

– Chăm sóc vườn sau thu hoạch: đốn bỏ cây mẹ đã thu buồng, đào bỏ củ, cắt bỏ lá khô, bẹ khô, chuyển ra khỏi vườn.

8. Sâu bệnh gây hại

  • Sùng đục củ (Cosmopolites sordidus)

Thành trùng là một loại mọt dài 0,5-1 cm, màu xám, khi mới nở có màu đỏ nâu hay đen. Mọt di chuyển ban đêm, ban ngày ẩn núp ở củ hay bẹ chuối gần mặt đất. Con cái sống cả năm và đẻ trứng liên tục, chích vào thân chuối đang mọc để đẻ trứng. Ấu trùng là sùng màu trắng dài 1-1,5 cm, đục phá củ chuối thành những lỗ đường kính độ 1-1,5 cm, tạo đường đi cho nấm xâm nhiễm. Cây chuối không hấp thu dinh dưỡng được nên phát triển kém, nếu là cây con thì dễ chết. Cây trổ buồng nhỏ, trái nhỏ. Khi thấy trong vườn có lá chuối rụng nhiều hoặc cây mọc yếu mà không có dấu hiệu gì khác thì có thể nghi là bị sùng đục củ chuối.

Để phòng trị sùng đục củ chuối, áp dụng các cách sau:

– Chọn cây con đem trồng không có dấu vết của sùng, không chất đống cây con qua đêm trước khi trồng để tránh mọt đến đẻ trứng. Không tồn trữ cây con quá lâu.

– Có thể nhúng cây con trong dung dịch thuốc trừ sâu, như Furadan hay Basudin trước khi trồng.

– Khi thu hoạch cần chặt sát thân mặt đất, lấp đất lại không để mọt đẻ trứng.

– Lấy thân chuối chẻ đôi, cắt thành khúc dài 30-60 cm, đặt úp xuống đất dụ sùng đến để giết.

– Dùng thuốc bột hay hột rải quanh gốc, cách gốc 30 cm; Hoặc phun thuốc nước vào gốc.

  • Sâu cuốn lá (Erionota thrax Linnaeus)

Trứng được đẻ rải rác ở mặt dưới lá, có màu vàng nhạt, khi sắp nở có màu hồng. Ấu trùng màu xanh nhạt, khi lớn có sáp trắng bao quanh, dài khoảng 6 cm. Nhộng thon dài màu nâu vàng và cũng được phủ lớp sáp trắng. Thành trùng có màu nâu, chiều dài khoảng 5-5,5 cm (con đực), 6-6,5 cm (con cái). Cánh trước có 3 đốm vàng nhạt. Sâu cắt lá và cuốn lại. Lá bị cuốn sẽ khô héo đi. Ở ĐBSCL, sâu xuất hiện cũng phổ biến nhưng có mật số thấp. Khi bị nặng, cây trụi lá, quầy nhỏ.

Phòng trị bằng cách ngắt bỏ các phần lá bị cuốn, khi có nhiều sâu thì phun các loại thuốc: Regent , Phironin, …

  • Tuyến trùng

Gồm có các loài sau:

– Loài đục rễ (Radopholus similis)

Thành trùng dài 0,68 mm, rộng 0,02 – 0,03 mm, con cái có kim, đầu hơi tròn. Tấn công và phá hủy rễ, tạo các vết màu nâu đỏ hay đen. Rễ ngắn đi và ít mọc rễ nhánh. Tuyến trùng có thể đục ở vòng ngoài của củ làm vòng củ bị đỏ lên. Tuyến trùng đẻ trứng ở các mô trong rễ, khi nở sẽ chích hút nhựa tế bào. Các mô chết làm thành các vết đen ở rễ. Cây bị cằn cỗi, buồng nhỏ, trái nhỏ và dễ bị các loại nấm sống trong đất như Fusarium oxysporum, Rhizoctonia solani tấn công theo các vết chích hút của tuyến trùng, làm chết cây. Mật số tuyến trùng tăng nhiều từ mùa thứ 2 trở đi.

– Tuyến trùng làm sưng rễ (Meloidogyne incognita):

Làm rễ bị sưng với nhiều nốt rễ có kích thước khác nhau. Loại nầy ít gây thiệt hại.

– Tuyến trùng xoắn ốc (Heliotylenchus Spp): Sống bên ngoài rễ làm đứt rễ.

– Tuyến trùng chích rễ (Pratylenchus Spp.): Có triệu chứng tương tự như tuyến trùng đục rễRadopholus similis.

Cách phòng trị:

– Loại bỏ các cây bệnh, đào bỏ cả rễ.

– Cày phơi đất trong 6 tháng trước khi trồng mới.

– Chọn cây giống sản xuất bằng phương pháp nuôi cấy mô để trồng. Nếu trồng bằng cây tách chiết, chọn cây con ở vườn không bệnh để trồng; trước khi trồng gọt bỏ rễ và mặt củ cây con, tránh làm hư các mầm ngủ trên củ, ngâm củ với dung dịch Furadan 0,2% trong 1 phút, sau đó để khô trong 24 giờ trước khi trồng.

– Rải Basudin hay Furadan trước khi trồng và lặp lại mỗi 6 tháng hay 1 năm.

  • Bệnh héo rũ Panama (nấm Fusarium oxysporum f. cubense)

Bệnh lan tràn nhanh dẫn đến chết cây, không trồng lại được ở vùng đất bị nhiễm bệnh, bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ giai đoạn tăng trưởng nào của cây. Các lá già bị vàng trước rồi lan dần lên các lá ngọn. Lá bị vàng từ bìa lá rồi lan vào gân lá, lá bị héo. Cuống bị gãy nơi tiếp xúc với thân giả, đôi khi ở phần giữa phiến lá. Các lá đọt còn xanh và mọc thẳng, sau đó có màu xanh nhạt hay hơi vàng, nhăn nheo và cuối cùng cũng bị héo. Thân giả bị chết nhưng vẫn đứng, có các bẹ ngoài bị nứt dọc theo thân. Các chồi con vẫn phát triển nhưng sau đó bị héo rụi. Cắt ngang thân giả sẽ thấy ở các bẹ lá non nhất bên trong có mạch dẫn nhựa đổi màu vàng, trong khi ở các bẹ lá già bên ngoài có mạch màu nâu.

Trong thân thật (củ chuối) có những đốm vàng, đỏ hay nâu. Chẻ dọc phần gốc của các rễ thấy có sọc đỏ chạy dần vào củ chuối.

Cách phòng trị :

– Đào bỏ các gốc bị bệnh, rải vôi hay các loại thuốc gốc đồng (Coc 85, …) để khử đất trước khi trồng trở lại.

– Ở các vườn bị bệnh nặng nên ngưng canh tác, cho ngập nước từ 2-6 tháng để diệt nấm.

– Không dùng chuối con của các vườn bị bệnh. Khử trùng con chuối bằng các loại Ridomil 68WP, Aliette 800WG, … trước khi trồng. Sát trùng dụng cụ chăm sóc.

  • Bệnh Đốm Lá Sigatoka (nấm Cercospora musae)

Bệnh chỉ gây hại các phiến lá, triệu chứng bệnh thường thấy trên các lá thứ 2, 3 hay 4 tính từ ngọn xuống. Vết bệnh lúc đầu là những đốm nhỏ 1-10 mm, rộng 0,5-1 mm, màu vàng lợt hay xanh nâu. Các đốm nầy thường xếp dọc theo các gân phụ của phiến lá, phát triển thành các đốm hình thoi nhỏ, màu nâu đen với quầng vàng chung quanh. Nhiều đốm liên kết có thể làm phiến lá bị khô thành những mảng lớn. Cây bị bệnh nặng thường không phát triển được các lá đọt. Trong mùa mưa, nấm bệnh lan theo nước chảy trên lá làm các vết bệnh xếp thành hàng, vào mùa nắng các đốm bệnh phát triển ở chóp lá, làm cháy mép lá hay ngọn lá. Quày và nải nhỏ, trái lâu chín, ruột trái màu vàng hay hồng lợt, ăn có vị chát.

Để phòng trị bệnh không nên trồng chuối trên các chân đất chua, đất phải thoát thủy tốt. Trồng với mật độ thích hợp, tăng cường bón phân lân, làm cỏ thường xuyên. Cắt và đốt bỏ các lá bệnh … Phun ngừa bằng hỗn hợp Bordeaux 1%, Benomyl, Ridomil 0,1%.

  • Bệnh đốm lá Cordana (nấm Cordana musae)

Xuất hiện nhiều đốm hình thoi hay hình trứng lớn, có viền nâu hay đỏ nâu, ở mặt trên lá, bên trong vết bệnh màu xám trắng, có nhiều vòng đồng tâm. Mặt dưới vết bệnh có màu nâu xám. Chung quanh vết bệnh thường có quầng vàng. Các vết bệnh có thể nối liền nhau làm phiến lá bị khô trắng từng mảng lớn.

Quy hoạch vườn cây với mật độ thích hợp, không bị ngập úng, ẩm thấp, vệ sinh thường xuyên, cắt bỏ và thiêu hủy lá bệnh. Phun các loại thuốc giống như trị bệnh đốm lá Sigatoka.

  • Bệnh chùn đọt (Bunchy Top Virus)

Do một loài rầy Mềm Pentalonia nigronervosa truyền mầm bệnh virus. Bệnh phát triển nặng vào những lúc có ẩm độ cao trong mùa khô, nhất là ở đất giàu dinh dưỡng và có phủ đất thường xuyên. Trên lá chuối xuất hiện các sọc xanh lợt ở cuống và phiến lá, song song với các gân phụ. Cây nhiễm nặng sẽ bị chùn đọt do lá không phát triển, mọc hơi đứng chứ không xòe ngang như bình thường. Lá bệnh nhỏ, mép lá phát triển không đều, có màu vàng trắng. Cây bị lùn do nhiễm bệnh sớm và sẽ không trổ buồng. Nếu nhiễm bệnh trễ, cây có thể vẫn cho trái nhưng buồng nhỏ, trái nhỏ cong queo. Cây có thể trổ buồng ngang hông.

Điều tất yếu là nên chọn cây con từ các vườn không có bệnh để trồng, vệ sinh vườn thường xuyên, tránh tủ gốc trong mùa mưa. Nên tiêu hủy ngay đối với tất cả cây bệnh, kể cả củ chuối và phun thuốc diệt rầy.

Nguồn: TRUNG TÂM GIỐNG NLNN KIÊN GIANG được kiểm duyệt lại bởi Farmtech VietNam.

Sâu hại trên cây chuối

Sâu vòi voi

Sùng đục củ và thân chuối hay sâu vòi voi thân củ (Cosmopolites sordidus):
Đây là loại sâu nguy hiểm gây hại cho vườn chuối. Quan sát vườn chuối thấy trên thân cây chuối có nhiều lỗ nhỏ xì mủ ra đó là sâu đục thân chuối. Sâu đục thân chuối làm trái không phát triển, nếu vào sâu trong lõi chuối sẽ làm gãy đổ buồng chuối … sử dụng Furadan hay Basudin rải trên gốc chuối, hoặc dùng bả mồi là những khúc thân chuối bổ đôi úp quanh gốc để bắt thành trùng, kết hợp phun xịt thuốc.

Rầy mềm


Rệp muội hay rầy mềm (Pentalonia nigronervosa):
Có kích thước rất nhỏ, dài khoảng trên 1mm, màu nâu đen, có cánh hoặc không có cánh. Rệp thường sống tập trung trong các bẹ lá già gần mặt đất, khi mật độ cao rệp bám cả trên ngọn chuối và cây chuối con, chích hút nhựa làm ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây chuối và truyền bệnh virus. Chất bài tiết của rệp là môi trường cho nấm bồ hóng phát triển làm đen lá và buồng chuối. Vòng đời rệp rất ngắn, trung bình chỉ 10-13 ngày nên khi gặp điều kiện thuận lợi rệp phát triển số lượng khá nhanh. Trong vườn chuối bị bệnh sẽ phát hiện thấy có rệp.
Đây là một trong những tác nhân chính làm lây lan bệnh chùn đọt chuối và bệnh khảm lá chuối.
Trong trường hợp vườn chuối đã bị bệnh và đang có chiều hướng lây lan rộng, cần tiến hành ngay một số biện pháp như:
– Vệ sinh vườn sạch sẽ thông thoáng, cắt bỏ và thu gom các lá già ra ngoài vườn để tiêu hủy, không tủ vào gốc.
– Đào bỏ các cây bị bệnh nặng, nhặt hết cả củ, đồng thời phun trừ rệp bằng các loại thuốc Sherpa, Pyrinex, Fenbis, Sago super. Phun ướt đều lên cả lá, thân và gốc cây chuối.
Không dùng cây con ở vườn đã bị bệnh để làm giống. Nếu vườn bị bệnh nặng phải phá bỏ trồng cây khác trong khoảng 1 năm mới trồng lại chuối được.

Bù lạch

Bù lạch (Chysannoptera thripidae): Thành trùng rất nhỏ, có màu nâu hay đen thường tập trung ở các lá bắc để chích hút các trái non, làm trái có những chấm màu nâu đen.

Sâu cuốn lá

Sâu cuốn lá  (Erionata thorax): Xịt thuốc hoặc ngắt bỏ các lá bị cuốn và giết sâu.

Bọ giáp

Bọ giáp ( Basilepta robusta): Bọ hình bầu dục dài khoảng 8 -10mm có cánh màu nâu sẫm hoặc xanh đen óng ánh. Bọ trưởng thành ban ngày thường giả chết, tập trung ở các ngọn chuối ăn lá non, quả chuối mới trổ tạo thành các vết xước ở quả chuối, khi quả lớn thành sẹo, hay những vết ghẻ làm giảm giá trị khi bán.

Tuyến trùng hại rễ

Bằng cách loại cây bệnh ra khỏi vườn, rải Basudin hay Furadan, Mocap… vừa phòng trị sâu vòi voi và tuyến trùng. Phải khử đất và xử lý con chuối giống trước khi trồng

Quản lý cỏ dại và vệ sinh vườn chuối

Trong năm đầu tiên trồng chuối, nông dân có thể tận dụng đất để trồng những cây họ đậu khác để hạn chế cỏ dại. Không nên trồng những cây họ bầu bí, cà, ớt.

Nguồn : Khuyến nông Lâm Đồng, được kiểm duyệt bởi Farmtech Vietnam

Quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc chuối già – Phần 1

Chuối là cây trồng ít kén đất, có thể sống trong điều kiện pH= 4,5 – 8, nhưng thích hợp nhất trong khoảng 6 – 7. Chuối già hiện nay có nhiều loại: già lùn, già hương, già cui, già Nam Mỹ, tiêu hồng, …

Chuối già Nam Mỹ

Chuối già có chiều cao thân (tính từ cổ rễ đến điểm giao nhau 2 bẹ lá trên cùng) khoảng 2 – 3m. Đặc biệt ở giống chuối già Nam Mỹ, chuối tiêu hồng ngay từ nhỏ trên lá xuất hiện những vết loang màu tím đặc trưng, khi cây lớn những vết này mất dần và chuyển sang màu xanh đậm, thời gian trổ quày khoảng 7 – 8 tháng (trồng từ cây giống nuôi cấy mô), từ trổ quày đến thu hoạch khoảng 3 – 4 tháng, mỗi quày có thể nặng 30 – 50 kg, trái thon, dài, vỏ trái khi chín có màu vàng tươi, ruột vàng, ăn có vị thanh ngọt, thơm, dẻo.

KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CHUỐI GIÀ NAM MỸ

  1. Chuẩn bị đất trồng

Tùy theo địa hình cao thấp mà có thể lên liếp hoặc không. Vùng ĐBSCL là  vùng đất thấp, trồng chuối phải đào mương, lên liếp, lập hệ thống bờ bao để ngăn lũ trong mùa mưa. Mặt liếp phải cao hơn mực nước trong mương tối thiểu là 60cm. Khi đào mương lên liếp, chú ý không đưa tầng sinh phèn hoặc vật liệu sinh phèn lên mặt liếp, mương đào phải đủ rộng để dễ vận chuyển sản phẩm, vật tư và tưới nước trong mùa nắng cho vườn. Chiều rộng mương thường bằng 1/2 hay 1/3 chiều rộng liếp.

Lên liếp vào đầu hay giữa mùa nắng để đất có thời gian khô, khi mưa xuống đất bong ra là bắt đầu trồng cây được. Chuối trồng 2 hàng theo hình nanh sấu có bề ngang mặt liếp khoảng 5m. Nếu trồng 3 hàng xen kẽ thì mặt liếp rộng khoảng 7m.

  1. Thời vụ trồng

Nên trồng chuối vào đầu mùa mưa để cây có đủ nước và đỡ mất công tưới, nhưng cần lưu ý cho đất thoát nước tốt. Nếu đảm bảo đủ nước tưới, có thể trồng chuối bất cứ lúc nào trong năm. Tuy nhiên, nên trồng ở những tháng có nhiệt độ thấp, ẩm độ cao để thân giả ít bị mất nước.

  1. Chọn cây giống

Sử dụng cây giống sản xuất bằng phương pháp nuôi cấy mô để trồng.

Ưu điểm của loại cây giống này là đồng đều về kích cỡ, tuổi cây nên rất thuận lợi cho trồng thâm canh, áp dụng đồng bộ quy trình kỹ thuật canh tác chung cho toàn vườn; thời gian thu hoạch đồng loạt, nên thuận lợi cho việc tiêu thụ sản phẩm; có hệ thống rễ hoàn chỉnh nên cho tỷ lệ sống cao; hơn nữa đây là nguồn cây giống tương đối sạch bệnh, tương đồng về di truyền và độ thuần giống nên khả năng cho năng suất và chất lượng cao hơn.

Chọn cây giống có chiều cao thân (đo từ mặt bầu đến điểm giao nhau 2 bẹ lá trên cùng) ≥ 20cm, đường kính thân (đo cách gốc 2 cm) ≥ 2 cm, có trên 5 lá, cây phát triển tốt. Nên chọn cây giống có nguồn gốc rõ ràng và đã được kiểm định chất lượng.

  1. Khoảng cách và mật độ trồng

Mật độ trồng thay đổi tùy theo khí hậu và đất đai, hoặc tùy theo số lượng con chuối cần chừa lại ở mỗi bụi mà quyết định khoảng cách trồng. Khoảng cách trồng giữa các hàng thường khoảng 2,0 – 2,5m và khoảng cách giữa các cây trung bình khoảng 2m. Mật độ cây trung bình cho 1 ha (có lên liếp) thường khoảng 1.000 – 1.500 cây (tùy kích thước và tỷ lệ mương/liếp).

  1. Phương pháp trồng

Đào hố sâu 50 cm và rộng 40 – 50 cm, bón lót cho mỗi hố 10 – 15 kg phân hữu cơ, 0,1 kg phân NPK 16-16-8. Trộn phân với đất cho vào khoảng nửa hố, tháo bỏ bầu nylon, đặt cây chuối giống vào giữa hố trồng sao cho mặt bầu ngang bằng mặt đất, lấp đất vào đầy hố, lấp vừa quá cổ gốc chuối, ém đất chung quanh gốc, tưới đẫm.

Các bước trồng chuối từ cây con nuôi cấy mô

Cây con sau khi trồng

  1. Bón phân

* Phân hữu cơ: gồm phân gia súc gia cầm, tro, trấu đã hoai mục, bùn sông và bùn ao, chứa chất dinh dưỡng cao. Bón phân hữu cơ tạo môi trường tốt cho vi sinh vật có lợi hoạt động phân hủy vật chất hữu cơ tạo thành chất mùn cung cấp cho cây trồng và cải tạo đất giúp đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, không bị cằn cỗi trong quá trình canh tác. Trung bình, một cây chuối cần khoảng 20 – 25 kg phân hữu cơ /năm, bón vào đầu mùa mưa hàng năm, cuốc xung quanh gốc tạo thành rãnh cách gốc 1,5 – 1,7m, phân được rải đều bên trong rãnh.

* Phân vô cơ:

– Lượng phân bón cho 1 bụi chuối trong năm đầu mới trồng:

Cách bón: Đào 4 hốc xung quanh gốc, sâu 10 – 15 cm , lần 1 cách gốc 40 – 50cm, lần 2 cách gốc 50 – 70cm, lần 3 cách gốc 1m, lần 4 cách gốc 1,5 – 1,7m, bón phân vào hốc và lấp đất lại.

– Lượng phân bón cho 1 bụi trong các năm tiếp theo:

Cách bón: Nếu có điều kiện tưới nước thì chia đều lượng phân trên thành 3 lần bón: lần 1 sau khi thu hoạch, lần 2 sau đó 2 – 3 tháng và lần 3 sau 2 – 3 tháng tiếp theo sao cho bón phân dứt điểm trước khi trổ buồng. Trường hợp không có điều kiện tưới nước, lượng phân được chia đều cho 2 lần bón, vào đầu và cuối mùa mưa. Đào 4 hốc xung quanh gốc, sâu 10 – 15 cm , cách gốc 1,5 – 1,7m, bón phân vào hốc và lấp đất lại.

Lưu ý: Tùy thuộc vào tình trạng sinh trưởng và năng suất của cây ở những thời điểm khác nhau hoặc cây trồng trên những vùng đất khác nhau, có thể điều chỉnh lượng phân bón so với công thức trên. Tùy thuộc vào mức độ nhiễm phèn của đất trồng, có thể bón thêm 1 – 3kg vôi/cây/năm.

Nguồn:  TRUNG TÂM GIỐNG NLNN KIÊN GIANG được kiểm duyệt lại bởi Farmtech VietNam.