Chuyên mục: Dứa (Thơm, Khóm)

Dứa
Khóm

Đặc tính sinh học của Dứa

Hiện nay trên thế giới, cây dứa được trồng hầu hết các nước nhiệt đới và một số nước nhiệt đới có nhiệt độ tương đối ẩm như đảo Hawai, Đài Loan.

Dứa (khóm)

Dứa có thể trồng tới vĩ tuyến 38º bắc, trong đó các nước Châu Á chiếm trên 60% sản lượng dứa cả thế giới.

Các nước trồng nhiều là Philippines, Thái Lan, Malaysia, Hawai, Brazil, Mêhicô, Cuba, Uc, Nam phi.

Quả dứa được coi là một trong những cây ăn quả nhiệt đới hàng đầu, loại quả “vua”, rất được ưa chuộng ở các nước phương Tây.

Quả dứa có mùi thơm mạnh, chứa nhiều đường, lượng calo khá cao, giàu chất khoáng, nhất là Kali, có đủ các loại vitamin cần thiết như A, B1, B2, PP, C đặc biệt trong cây và quả dứa có chất Bromelin là một loại men thủy phân protêin (giống như chất Papain ở đủ đủ), có thể chữa được các bệnh rối loạn tiêu hóa, ức chế phù nề và tụ huyết, làm vết thương mau thành sẹo.

Trong công nghiệp, chất Bromelin dùng làm mềm thịt để chế biến thực phẩm, nước chấm. Ngoài ăn tươi, quả dứa chế biến thành dứa hộp và nước dứa, là những mặt hàng xuất khẩu lớn. Xác bã quả dứa sau khi chế biến dùng làm thức ăn gia súc và phân bón. Thân lá dứa làm bột giấy.

Ở nước ta, dứa trồng từ Bắc đến Nam, diện tích trồng cả nước hiện khoảng 40.000 ha với sản lượng khoảng 500.000 tấn trong đó 90% là phía Nam.

Các tỉnh trồng dứa nhiều ở miền Nam là Kiên Giang, Tiền Giang, Cà Mau, Cần Thơ, Long An… miền Bắc có Thanh Hóa, Ninh Bình, Tuyên Giang, Phú Thọ….miền Trung có Nghệ An, Quảng Nam, Bình Định,… Năng suất quả bình quân một năm ở các tỉnh phía Bắc khoảng 10 tấn, phía Nam 15 tấn/ha.

Trong năm cây dứa ra hoa nhiều vụ. Ở miền Bắc vụ chính ra hoa tháng 2-3, thu hoạch tháng 6-7, vụ trái ra hoa tháng 6-8, thu hoạch tháng 10-12. Ở miền Nam, dứa có thể ra hoa quanh năm, song thường tập trung vào tháng 4-5 và tháng 9-10. Từ khi ra hoa đến thu hoạch trung bình khoảng 4-5 tháng.

Dứa có nhiều cách chế biến để phục vụ cho con người

Yêu cầu điều kiện sinh thái:

a. Khí hậu

Dứa là cây ăn quả nhiệt đới, ưa nhiệt độ cao. Phạm vi nhiệt độ thích hợp từ 20 – 300C. Giống Cayenne chịu lạnh kém hơn giống Queen và các giống địa phương. Ở nhiệt độ cao trên 32ºC có thể làm cháy lá và vỏ quả, nhất là giống Cayenne.

Về lượng mưa, cây dứa có thể trồng nơi lượng mưa thấp, 600-700 mm/năm với mùa khô dài nhiều tháng cho đến những vùng lượng mưa nhiều tới 3500-4000 mm/ năm. Quan trọng nhất là lượng mưa phân bố hàng tháng, khoảng 80-100 mm được coi là đầy đủ, không cần tưới thêm.

Về ánh sáng, cây dứa yêu cầu ánh sáng nhiều nhưng thích ánh sáng tán xạ hơn ánh sáng trực xạ. Thiếu ánh sáng cây mọc yếu, quả nhỏ. Ngược lại nếu ánh sáng quá mạnh kèm theo nhiêt độ cao lá sẽ bị vàng hoặc đỏ, lúc này cần che mát cho dứa.

Cây dứa tuy không phải là cây ngày ngắn nhưng người ta thấy rằng giống Cayen nếu thời gian bóng tối kéo dài và nhiệt độ giảm thấp sẽ ra hoa sớm hơn. Từ những yêu cầu trên, điều kiện khí hậu nước ta từ Bắc đến Nam đều thích hợp với cây dứa.

Tuy vậy tùy theo đặc điểm từng thời gian ở từng vùng cần có biện pháp để tạo điều kiện cho cây sinh trưởng phát triển thuận lợi, đạt năng suất và chất lượng cao.

b. Đất

Cây dứa có bộ rễ tương đối yếu và ăn nông nên muốn có năng suất cao đất cần có tầng mặt xốp, nhiều mùn và chất dinh dưỡng, đồng thời thoát nước tốt trong mùa mưa. Đất nhiều sét, thoát nước chậm, cây dứa sinh trưởng kém và dễ bị bệnh. Thoát nước và tơi xốp là 2 yêu cầu quan trọng nhất đối với đất trồng dứa.

Về độ pH, cây dứa nói chung thích hợp với đất chua, độ pH từ 4.5 đến 5.5, kể cả trên đất phèn có pH bằng hoặc dưới 4 dứa vẫn sống tốt. Các giống dứa tây nhóm Hoàng hậu (Queen), giống Tây Ban Nha (Spanish) chịu chua khá hơn giống Cayen.

Ở nước ta, dứa trồng trên nhiều loại đất như đất đỏ bazan, đất đỏ vàng, phù sa cổ, đất bạc màu ở phía Bắc, đất xám ở miền Đông Nam Bộ và đất phèn ở đồng bằng sông Cửu Long. Tuy vậy, nếu không được bón phân đầy đủ, nhất là phân hữu cơ, năng suất quả sẽ không cao.

Yêu cầu chất dinh dưỡng

Dứa là cây yêu cầu rất nhiều chất dinh dưỡng do lượng sinh khối lớn. Theo tính toán, trung bình trên 1 hecta trồng trọt, dứa lấy đi từ đất 86 kg N (trong đó thân lá 74 kg, quả 9 kg), 28 kg P2O5 (thân lá 23 kg, quả 5 kg) và 437 kg K2O (thân lá 402 kg, quả 35 kg), cùng với các nguyên tố trung và vi lượng.

Cây dứa ít có nhu cầu với Canxi.

Yêu cầu với Lân cũng không lớn.

Riêng với Kali cây dứa yêu cầu nhiều nhưng nếu bón nhiều Kali lại thường dẫn đến bị thiếu Magiê cũng là một chất dinh dưỡng cần thiết.

Trong thời gian đầu sau khi trồng khoảng 5-6 tháng nhu cầu dinh dưỡng không lớn, chỉ khoảng 10% tổng số chất dinh dưỡng cây cần trong suốt chu kỳ sống.

Sau khi cây đã mọc tốt, nhu cầu chất dinh dưỡng tăng rất nhanh, đặc biệt là Kali (gấp 4-5 lần so với đạm).

Ngoài ra, cây dứa cũng cần một số nguyên tố vi lượng khác như kẽm, sắt, Mangan, Đồng….

Nhưng các biểu hiện bị thiếu thường không rõ ràng.

Nguồn: 2lua.vn được kiểm duyệt bởi Farmtech Vietnam.

Dứa Philippines tràn ngập thị trường

Sau hiện tượng chuối Philippines, hiện nay trên thị trường TP.HCM xuất hiện thêm thơm (dứa) Philippines đang được bày bán tại một số siêu thị. Thơm Philippines hay còn gọi thơm Dole, trái to, khá đều, mắt thơm không sâu như mắt thơm VN nên chỉ cần gọt lớp vỏ mỏng bên ngoài là dùng được. Thơm ngoại màu vàng tươi, vị ngọt vừa phải, so với thơm trong nước chất lượng không vượt trội hơn.

Dứa Philippines

Theo người bán, vì giá loại này khá cao từ 54.000-55.000 đồng/kg, nên phần lớn khách mua ăn thử hoặc một số nhà hàng, khách sạn cao cấp dùng để trang trí trong chế biến thức uống.

Dứa được bày bán nhiều trong các siêu thị

Theo các đầu mối nhập khẩu trái cây, thông thường những tháng cuối năm nhập khẩu trái cây có xu hướng tăng mạnh do đây là thời điểm nhiều loại trái cây được thị trường VN ưa chuộng như quýt, nho, lê, táo… bước vào mùa thu hoạch, nguồn cung dồi dào. Ngoài ra, sức mua thị trường cũng tăng nhờ tác động dịp Tết Nguyên đán.

Nguồn: Tổng hợp bởi Farmtech Vietnam.

Trồng Dứa trên đất phèn thu hàng trăm triệu đồng mỗi năm

Nhiều gia đình ở Sóc Trăng mạnh dạn đầu tư trồng dứa trên đất nhiễm phèn đã cho lợi nhuận gần 100 triệu đồng/năm.

Từ việc mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với thổ nhưỡng tại địa phương, nhiều nông dân ở xã Lâm Tân, huyện Thạnh Trị, tỉnh Sóc Trăng đã đầu tư trồng cây khóm (dứa) trên vùng đất trũng phèn, cho thu nhập khá và ổn định.

Một trong những hộ tiên phong trồng khóm ở xã Lâm Tân là gia đình chị Trương Thị Gọn ở ấp Tân Lập. Năm 2009, gia đình chị mạnh dạn đầu tư trồng 5.000m2 khóm từ diện tích đất nhiễm phèn. Nhờ thích nghi nên cho lợi nhuận gần 100 triệu đồng/năm. Chị Gọn đã quyết định mở rộng lên diện tích 3 ha.

“Khâu chăm sóc khóm đơn giản nhưng lợi nhuận so với lúa cao hơn rất nhiều. Đầu tư ban đầu cho trồng khóm không lớn nhưng lợi nhuận thu đều qua các năm. Với mức đầu tư 15 triệu đồng, mỗi năm có thể thu lợi hàng trăm triệu đồng, tùy theo loại khóm”, chị Gọn cho biết.

Xã Lâm Tân, huyện Thạnh Trị từ lâu thuộc vùng trũng phèn, nhiều khu vực trồng lúa và cây trồng khác thu chi thu nhập thấp. Do vậy, từ hiệu quả kinh tế của gia đình bà Trương Thị Gọn, một số hộ dân đã dần chuyển sang đầu tư trồng khóm.
Anh Trần Thanh Sang, cũng ngụ ở ấp Tân Lập, trồng cây khóm hơn 2 năm nay chia sẻ, hiện trên diện tích 3 công khóm, gia đình anh thu về khoảng 40 triệu đồng/năm.

“Mỗi công khóm (1.000m2) cho thu nhập cao hơn trồng lúa cỡ 4-5 công mỗi vụ. Một trái khóm có trọng lượng từ 1,2kg trở lên đã có thể bán ngay được với mức giá giá 12.500 đồng”, anh Sang chia sẻ.

Lãnh đạo xã Lâm Tân đánh giá, trồng khóm là mô hình hiệu quả, cho thu nhập cao và ổn định. Đến nay, xã Lâm Tân đã có khoảng 10 ha được thí điểm trồng khóm. Tới đây xã sẽ phát triển cây trồng này trên vùng đất kém hiệu quả, vùng trũng phèn thay thế cho các loại cây trồng cho lợi nhuận thấp.

Ông Lưu Sơn Nhì, Chủ tịch UBND xã Lâm Tân cho biết, xã sẽ nhân rộng khóm trên đất vườn tạp, vùng đất kém hiệu quả và nhân rộng dần lên đất lúa. Do cây khóm từ khi bắt đầu trồng cho đến thời gian thu hoạch sẽ mất thời gian từ 18-24 tháng, nên việc chuyển đổi cần có thời gian, nếu chuyển đổi nhanh sẽ ảnh hưởng đến thu nhập của người dân.
Từ hiệu quả kinh tế do cây khóm mang lại, có thể nói việc phát hiện mô hình trồng khóm trên đất trũng phèn đã mở ra một hướng sản xuất mới bền vững cho bà con xã Lâm Tân, huyện Thạnh Trị.

Phòng nông nghiệp huyện Thạnh Trị cho biết, huyện sẽ hỗ trợ, tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật cho người dân, vừa nhân rộng mô hình ở những vùng phèn, mặn không chỉ riêng xã Lâm Tân mà kể các xã vùng trũng khác trên địa bàn huyện, từ đó góp phần nâng cao đời sống của bà con địa phương.

Nguồn: VOV-ĐBSCL được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

Hiệu quả từ mô hình trồng Dứa xen canh cây lâm nghiệp

1,5ha diện tích trồng Dứa của gia đình anh Nguyễn Ngọc Lăng tại tổ 35, khu 6, phường Trưng Vương đang vào vụ thu hoạch. Ước tính vụ dứa này, gia đình anh thu lãi hơn 180 triệu đồng. Có được thành quả trên chính là nhờ vào việc gia đình anh Lăng đã mạnh dạn thí điểm mô hình trồng dứa xen canh cây lâm nghiệp.

Giống dứa nhóm Queen (dứa hoàng hậu).

Toàn bộ diện tích đất rừng được giao của gia đình anh Lăng cũng như các hộ dân lân cận trước đây chỉ trồng keo. Và mặc nhiên, phần diện tích tán dưới chỉ để cho cỏ dại mọc xâm lấn. Việc bỏ sót diện tích đất này vừa không có thu nhập lại khó khăn trong khâu quản lý, bảo vệ và phòng chống cháy rừng.

Lãnh đạo Trung tâm dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp thành phố thăm mô hình trồng dứa xen canh của anh Nguyễn Ngọc Lăng.

Nhận thấy những bất cập trên trong việc trồng và quản lý rừng, Trung tâm dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp thành phố Uông Bí đã vận động bà con nhân dân trên địa bàn chuyển đổi cây trồng cho hiệu quả năng suất cao. Và dự án xây dựng phát triển vùng trồng cây thông nhựa được triển khai. Đối với cây thông nhựa, phải sau 15 năm mới cho thu hoạch. Vì vậy, việc lựa chọn loại cây xen canh dưới tán thông cho hiệu quả kinh tế cao được Trung tâm ưu tiên hướng dẫn các hộ gia đình. Xác định cây dứa chính là một trong những giống cây trồng đáp ứng yêu cầu như trên, lại có thời gian sinh trưởng ngắn, Trung tâm dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp thành phố Uông Bí đã vận động, hỗ trợ triển khai thí điểm mô hình dứa xen canh trên 1,5ha đất rừng thông của gia đình anh Lăng.

Giống dứa hiện gia đình anh Lăng đang trồng là giống dứa nhóm Queen (dứa hoàng hậu), có năng suất vượt trội, quả cho giá trị dinh dưỡng cao. Theo anh Lăng cho biết: “cây dứa là loại cây rất dễ trồng, ưa cạn, không kén đất, cũng không đòi hỏi kỹ thuật chăm sóc cầu kỳ, phức tạp; chỉ cần trồng khoảng cách hợp lý, phát tán cho thoáng là cây sinh trưởng phát triển tốt”. Sau 12 – 18 tháng cây đã cho thu hoạch. Với giá bán tại vườn từ 8 – 10 nghìn đồng/quả loại 1 (đạt khoảng 0,8kg trở lên), vụ dứa này gia đình anh Lăng cho thu hoạch khoảng 18 tấn/ha.

Sau khi thu hoạch quả, những nhánh đã cho thu hoạch sẽ được cắt bỏ. Tiếp đó, người trồng bón phân để thúc cây nuôi nhánh mới. Những năm tiếp theo, 1 cây dứa sẽ đẻ từ 3-5 nhánh mới. Mỗi nhánh sẽ cho 1 quả. Như vậy, từ 1 cây cho thu hoạch 1 quả, thì các vụ tiếp theo 1 cây sẽ cho thu hoạch từ 3 – 5 quả.

Cây dứa được trồng từ 3 – 5 năm sẽ được thay thế cây mới. Như vậy, với hình thức lấy ngắn nuôi dài này, trong 15 năm để cây thông sinh trưởng phát triển và cho thu hoạch, bà con nhân dân sẽ trồng được 3 – 5 vụ dứa tùy thuộc vào điều kiện chăm sóc.

Từ hiệu quả thí điểm trồng dứa xen canh cây lâm nghiệp của gia đình anh Lăng, có thể nói, đây chính là tiền đề để mô hình này được duy trì và nhân rộng trên địa bàn thành phố trong thời gian tới. Góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân.

Nguồn: Uongbi.gov.vn được kiểm duyệt bởi Farmtech Vietnam.

Nông dân Hậu Giang lãi lớn nhờ trồng Dứa Phụng phục vụ Tết

Vùng dứa nguyên liệu Hậu Giang không chỉ nổi tiếng với dứa Cầu Đúc ngon ngọt được chế biến thành các mặt hàng xuất khẩu mà còn có các loại dứa độc đáo phục vụ thị trường Tết Nguyên đán như dứa hoa, dứa son; trong đó độc đáo nhất và có giá trị cao nhất là dứa phụng, có giá từ 200.000 đến 500.000 đồng/quả, cao hơn 20 lần so với giá dứa thường.

Để dứa phụng có hình dáng đẹp, ông Lưu Văn Lượm, thành phố Vị Thanh (Hậu Giang) phải chăm sóc tỉ mỉ từng quả.

Dứa phụng là loại dứa khó trồng, đòi hỏi nhiều công sức và kỹ thuật để có được những quả dứa đẹp, có hình dáng độc đáo. Ông Huỳnh Trường Văn ở ấp Thạnh An, xã Hỏa Tiến (thành phố Vị Thanh) là một trong những nhà vườn đầu tiên trồng dứa phụng ở Hậu Giang.

Năm 2010, ông Văn xin được một cây dứa phụng giống của người bà con rồi nhân thành nhiều cây giống trồng trong vườn phục vụ thị trường Tết Nguyên đán.

Ông Văn cho biết, cây dứa phụng có bụi rộng và cao nên cần được trồng với khoảng cách lớn, cần phải bón phân đúng kỹ thuật theo từng thời kỳ để cây cung cấp đủ dưỡng chất cho quả phát triển.

Dứa phụng có giá cao từ 200.000 đến 500.000 đồng/quả nên ông trồng và xử lý ra quả theo đơn hàng của thương lái, nếu còn dư mời biếu họ hàng và trưng bày trong gia đình dịp Tết.

Gia đình ông Lưu Văn Lượm có vườn dứa phụng lớn nhất Hậu Giang khi có đến hơn 250 cây dứa phụng đang cho quả phục vụ dịp Tết Nguyên đán Bính Thân. Dứa phụng khó sản xuất cây giống so với dứa thường do không có cây con ở phần cuống quả, chỉ lấy được cây con mọc ra từ bụi. Vì vậy, để nhân thành vườn dứa hơn 250 cây như gia đình ông Lượm là cả một quá trình chọn lựa cây giống tỉ mỉ.

Ngoài ra, cây dứa phụng chỉ cho quả một lần rồi phải phá bỏ để trồng mới nên mỗi năm nhà vườn đều phải cải tạo đất và chuẩn bị cây giống cho vụ mới. Trồng dứa phụng được hơn 5 năm, ông Lượm ngày càng tích lũy được nhiều kinh nghiệm cũng như kỹ thuật chăm sóc quả để nhân rộng vườn dứa phụng của gia đình.

Theo ông Lượm, quả dứa phụng được đánh giá đẹp khi có trọng lượng lớn từ 3-5kg, quả dài nhiều mắt, phần đầu quả có màu đỏ thắm, xòe to như đuôi phụng, phần cuống có nhiều quả nhỏ bao quanh, đẹp nhất là từ 10 đến 12 quả con.

Để quả dứa phụng có hình dáng đẹp, cần dùng rơm phủ khi quả lớn để không bị ánh sáng mắt trời làm mất đi màu đỏ tự nhiên, cần cắt tỉa lá dứa xung quanh để quả có không gian phát triển. Tuy cần nhiều kỹ thuật chăm sóc nhưng quả dứa phụng phát triển thành nhiều kiểu tự nhiên khác nhau không theo ý người trồng, giá trị nhất là quả có phần đầu xòe rộng, phần cuống có nhiều quả nhỏ xung quanh, sau đó là những quả có phần đầu nhỏ hoặc nhọn, quả có ít quả nhỏ xung quanh.

Thương lái trả giá tùy theo hình dáng của từng quả dứa phụng, nhưng luôn cao hơn từ 10 đến 20 lần so với giá dứa thường. Mỗi vụ trồng dứa phụng phục vụ Tết Nguyên đán, ông Lượm đạt thu nhập khoảng 30 triệu đồng, các vụ khác trong năm ông trồng dứa Cầu Đúc để cung cấp cho các nhà máy chế biến dứa xuất khẩu.

Cùng với dứa phụng, các loại dứa son, dứa hoa trồng trong dịp Tết cũng được nhiều khách hàng quan tâm. Dứa hoa là quả đợt đầu của cây dứa mới trồng, quả có trọng lượng lớn và có nhiều cây con ở phần cuống, tượng trưng cho sự sung túc, đầy đủ nên được nhiều gia đình chọn trưng bày trong dịp Tết Nguyên đán nên một số nhà vườn đã dành những vườn dứa ra quả đầu vụ để bán trong dịp Tết.

Dứa hoa được bán cho thương lái hoặc bán lẻ tại các chợ địa phương có giá 15.000 đến 20.000 đồng/quả, trong khi giá dứa thường từ 5.000 đến 10.000 đồng/quả. Dứa son là loại dứa có quả màu đỏ tươi như son, theo người dân địa phương, màu đỏ tượng trưng cho may mắn, tài lộc nên hay trưng quả này trong dịp Tết để cầu mong may mắn, phát tài. Dứa son thường chỉ được trồng một vụ trong năm và xử lý ra quả đúng vào dịp Tết Nguyên đán.

Theo ông Quách Thận, cán bộ khuyến nông xã Hỏa Tiến, xã có khoảng 900 ha trồng dứa Cầu Đúc; trong đó hơn 10 nhà vườn trồng các loại dứa có màu sắc, kiểu dáng độc đáo có giá cao trong dịp Tết Nguyên đán.

Ngành nông nghiệp xã đã tổ chức nhiều đợt tập huấn, hướng dẫn nhà vườn xử lý kỹ thuật để dứa ra quả đúng vào dịp Tết, các cách chọn lựa, chăm sóc để dứa có màu sắc và kiểu dáng đẹp, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân trong dịp Tết, nhân giống dứa phụng để cung cấp cho các nhà vườn địa phương, góp phần nâng cao giá trị cây dứa ở Hậu Giang.

Nguồn: Vietnam+ được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

Xử lý chồi giống cây Dứa trước khi trồng

Cây dứa có bộ rễ phát triển chủ yếu ở lớp đất nông trên mặt, do đó yêu cầu đất phải tơi xốp, thoáng khí, nhiều mùn, đất có phản ứng chua (pH đất từ  4,5-5,5), cây không đòi hỏi nhiều về mặt hóa tính của đẩt. Đất nghèo dinh dưỡng được chăm sóc tốt dứa vẫn cho năng suất. Là một nước thuộc vùng khí hậu nhiệt đới, phần lớn là diện tích đất đồi núi, vùng trung du và vùng núi nước ta có khả năng phát triển dứa trên diện tích lớn. Cũng là do việc chăm sóc dễ dàng, ít tốn công về tưới nước và phòng trừ sâu bệnh. Do vậy, cây dứa có thể được xem là cây trồng làm giàu trong điều kiện áp lực lao động thời vụ cao và còn hạn chế về cơ giới hóa nông nghiệp trong vùng.

Chọn giống và xử lý chồi giống

1. Chọn giống: Có ba nhóm dứa được trồng phổ biến ngày này

– Nhóm dứa Queen (còn gọi là nhóm dứa hoàng hậu)

– Nhóm dứa Spanish (còn gọi là nhóm Tây Ban Nha)

– Nhóm dứa Cayenne

Đặc điểm chung: Giống có khả năng cho năng suất cao, quả to, chịu được phân bón, có khả năng trồng dày. Giống ít bị sâu bệnh phá hại, có khả năng chịu hạn cao.

Phẩm chất quả tốt đạt được yêu cầu của nhà máy và quy cách chế biến, quả đều, dạng hình trụ (phù hợp với việc cắt gọt quả bằng máy nhanh chóng và tiện lợi). Trọng lượng quả bình quân lớn, quả có mắt nông, lõi quả nhỏ, thịt quả mịn và chặt.

2. Chọn chồi giống:

Chồi giống chọn phải đạt 3 loại chuẩn sau

Chồi loại 1: Số lá từ 14-15 lá; trọng lượng chồi 250-300g

Chồi loại 2: Số lá từ 12-13 lá; trọng lượng chồi 200-250g

Chồi loại 3: Số lá từ 10-11 lá; trọng lượng chồi 170-200g

Chồi không được dập nát và phải được lấy từ vườn cây đảm bảo sạch bệnh, độ đồng đều cao (95% trở lên).

Tùy theo thời vụ trồng mà lựa chọn tiêu chuẩn của chồi cho thích hợp:

– Vụ xuân tháng 1,2,3,4: Có thể trồng được cả 3 loại chồi

– Vụ hè tháng 5,6: Chỉ nên trồng chồi loại 1 (chồi già, to, khoẻ)

– Vụ thu tháng 7, 8, 9: Nên trồng chồi non (chồi loại 3)

– Vụ đông tháng 10,11,12: Nếu có điều kiện chăm sóc (tưới nước), nên trồng chồi loại 2 và loại 3. Nếu trồng chồi già phải hãm sinh trưởng để hạn chế ra hoa.

3. Xử lý chồi giống

– Sau khi thu hoạch chồi: Phân loại chồi để đảm bảo độ đồng đều và bó lại thành từng bó nhỏ khoảng 20-30 chồi/1bó. Phơi ngược gốc chồi trong 1-2 tuần ngoài nắng để lành vết thương ở gốc chồi.

– Chồi trước khi trồng cần xử lý để trừ các mầm bệnh bằng các loại thuốc như: Aliette 80WP hoặc Mexyl MZ 72WP… để phòng bệnh thối nõn, thối thân, thối rễ, nồng độ pha như hướng dẫn trên bao bì của nhà sản xuất, hoặc có thể dùng dung dịch Boocđo nồng độ 1-2% để xử lý.

– Cách xử lý: Nhúng ngập gốc chồi vào dung dịch các loại thuốc đã pha trên trong thời gian 2-3 phút hoặc phun ướt đẫm lên gốc của bó chồi.

Đối với những chồi dài trên 40cm, chồi trồng mùa khô từ T11 trở đi nên cắt bớt ¼ ngọn lá.

Nguồn: Tổng hợp bởi Farmtech VietNam.

Kỹ thuật trồng cây dứa (thơm)

Dứa thuộc loại cây dễ trồng, sinh trưởng mạnh và năng suất cao (bình quân trên thế giới năng suất đạt 40-50 tấn/ha). So với những cây trồng khác, cây dứa đem lại thu nhập trên một đơn vị diện tích khá lớn. Sản phẩm được thị trường quốc tế ưa chuộng, dễ tiêu thụ. Do vậy, diện tích trồng dứa trên thế giới ngày càng được mở rộng.

1. Tạo lỗ/rãnh trồng trồng dứa (thơm)

Trước khi trồng cây dứa (thơm) cần làm đất bằng phẳng trên mặt liếp

Liếp trồng dứa (thơm) ở Đồng bằng sông Cửu Long

Hoặc trên mặt lô trồng dứa (thơm) cũng cần được làm bằng phẳng

Đất trồng dứa (thơm) được làm bằng phẳng

Căng dây thành hàng trên luống trồng theo khoảng cách định sẵn để đánh rãnh hoặc đào lỗ trồng thẳng hàng.

Căng dây trước khi trồng dứa (thơm)

Dùng dao/thuổng/leng chọc lỗ trồng rộng 7-10 cm, sâu 5-7 cm trên hàng theo khoảng cách đã bố trí.

Chọc lỗ bằng dao

Cũng có thể dùng cuốc nhỏ để đào lỗ trồng

Rạch hàng trồng dứa (thơm) bằng cuốc nhỏ

Hoặc nếu có điều kiện có thể rạch hàng trồng dứa (thơm) bằng máy (áp dụng đối với hình thức trồng trên lô và đất tương đối phẳng).

Rạch hàng trồng dứa (thơm) bằng máy

Trong trường hợp trồng dứa (thơm) có che phủ nilon, sau khi bón phân bón, lên luống, tiến hành phủ nilon lên mặt luống, dùng đất lấp chèn hai mép nilon hoặc dùng lạt tre uốn cong hình chữ U và cắm xuống đất để cố định màng phủ.

Màng phủ được cố định bằng đất

Khoảng cách giữa các lỗ đục trên màng phủ phụ thuộc vào khoảng cách trồng.

Có hai cách để đục lỗ:

Cách 1: Đục lỗ hình chữ thập (bằng dao) tại những vị trí trồng cây để cho cây có thể tăng trưởng.

Cách 2: Dùng ống sắt hoặc lon sữa bò rỗng có đường kính khoảng 8cm, cắt hình răng cưa sắc để đục mảng phủ.

Màng phủ được đục lỗ bằng lon sữa bò

2. Vận chuyển cây giống đến lỗ/rãnh trồng.

Cây giống được vận chuyển đến nơi trồng và rải đều trên rãnh hoặc vị trí trồng giúp quá trình trồng nhanh và thuận lợi hơn.

Cây dứa (thơm) giống được rải đều

Lưu ý: Quá trình vận chuyển phải cẩn thận, tránh dập nát. Cây giống nên rải đều, tránh rải quá nhiều hoặc quá ít.

3. Đặc cây vào lỗ, rãnh

Đặt gốc chồi dứa (thơm) thẳng đứng vào lỗ/rãnh trồng dứa (thơm). Với chồi ngọn nên đặc sâu khoảng 3cm, chồi cuống 5cm và chồi nách khoảng 6-8cm là phù hợp.

Đặt cây dứa (thơm) vào lỗ trồng

Lưu ý:

+ Tránh để bắn đất vào nõn chồi và không nên trồng quá sâu rễ gây thối.

+ Trước khi trồng cần bóc bỏ vài lá già ở gốc rễ để rễ mọc ra, nếu chồi dài có thể cắt bớt lá.

4. Lấp đất.

Ém chặt đất quanh gốc cho cây đứng vững, không để đất lấp vào nõn dứa (thơm) và nõn của cây dứa (thơm) phải cao hơn mặt đất để khi mưa đất không lấp nõn.

Lấp đất trồng dứa (thơm)

Nếu trồng bằng màng phủ dùng tay lùa xuống dưới nilon để lèn chặt đất vào xung quanh gốc cây dứa (thơm).

Cây dứa (thơm) được trồng thẳng hàng, để dễ chăm sóc và quản lý.

Trồng dứa (thơm) thẳng hàng

5. Tưới nước cho dứa (thơm) sau khi trồng.

Sau khi trồng xong cần tưới nước đủ ẩm để cây dứa (thơm) nhanh bén rễ.

Tưới nước cho dứa (thơm) sau khi trồng

6. Tủ gốc cho dứa

Nếu có điều kiện nên dùng cỏ khô hoặc rơm rạ tủ gốc giữ ẩm cho cây dứa (thơm).

Tủ gốc cho dứa (thơm) sau khi trồng

7. Trồng dặm cây dứa (thơm)

7.1 Xác định thời điểm dặm cây

Sau khi trồng khoảng 15 – 20 ngày, nên kiểm tra ruộng dứa xem có cây nào bị mất khoảng hoặc mọc không đều cần tiến hành trồng dặm ngay để ruộng cây đồng đều, chăm sóc và thu hoạch thuận lợi hơn. Không nên trồng dặm muộn, ruộng cây không phát triển đồng đều, đến khi thu hoạch có cây đã được thu hoạch còn một số cây chưa được thu hoạch, ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng, nhất là tiến độ thu hoạch.

Ruộng dứa sau khi trồng được 15-20 ngày

7.2 Xác định số lượng cây cần dặm

Vị trí cây cần dặm là vị trí bị mất khoảng, không có cây dứa mọc theo mật độ khi trồng. Số lượng cây cần dặm chính là tổng số cây bị chết hay bị sâu bệnh hại làm cây không mọc được trên ruộng dứa.

Vị trí cây cần dặm

Căn cứ vào tỷ lệ cây giống bị chết, hư hỏng không mọc được để xác định lượng cây giống cần trồng dặm. Ví dụ: Sau khi kiểm tra đồng ruộng thấy tỷ lệ cây sống chỉ đạt 90% tức là tỷ lệ không mọc được là 10%. Vậy lượng cây giống cần để dặm bổ sung bằng 10% của lượng giống trồng cho 1.000 m2 (1 công Nam Bộ) sẽ là: 5.000 cây x 10% = 50 cây.

7.3 Chuẩn bị cây giống

Nên lựa chọn những cây giống tốt để sau khi dặm phát triển theo kịp các cây dứa đã trồng trước.

Cây giống để dặm

8. Dặm cây dứa (thơm)

8.1 Tạo lỗ trồng

Đục lỗ ngay tại vị trí cây chết, đảm bảo lỗ đào thẳng hàng với những cây khác.

Đục lỗ trồng dặm

8.2 Tiến hành trồng dặm

– Chuyển cây giống lại vị trí cần dặm.

– Đặt cây con vào vị trí lỗ trồng đã đục sẵn.

– Lấp đất chặt vào gốc.

Trồng dặm

– Sau khi dặm xong cần kiểm tra xem có còn cây nào bị sót không, nếu có cần trồng bổ sung ngay.

9. Chăm sóc sau khi dặm cây

– Tưới nước đẫm sau khi trồng.

Tưới nước sau khi dặm

– Thường xuyên kiểm tra chuột hại để có biện pháp phòng trừ kịp thời.

Nguồn: Giáo trình trồng cây dứa – Bộ NN&PTNT được kiểm duyệt bởi Farmtech vietNam.