Bệnh thối gốc thân ở cây thuốc lá

Thối gốc thân là bệnh thường gặp ở cây thuốc lá, do một loại nấm có tên khoa học là Rhizoctonia solani gây ra. Bệnh có thể xảy ra đối với cây con trong vườn ươm hoặc cây trên đồng ruộng.

Triệu chứng

– Đầu tiên xuất hiện một vùng nhỏ trên gốc thân bị sũng nước (rất khó phát hiện nếu không quan sát kỹ).

– Vùng nhiễm bệnh sẽ nhanh chóng ngả sang mầu sẫm tối và bị lõm xuống. Diện tích của vùng bị nhiễm có thể vẫn như lúc đầu hoặc lan rộng ra chung quanh gốc thân.

– Có thể quan sát thấy sợi nấm xuất hiện ngay ở giữa vùng bị nhiễm bệnh.

Tác hại

Khi đã bị nhiễm bệnh, cây sẽ không còn khả năng phát triển bình thường. Có hai xu hướng sau xảy ra:

– Vùng nhiễm bệnh sẽ tiếp tục lan rộng và bị thối mục, lan sang cả những lá gốc. Sau 25

– 30 ngày, cây sẽ bị héo rũ, lá khô dần và chết.

– Nếu chỉ bị nhiễm bệnh nhẹ, cây vẫn phát triển nhưng dễ bị héo khi trời nắng và thân cây rất dễ bị đổ khi có gió to, bộ rễ không có khả năng phát triển bình thường.

Cách phòng bệnh

Để tránh sự tấn công của bệnh, cần áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:

– Sử dụng ánh nắng mặt trời để diệt trừ các mầm bệnh trong đất vườn ươm trước khi ươm.

– Áp dụng lượng hạt gieo vừa phải (tránh tình trạng cây quá dày).

– Quản lý việc tưới tiêu, tránh tình trạng thừa nước. Tránh tình trạng cây con bị trầy sướt khi vận chuyển từ vườn ươm sang ruộng trồng.

Lưu ý: Đối với bệnh này cách xử lý tốt nhất vẫn là phòng ngừa. Khi cây đã nhiễm bệnh, nên nhổ bỏ và dùng dung dịch Benlace C 0,1% phun lên ruộng để phòng ngừa sự lây lan của mầm bệnh.

Loại nấm gây ra bệnh thối gốc thân chủ yếu cư trú trong đất. Do vậy khâu vệ sinh đất trồng có ý nghĩa rất lớn trong việc đề phòng sự tấn công của bệnh, tạo ra những cây con khỏe và bảo đảm cây sau khi trồng sẽ phát triển tốt.

Nguồn: Nông thôn ngày nay được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

“Đổi đời” nhờ trồng cây thuốc lá

Mô hình trồng cây thuốc lá ở xã Phù Ngọc, huyện Hà Quảng (Cao Bằng) chính là một trong những hướng đi hiệu quả, phát triển kinh tế bền vững cho địa phương. Do là cây công nghiệp ngắn ngày lại cho thu nhập cao nên nhiều năm nay, các hộ gia đình ở xã đã “thay da đổi thịt”, từng bước xóa đói giảm nghèo cho bà con dân tộc.

Cây thuốc lá phủ xanh Phù Ngọc

Phù Ngọc là xã vùng 2 của huyện Hà Quảng, có 856 hộ dân chiếm phần đông là người dân tộc Tày, Nùng, Mông nên việc thay đổi tập quán và tư duy canh tác là rất khó. Nhận biết được điều đó, năm 2012 xã Phù Ngọc đã kết hợp với Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam cho trồng thử nghiệm 160ha cây thuốc lá. Đến nay cây thuốc lá đã lan rộng khắp toàn xã với diện tích là 169ha. Trong đó có 18ha cây thuốc lá chất lượng cao tập trung ở bản Bó và bản Chá với hơn 80 hộ dân tham gia.

Anh Nông Văn Hùng ở bản Cốc Chủ cho biết: “Mỗi vụ gia đình tôi trồng 1000 cây thuốc lá, trừ đầu tư cũng lãi được 15 triệu đồng. Năm vừa rồi mỗi cân lá thuốc lá phơi khô có giá là bán 45 nghìn đồng, công ty họ đến tận vườn mua nên gia đình tôi cũng có của ăn của để, không lo đói như trước kia nữa”.

Theo anh Hùng, đây là một trong những cây mũi nhọn giúp bà con thoát nghèo, đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn trồng lúa. Hiện bản Cốc Chủ có hơn 100 hộ dân, đa số các hộ dân trồng cây thuốc lá. Để đáp ứng nhu cầu tưới tiêu, hiện bản Cốc Chủ đã cho xây dựng hệ thống kênh mương nội đồng. Với loại cây ưa nước này, việc đáp ứng nhu cầu tưới tiêu là rất quan trọng. Ngoài xã Phù Ngọc, các xã khác như Đào Ngạn, Hạ Thôn… cũng đang áp dụng mô hình và mở rộng diện tích.

Cán bộ Phòng Nông nghiệp Phát triển nông thôn huyện và Chi nhánh Viện Kinh tế – Kỹ thuật Thuốc lá tại Cao Bằng còn chủ động đến tận vườn hướng dẫn cách lên luống, che phủ nilon để giữ độ ẩm cho đất, hạn chế cỏ mọc, dùng thuốc diệt chồi hợp lý… theo từng giai đoạn. Đặc biệt, bà con được hỗ trợ giống, nilon che phủ, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật.

Tương tự ở bản Cốc Chủ, các hộ dân ở bản Bó cũng đang tích cực chăm sóc đồng ruộng của nhà mình. Chị Đàm Thị Xuân đang cuốc đất, chia sẻ với chúng tôi: “Nhà tôi năm nay trồng hơn 4000 cây thuốc lá. Do bản Bó có chất đất tơi xốp lại hợp với thổ nhưỡng nên cây thuốc lá tăng trưởng rất nhanh. Mọi năm cứ đến cuối tháng ba (âm lịch) là cây thuốc lá đã cho thu hoạch rồi, năm nay hạn hán nên cây phát triển chậm hơn.

Riêng năm ngoái, thu nhập từ cây thuốc lá gia đình tôi được 30 triệu đồng. Sau khi thu hoạch xong bà con lại tập trung cấy thêm một vụ lúa nữa. So với trồng lúa nước, trồng cây thuốc lá kinh tế hơn rất nhiều”.

“Lột xác” nhờ cây thuốc lá

Hiện tại trên toàn xã, cây thuốc lá hầu như đã phủ kín khắp ruộng đồng. Với loại cây đem lại hiệu quả kinh tế như hiện nay, bà con dân tộc thiểu số đã từng bước thay đổi tư duy, tin tưởng vào chủ trương của Đảng và Nhà nước. Cũng vì lý do đó nên nhiều gia đình ở xã Phù Ngọc đã phất lên, giàu có trông thấy. Nhiều hộ đã sắm được ti vi, xây được nhà, đời sống của bà con nhân dân đã từng bước xóa được nghèo. Các hộ gia đình coi đây là cây thu nhập chính, không thể thay thế bằng cây khác.

Theo chị Xuân, hàng năm cứ đến vụ thu hoạch, Viện Kinh tế Kỹ thuật Thuốc lá (Vinataba) lại đến tận vườn thu mua. Hiện tại họ còn đầu tư phân bón, khâu chăm sóc và kỹ thuật nên bà con rất tin tưởng. Về khâu chăm sóc kỹ thuật, chỉ cần thấy cây thuốc phát bệnh là có cán bộ đến ngay. Gia đình chị Xuân có hơn 2000 mét vuông đất tốt nên khâu chăm sóc cũng như quá trình áp dụng khoa học kỹ thuật, về cơ bản chị đã nắm được thuần thục.

Kế ruộng của gia đình chị Xuân, ông Dương Văn Năm (Phó thôn kiêm công an viên bản Bó) đang dẫn nước vào ruộng. Khi được trò chuyện, ông Năm cho hay: “Nhà tôi năm nay trồng 5000 cây thuốc lá nên tốn rất nhiều công chăm sóc. Quá trình chăm sóc cũng phải trải qua bốn đến năm tháng mới cho thu hoạch. Được cái giá cả ổn định nên bà con họ rất tin tưởng vào chủ trương của cấp ủy, chính quyền. Hiện ít mưa, đất lại khô cằn nên tôi cứ phải tưới nước thường xuyên. Năm vừa rồi giá cả ổn định, trừ chi phí đầu tư, cây thuốc lá cũng cho thu nhập chính là 40 triệu đồng”.

Theo ông Năm, ở bản Bó có 91 hộ dân, trong đó có 50 hộ dân tham gia vào việc phát triển kinh tế từ cây thuốc lá. Nhờ vậy, nhiều năm qua cuộc sống của bà con đã thay đổi. Hiện trong bản chỉ còn 30 hộ nghèo. Tỷ lệ hộ nghèo sẽ tiếp tục giảm từ mô hình trồng cây thuốc lá.

Chủ tịch xã Phù Ngọc Lã Hoài Bắc cho biết: “Năm 2015, xã Phù Ngọc gieo trồng 169ha thuốc lá, đạt 103,7% kế hoạch (KH), tăng 5,6ha so với năm 2014. Tuy nhiên, do thời tiết hạn hán kéo dài, ảnh hưởng đến phát triển cây trồng, năng suất đạt 22,2 tạ/ha, đạt 94,5% KH; sản lượng 375,2 tấn, đạt 97,8% KH”.

Theo ông Bắc, xã Phù Ngọc đang phối hợp với Viện Kinh tế Kỹ thuật thuốc lá tập huấn cho nông dân 14 xóm về áp dụng khoa học kỹ thuật trồng thuốc lá; cung ứng 147.380kg phân bón, 800 lọ thuốc diệt chồi; hỗ trợ vay 195 ống dẫn nhiệt lò sấy. Năm 2016, xã Phù Ngọc phấn đấu mở rộng diện tích trồng thuốc lá với 530 hộ đăng ký trồng. Xã cũng đã cung ứng cho nhân dân 125,44kg phân bón, 1.000 lọ thuốc diệt chồi.

Để đảm bảo cho vụ sản xuất thuốc lá năm 2016 đạt và vượt kế hoạch, xã đã chỉ đạo, vận động nhân dân đăng ký giống, hướng dẫn bà con thực hiện tốt các chính sách đầu tư, quy trình kỹ thuật đảm bảo thâm canh cây thuốc lá, tăng giá trị trên đơn vị diện tích; phối hợp với đơn vị bao tiêu sản phẩm cho nông dân với giá cả hợp lý.

Qua quá trình thực hiện mô hình, cây thuốc lá đã mang lại hiệu quả nổi bật cho địa phương. Hiện xã Phù Ngọc có nhiều hộ như Hoàng Văn Lương, Hoàng Thị Nậm, Hoàng Văn Đồng đã cho thu nhập từ 45 – 100 triệu đồng/năm. Nhờ áp dụng khoa học kỹ thuật vào việc phát triển kinh tế từ cây thuốc lá nên đời sống của bà con đã thay đổi từng ngày. Việc trồng cây thuốc lá cũng chính là chủ trương của Đảng và Nhà nước nhằm góp phần thực hiện hiệu quả trong công tác giảm nghèo ở địa phương.

Nguồn: Baophapluat.vn được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

Kỹ thuật trồng cây Thuốc Lá Vàng Sấy

Cây thuốc lá vàng sấy không khó trồng, phù hợp với nhiều loại đất và khí hậu khu vực Nam trung bộ và cao nguyên trung bộ, giá trị kinh tế cao, được bao tiêu ổn định. Vì vậy nên đưa cây thuốc lá vàng sấy vào cơ cấu cây trồng để người nông dân có thêm sự lựa chọn cho sự phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo.

1. Chọn đất và làm đất trồng:

– Chọn đất: Cây thuốc lá phù hợp với đất thịt nhẹ, thịt trung bình, cát pha, đất bãi bồi. Đất không chua, nhiễm mặn, phèn. Không chọn đất bị ngập, úng. Để có năng suất cao và giảm chi phí đầu tư chọn đất gần nguồn nước tưới, gần lò sấy.

– Làm đất: Đất tơi, xốp, sạch cỏ và lên luống trước khi trồng là điều kiện rất quan trọng để cây thuốc lá phát triển tốt, giảm nhẹ công lao động khi xới xáo, bón phân và tưới tiêu nước. Đất cày 2 lần vuông góc nhau, mỗi lần cách nhau ít nhất 10 ngày cho ải đất, chết cỏ. Lần 3 cày lên luống, đỉnh luống này cách đỉnh luống kia 0,8 – 1,0 m, mương luống rộng 0,2 -0,3 m. Nên cày bằng máy cày đại để đất cày được sâu (20-30cm) và lên luống được to. Khi cày lên luống nên tính trước mương tưới, mương tiêu. Sửa vét lại luống và nhặt sạch cỏ trước khi trồng.

2. Trồng:

– Nếu trời mưa nhẹ, đất đủ ẩm trồng thẳng giữa sườn luống.

– Nếu đất khô, dẫn nước vào rãnh cho ngập khoảng 1/3 – 1/2 luống, trồng ngay mép nước.

– Mật độ trồng: Đất tốt trồng thưa (22.000- 25.000 cây/ha) khoảng cách trồng 0,5 m cây, đất xấu trồng dầy (27.000-30.000 cây/ha) khoảng cách trồng 0,4 m cây, hàng cách hàng 0,8m.

– Cách trồng: Cây giống nhổ lên phải ngắt bỏ các lá vàng, lá nhiễm bệnh để nơi mát và trồng xong trong ngày. Trồng bằng cách cuốc lổ, dùng cây chọc lổ hoặc cấy bằng tay. Trồng sâu 4-5cm, dùng tay bóp nhẹ.

– Sau 5-7 ngày trồng dặm những cây chết.

3. Làm cỏ, bón phân, vun gốc:

– Bón phân: Lượng phân cần bón trung bình cho 1ha : Nitrat amôn 200kg + Kaly sulfat 400 kg + lân 400kg Chia làm 2-3 lần bón tuỳ thuộc tính chất đất, chất lượng làm đất ( có hướng dẫn của cán bộ kỷ thuật).

– Làm cỏ, vun gốc: Từ 2-3 lần kết hợp với bón phân, lần 1 xới nhẹ, vun thấp, lần 2,3 xới mạnh vun càng cao càng tốt nhưng không lấp lá. Để đất khô 2-3 ngày cho cỏ chết trước khi tưới nước.

– Thời gian làm cỏ, bón phân, vun gốc: Nếu bón 2 lần:

+ Lần 1: 10 – 15 ngày sau trồng, 25% đạm + 25% kaly + 100% lân. Bón cách gốc 5cm

+ Lần 2: 30 – 35 ngày sau trồng, 75% đạm + 75% kaly. Bón cách gốc 15cm.
Nếu bón 3 lần:

+ Lần 1: 10 – 15 ngày sau trồng, 25% đạm + 25% kaly + 100% lân. Bón cách gốc 5cm

+ Lần 2: 20 – 25 ngày sau trồng, 25% đạm + 25% kaly. Bón cách gốc 10cm.

+ Lần 3: 30 – 35 ngày sau trồng, 50% đạm + 50% kaly. Bón cách gốc 20cm.

Chú ý: Chỉ trộn lẫn các loại phân nói trên ngay trước khi bón, lấp đất sâu 5- 10cm.

4. Tưới và tiêu nước:

Không thể có năng suất cao, chất lượng tốt nếu cây thuốc lá bị thiếu nước hoặc dư nước (ngập úng 1 – 2 ngày cây héo rủ, chết). Số lần tưới và lượng nước tưới tuỳ thuộc độ ẩm đất và thời tiết. Kể từ sau trồng đến 10 ngày ẩm độ đất thích hợp 80 – 90%, từ 10 – 40 ngày ẩm độ đất 60 – 65% (giữ cho hơi thiếu ẩm để tạo hệ thống rể phát triển và xuống sâu), từ 40 – 60 ngày là thời gian thân lá phát triển mạnh cần nhiều nước độ ẩm đất thích hợp 80 – 85%, từ sau 60 ngày giữ ẩm độ đất từ 65 – 70%. Sau mỗi lần bón phân, bẻ thuốc nếu đất khô phải tưới nước ngay.

Khi tưới nước theo rãnh chỉ để nước ngập từ ½ đến ¾ luống, không để nước tràn lên mặt luống.

Vụ Đông xuân thường nhẹ tưới nước nhưng dễ ngập úng, khắc phục bằng cách lên luống cao, làm mương tiêu trước khi trồng, khi mưa to phải có mặt ngay tại ruộng thuốc lá để khơi mương rãnh, chống úng.

5. Phòng trừ sâu bệnh:

– Khi sâu bệnh xuất hiện cây đã bị ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng, việc xử lý càng tốn kém và ít hiệu quả khi cây càng lớn.Vì vậy việc phun thuốc đúng lúc là biện pháp hữu hiệu, kinh tế, an toàn nhất để phòng trừ sâu bệnh.

– Sâu: Các loại sâu hay cắn phá gây hại cho cây thuốc là sâu xanh, sâu khoanh, sâu chùm, bọ trĩ, rệp, rầy mền… Để xử dụng thuốc hoá học có hiệu quả cần nhất là phải phát hiện sớm, phun thuốc khi sâu rầy tuổi còn non.

– Bệnh: Các loại bệnh thường hay gặp và gây ảnh hưởng lớn là: Lở cổ rễ, Thối đen rễ, Đốm mắt cua, Đốm nâu…Triệu chứng bệnh thường khi tiềm ẩn trong cây mắt thường không phát hiện được, khi biểu hiện ra thì đã nặng gây hậu quả không khắc phục được.
Việc phun thuốc định kỳ phòng trừ bệnh rất tốt, và có tác dụng phòng trừ sâu, rầy. Việc kết hợp giữa thuốc sâu + bệnh nhằm giảm bớt công lao động. Chú ý chỉ phối hợp thuốc với những loại thuốc có thể kết hợp (theo hướng dẫn được ghi ở nhãn thuốc hoặc của cán bộ kỹ thuật )

LỊCH PHUN THUỐC CHO RUỘNG THUỐC LÁ

Lần phun Ngày sau trồng Đối tượng phòng trừ Hỗn hợp và nồng độ

( Dùng cho bình 16 lít )

Lượng thuốc

cần/bình16lít

(cho 1000 m)

Lần1 10 Sâu, bệnh 30ml Carbosan +16 gr Norshield 1
Lần2 25 Sâu bệnh 20ml Brightin + 40gr ToMet 2
Lần3 40 Sâu, bệnh 20ml Permecide + 16gr Norshield 2
Lần4 60 Sâu, bệnh 20ml Secure + 40gr ToMet 3

Khi phát hiện có sâu rầy cần xác định đúng thời điểm cần phun thuốc, bảng dưới đây xác định ngưỡng xử lý thích hợp nhất :

CÔN TRÙNG NGƯỠNG XỬ LÝ
Sâu xanh Xử lý khi 10% cây điều tra có sâu non ký sinh.
Sâu xám Xử lý khi 5% cây điều tra bị sâu cắn phá.
Bọ cánh cứng Khi cây nhỏ: Xử lý lúc có 10% số cây điều tra có chồi ngọn bị cắn phá.

Khi xử lý khi cây có hiện tượng rách hoặc tưa lá.

Sâu sừng Xử lý khi 10% số cây điều tra có sâu non. Không kể số sâu đã kéo kén hay số xác kén còn vương trên lá. Trường hợp tính sâu đã kéo kén thì tính 5 kén = 1 sâu.
Rệp muội Xử lý khi 10% số cây điều tra có ít nhất 50 con trên mỗi lá.

* Cách pha hỗn hợp thuốc như sau: Cho 1/3 nước hoà tan thuốc bột trước, rồi cho thuốc nước vào khuấy đều, sau đó cho số nước còn lại vào.

* Việc phun thuốc chỉ có hiệu quả cao nếu phun thuốc đúng nồng độ, đúng liều lượng và khi sâu, rầy còn non. Vì vậy cần thường xuyên thăm ruộng để phát hiện sâu, rầy sớm và phun thuốc ngay khi tới ngưỡng xử lý. Xử dụng thuốc khi sâu, rầy đã trưởng thành, già tuổi hiệu quả rất kém và ruộng thuốc lá đã bị phá hoại.

* Tuỳ thuộc tình hình thực tế các loại thuốc phòng trừ sâu bệnh có thể thay đổi chủng loại.

* Sản phẩm thuốc lá được con người xử dụng trực tiếp vì vậy để an toàn cho bản thân và người tiêu thụ bà con nông dân chỉ nên xử dụng những loại thuốc được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn, tuyệt đối không xử dụng tuỳ tiện. Chúng tôi không chịu trách nhiệm thu mua sản phẩm nếu phát hiện có những hoá chất độc hại tồn dư vượt quá giới hạn cho phép trong lá thuốc.

6. Đánh nhánh, ngắt ngọn:

Biện pháp này làm tăng 20% năng suất so với ruộng không đánh nhánh ngắt ngọn, chi phí thực hiện rẽ (chỉ bằng khoảng 10% hiệu quả đem lại), dễ thực hiện. Ngắt ngọn ngay khi cây vừa chớm nhú đỉnh ra hoa, ngắt xong nhỏ thuốc diệt chồi thuốc lá Accotab 330EC nồng độ 1% lên đỉnh vừa ngắt (dùng 2 lít Accotab 330 EC pha với 200 lít nước cho vào chai nhựa (chai nước khoáng, chai xà phòng… trên nắp gắn một van ruột xe đạp làm vòi chảy) nhỏ cho 1 ha. Nhỏ từ đỉnh ngọn vừa ngắt cho nước thuốc Accotab chảy ngấm xuống khoảng hơn ½ cây. )

7. Thu hoạch:

Sau trồng 60 ngày có thể bắt đầu thu hoạch, mỗi lần bẻ 3 – 4 lá, mỗi vụ bẻ 5 – 6 lần. Bẻ lá đúng độ chín thuốc sấy mới vàng đẹp, hái non hoặc để quá chín sấy sẽ ra màu xanh hoặc đen không bán được. Lá vừa chín có màu xanh trắng, rìa mép lá hơi ửng vàng, gân lá chuyển qua màu trắng, lá hơi rủ xuống.

Phương pháp bẻ: Người bẻ thuốc đi giữa luống hai tay bẻ hai hàng, mỗi hàng bẻ một bên, mỗi cây bẻ 1 – 2 lá; nắm vừa đủ nắm mỗi tay thì xếp dọc hai bên luống, cuống lá quay xuống giữa mương. Bẻ hết luống quay lại ôm có thứ tự dồn vào đầu chỗ mát chờ chuyển đi. Khi vận chuyển dùng dây mền, tấm bạt, bao tải… bó thành từng bó vừa đủ ôm, phải đảm bảo lá thuốc được xếp thứ tự đầu đuôi, xếp từng lớp một, lá thuốc không bị gẫy, dập, kéo lê, phơi nắng.

Nguồn: Tổng hợp bởi Farmtech VietNam.