Xạ Đen Archives - Fman - Bạn của nhà nông Việt Nam

Kinh nghiệm trồng cây xạ đen cho hiệu quả kinh tế cao

Cây xạ đen có thể trồng quanh năm, nhưng tốt nhất nên trồng vào vụ Xuân, vụ Thu. Vào vụ Xuân, nên trồng cây từ tháng 1-4, vụ Thu từ tháng 9-10.

Theo kinh nghiệm của ông Trần Văn Chính -người nổi tiếng với mô hình trồng cây Xạ Đen trên đất ẩm tại Xã Xuất Hóa, Lạc Sơn, Hòa Bình thì xạ đen chỉ thích hợp với chất đất và khí hậu của vùng núi cao (khí hậu lạnh, đất đỏ, đất thịt, đất cá pha tơi xốp).

Cây xạ đen có thể trồng quanh năm, nhưng tốt nhất nên trồng vào vụ Xuân, vụ Thu. Vào vụ Xuân, nên trồng cây từ tháng 1-4, vụ Thu từ tháng 9-10.

Khi trồng ở vùng đồi, bà con cần cuốc hố sâu sâu 20cm, rộng 20cm cho một cây. Để cây có tiềm năng phát triển tốt ngay từ ban đầu, bà con nên dùng phân bón lót cho cây. Lượng phân bón cho mỗi ha từ 10-15 tấn phân chuồng, 400-500kg NPK. Bón toàn bộ lượng phân lót và phải trộn đều với đất, tránh bón sát vào rễ cây.

Cách nhận biết cây xạ đen với cây xạ vàng chính xác

Gần hai thập kỷ trôi qua kể từ khi cây xạ đen được đưa vào nghiên cứu và xác nhận tính năng trị ung thư hiệu quả, song đến nay lượng người tìm mua loài thảo dược này vẫn không giảm bớt mà ngày càng tăng lên.

Điều này dẫn đến sự trà trộn lẫn lộn từ những loại cây có đặc điểm tương tự với cây xạ đen, thường gặp nhiều nhất chính là cây xạ vàng. Theo dõi bài viết ngay để biết cách nhận biết cây xạ đen với cây xạ vàng chính xác.

Loài thảo dược quý hiếm này thường gặp nhiều nhất ở các tỉnh vùng núi phía Bắc nước ta, tiêu biểu như Hòa Bình, Sơn La. Với các hoạt chất quý hiếm, đặc biệt là chất chống oxy hóa cao, cây xạ đen không chỉ hỗ trợ điều trị bệnh ung thư mà còn có công dụng hiệu quả với vô vàn các loại bệnh khác như tiểu đường, đau nhức xương khớp, giải độc.

Mặt khác, vì đây là loại cây mọc trong tự nhiên nên việc tìm kiếm khá khó khăn, dẫn đến giá thành khá cao. Do đó, buôn bán cây xạ đen có thể thu được rất nhiều lợi nhuận nên việc trà trộn cây khác, đặc biệt là cây xạ vàng với cây xạ đen để kiếm lời là điều dễ hiểu. Cùng theo dõi cách nhận biết cây xạ đen với cây xạ vàng dưới đây bạn nhé!

Cây xạ đen lúc tươi lá non có màu đỏ tía rất dễ nhận biết

Nhận biết cây xạ đen và cây xạ vàng lúc tươi

Cây xạ đen “chuẩn” là một loại thảo mộc thân leo, dạng gỗ nhưng cực kỳ nhỏ, thân trưởng thành chỉ bằng thân chiếc đũa, màu ngả sậm. Lá non ở dạng búp màu đỏ tía, lá già màu xanh sẫm, ngắt ra sẽ có nhựa đen chảy ra. Bề mặt lá khá dày và thon dài bầu dục.

Cùng thuộc họ xạ còn có cây xạ đỏ, song xạ vàng có “ngoại hình” giống cây xạ đen đến trên 90%. Tuy nhiên, vẫn có những đặc điểm khác nhau cơ bản giúp phân biệt bằng mắt thường chính xác.

Cây xạ vàng lá già hay non chỉ có một màu xanh

Dù hình dáng cây xạ vàng tương tự xạ đen, song điểm khác biệt lớn nhất chính là màu sắc ở lá khi lá còn tươi. Lá xạ vàng bề mặt khá mỏng, lá già hay non đều có màu xanh nhẹ hơn lá xạ đen, không có màu đỏ tía. Nếu tinh ý một chút phân biệt hai loại cây này khi còn tươi rất dễ dàng.

Nhận biết cây xạ đen và cây xạ vàng lúc khô

Lá xạ đen phơi khô vẫn có độ dẻo nhất định

Hầu hết những người dưới xuôi hiếm khi mua được cây xạ đen lúc còn tươi để có thể phân biệt, mà hầu hết đều ở dạng đã được phơi khô. Mà phơi khô thì làm sao phân biệt được sắc lá? Đừng lo lắng, vẫn có những điểm khác biệt cơ bản sau:

Cây xạ đen khi phơi khô mở ra có mùi thơm dịu nhẹ, lá có độ dai nhất định, bóp thử không dễ bị vụn nát. Thân loài thảo mộc này dù phơi khô nhưng vẫn có hương thơm nhẹ, màu hơi đen thẫm do nhựa chảy ra trong quá trình phơi.

Ngược lại, cây xạ vàng ở dạng khô rất giòn và dễ dàng bóp vụn thành những mảnh nhỏ, hoàn toàn không có mùi gì từ lá cho đến thân. Thân màu vàng sậm do không có lớp nhựa đen như ở xạ đen.

Nhận biết cây xạ đen và cây xạ vàng khi được sắc thành thuốc

Xạ đen sắc thành nước có màu đậm đặc trưng và mùi thơm nhẹ

Khi sắc thành nước uống, nước cây xạ đen màu đậm, ban đầu cảm nhận được vị đắng chát, sau rất ngọt và xuống tới cổ họng thì đọc lại vị dịu nhẹ.

Cây xạ vàng sắc lên nước màu ngả vàng hơi nhạt, mùi gỗ hơi ngai ngái, vị nhạt, không được thơm ngọt dịu như cây xạ đen.

Trên đây là cách nhận biết cây xạ đen và cây xạ vàng một cách chính xác. Người đọc nên nắm kỹ để đem ra phân biệt, tránh mua phải loại không tốt mà sử dụng không hiệu quả, “tiền mất tật mang”.

Nguồn: Baithuocnamchuabenh.com được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

Trồng cây xạ đen: Thương lái vào tận vườn thu mua

Cây xạ đen mang lại giá trị kinh tế cao gấp 3 – 4 lần so với canh tác lúa hoặc các loại hoa màu khác. Đặc biệt, người dân trồng cây xạ đen không cần phải mang đi xa mà thương lái vào tận vườn thu mua.

Trong những năm gần đây, cây thuốc nam ngày càng có giá trị trong điều trị y học, nhất là bệnh nan y. Từ đó, nhiều hộ gia đình đã chuyển đổi cây trồng hiệu quả thấp sang trồng cây thuốc nam, nhất là cây xạ đen. Không ít hộ vươn lên hộ giàu từ trồng xạ đen.

Ông Nguyễn Thanh Hải (đứng thứ nhất từ trái qua) giới thiệu giống cây xạ đen.

Điển hình là hộ ông Nguyễn Thanh Hải, xóm Cao Đường, xã Cao Dương, huyện Lương Sơn (Hòa Bình), người tiên phong đưa cây xạ đen về trồng tại địa phương.

Năm 2006, ông đã chuyển đổi diện tích hơn 1.000m2 trồng ngô, trồng nhãn kém hiệu quả sang trồng cây xạ đen. Để có giống, ông tìm đến xã Đú Sáng (huyện Kim Bôi) mua với giá 3.000 đồng/cây.

Với diện tích như vậy ông đã trồng hết 800 cây. Số vốn bỏ ra lúc đầu khá nhiều lại chưa có kinh nghiệm nên gia đình cũng lo sợ thất bại, nhưng vừa làm vừa học hỏi tìm hiểu cách trồng, cách chăm sóc giống cây này nên chẳng bao lâu cây sinh trưởng, phát triển tốt và cho thu hoạch.

Ông Hải cho biết: “Từ khi trồng đến lúc được thu hoạch mất khoảng 6 tháng và cứ 2 tháng cắt tỉa 1 lần, một năm cho thu hoạch 6 lần. Mỗi lần thu hoạch được 1-1,2 tấn sản phẩm khô. Với giá bán vào thời điểm này là 6.000 đồng/kg tươi, còn băm chặt phơi khô giá 20.000 – 22.000đ/kg, có lúc được giá bán 25.000 – 30.000đ/kg.

Cây xạ đen mang lại giá trị kinh tế cao gấp 3 – 4 lần so với canh tác lúa hoặc các loại hoa màu khác. Đặc biệt, người dân trồng cây xạ đen không cần phải mang đi xa mà thương lái vào tận vườn thu mua”.

Theo Đông y, cây xạ đen có tác dụng hữu hiệu trong điều trị mụn nhọt, tiêu viêm, giải độc, giảm tiết dịch trong xơ gan cổ chướng và đặc biệt làm hạn chế sự phát triển của các khối u trong cơ thể người bệnh.

Nhận thấy cây có nhiều công dụng, nhu cầu cao, nên năm 2010 gia đình ông đã trồng thêm 2.000m2 xạ đen trên đất lúa một vụ và cho đến nay tổng diện tích xạ đen lên tới 5.000m2.

Với diện tích này, năm 2014 gia đình ông Hải thu được 8 tấn sản phẩm, cho thu nhập 180 triệu đồng. Ngoài thu hoạch cành, lá, ông Hải còn bán cả hạt giống với giá 50.000đ/kg và bán cây giống giá 1.000 – 1.200đ/cây.

Đến nay, tổng diện tích xạ đen toàn xã Cao Dương đạt khoảng 50ha. Trong đó tập trung nhiều nhất tại xóm Cao Đường, xóm Om Làng… Nhìn vào nhà nào nhà nấy trên hè, dưới sân đâu đâu cũng thấy các hộ đang hong phơi sản phẩm cây xạ đen.

Tuy hiện tại sản phẩm xạ đen dễ tiêu thụ, nhưng về lâu dài khi diện tích ngày càng nhiều, đầu ra sản phẩm sẽ khó khăn hơn. Do vậy cần phải có cơ chế, chính sách để cây xạ đen có chỗ đứng trên thị trường và phát triển bền vững, đảm bảo cho người dân yên tâm sản xuất.

Nguồn: Nongnghiep.vn được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

Cách nhân giống cây xạ đen để trồng rộng rãi

Cây xạ đen vốn là một loại thảo dược quý hiếm trong Đông y với chức năng chữa bệnh thần kì và bảo vệ sức khỏe, tăng sức đề kháng cho con người. Nhờ những chức năng tuyệt diệu đó mà giờ đây cây xạ đen đang dần đứng trên bờ vực bị tuyệt chủng trong tự nhiên.

Nhiều người muốn sở hữu trong tay loại thuốc quý này nên đã có nhiều cách để trồng cây xạ đen như giâm cành hoặc gieo trồng bằng hạt để tạo cây xạ đen giống. Ở bài viết này chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu cách trồng và bảo vệ cây xạ đen như thế nào nhé!

Cây xạ đen thường mọc ở vùng đồi núi các tỉnh Hòa Bình , Quảng Ninh và thường có tên gọi là cây quả nâu, cây dây gối. Cây vốn thuộc họ cây bụi và có thân cây dài từ 3 mét cho đến 9 mét, lá cây màu xanh hoặc hơi tím lúc còn non, hoa của cây màu trắng. Cây xạ đen có chức năng chữa các căn bệnh ung thư đặc biệt là các căn bệnh liên quan đến gan như ung thư gan, xơ gan, men gan cao, gan nhiễm mỡ, hỗ trợ điều trị bệnh áp huyết cao, tạo giấc ngủ ngon và tinh thần thư thái.

Trồng cây xạ đen giống

Cây xạ đen trong tự nhiên đang bị tuyệt diệt nên việc bảo vệ và nhân giống cây xạ đen là rất cần thiết, các kỹ thuật nhân giống và trồng cây xạ đen giống bao gồm.

Nhân giống cây xạ đen

Hiện nay có 2 cách phổ biến để tạo cây xạ đen giống đó là giâm cành và gieo hạt trong đó phương pháo nhân giống cây xạ đen bằng giâm cành được sử dụng nhiều hơn bởi cây phát triển mạnh khỏe hơn và cho thời gian thu hoạch sớm hơn phương pháp gieo hạt. Để giâm cành cây xạ đen ta chọn những cành to và khỏe, không sâu bệnh và có chiều dài từ 15 cm đến 17 cm sau đó ta tiến hành cắt đi khoảng 2/3 phiến lá sau đó chấm phần gốc giâm vào thuốc kích thích ra rễ và cắm vào bầu đất. Ta đặt bầu đất sao cho khoảng cách giữa hai cây con rơi vào khoảng từ 8 – 10 cm, mỗi ngày ta tiến hành tưới đủ ẩm cho cây đến khi cây cây xạ đen giống đủ tuổi xuất khỏi vườn.

Cây xạ đen giống trong vườn ươm

Đất trồng cây

Vì cây xạ đen chủ yếu sống ở vùng đồi núi nên đất để trồng cây xạ đen phải là đất đỏ, đất thịt hoặc đất cát pha tơi xốp. Các luống để trồng cây phải cao khoảng từ 20 cm cho tới 25 cm và rộng chừng 50 cm, hố để trồng cây có kích thước là 20 cm mét vuông.

Trồng và chăm sóc cây

Sau khi chuẩn bị được đầy đủ các điều kiện về cây xạ đen giống và đất trồng cây thì ta sẽ tiến hành trồng cây. Cây xạ đen được trồng quanh năm nhưng chúng ta nên trồng cây vào mùa xuân để cây phát triển được tốt trong thời tiết ẩm và dần ấm áp.

Khi trồng cây thì ta nên trộn thêm phân chuồng để cây được tươi tốt, khoảng cách giữa các cây thường là 1 mét vuông, luống cách luống là khoảng 80cm. Sau khi trồng cây xong bạn nên chú ý đến vấn đề làm cỏ và bón phân, tưới nước và diệt trừ sâu bệnh, tỉa cành cho cây để cây phát triển khỏe mạnh.

Nguồn: Tổng hợp bởi Farmtech VietNam.

Kỹ thuật trồng cây xạ đen cho hiệu quả kinh tế cao

Hướng dẫn bà con kỹ thuật trồng cây xạ đen

Xạ đen có tên khoa học là Celastrus Hindsii Benth, có kỹ thuật trồng cây không quá phức tạp. Loài cây này thuộc cây bụi leo, không lông, lá không rụng theo mùa, chùm hoa ở ngọn và ở nách lá, dài 5 – 10cm. Cuống hoa dài 2 – 4mm, cánh hoa trắng, quả nang hình trứng, dài cỡ 1cm, nổ thành 3 mảnh. Hạt có áo hạt màu hồng, cây ra hoa vào tháng 3 – 5, ra quả từ tháng 8 – 12.

Kỹ thuật trồng cây xạ đen không quá phức tạp

Ở nước ta, loài cây này thường mọc ở khu vực rừng Quảng Ninh, Ninh Bình, Hải Phòng vv… Trong xạ đen có chứa các chất: Fanavolnoid (chất chống oxy hóa có tác dụng phòng chống ung thư), Saponin Triterbenoid (có tác dụng chống nhiễm khuẩn), Quinon (có tác dụng làm cho tế bào ung thư hóa lỏng dễ tiêu). Cây xạ đen có tác dụng phòng chống trong điều trị ung thư, hạn chế phát triển của các khối u; tiêu viêm giải độc, mát gan; ăn ngủ tốt, tăng cường sức đề kháng của cơ thể.

Chuẩn bị trồng cây

Đất trồng: Đất trồng xạ đen là loại đất đỏ, đất thịt, đất cát pha tơi xốp, có độ ẩm trung bình và không được ngập úng. Người trồng cần chuẩn bị vườn ươm, luống ươm có chiều rộng 0.8m, rộng phủ bì 1m, dài 6 – 10m, tạo vòm bán nguyệt trên luống cao 90cm, có nilong hoặc lưới phản quang để phủ bên trên. Sau đó, người dân cho giá thể ( hỗn hợp 33% trấu, mùn cưa. 33% cát khô, 34 % xơ dừa) vào luống ươm.Để thu được hiệu quả kinh tế cao, người dân cần tuân theo một số kỹ thuật trồng cây xạ đen cơ bản

, Kỹ thuật trồng cây xạ đen cơ bản

Người nông dân cần chọn những cành khỏe, có chiều dài từ 15-17cm, cắt bớt 2/3 phiến lá, chấm gốc cây vào thuốc kích thích siêu ra rễ và cắm vào giá thể. Khoảng cách giữa hai hom cây là 8-10cm, giữa hai hàng khoảng 10-12cm, cây cần được tưới ẩm, tùy theo độ khô của đất. Khi rễ chuyển từ màu trắng sang màu nâu, cây có thể được đem trồng tại ruộng sản xuất hoặc cấy vào bầu.

Khi trồng đại trà, đất phải được cày bừa tơi xốp, lên luống cao khoảng 20-25 cm, rộng 50 cm. Nếu ở vùng đồi, người dân cần phải cuốc hố sâu 20 cm x 20cm cho 1 cây. Cây xạ đen có thể trồng được quanh năm nhưng tốt nhất là vụ xuân và vụ thu. Vào vụ xuân, cây nên được trồng từ tháng 1- 4 hàng năm, vụ thu từ tháng 9 – 10 hàng năm.

Cây xạ đen được sử dụng nhiều trong y học

Hố thường phải đào trước khi trồng 10-15 ngày. Người trồng cần trộn đều toàn bộ lượng phân ở trên với lớp đất trên mặt, sau đó cho xuống đáy hố, tiếp theo lấp đất. Khoảng cách trồng: Cây cách cây 1,0m x 1,0m, hàng cách hàng 80cm, mật độ trồng là 20.000 – 26.000 cây/ ha.

Bón lót: Mỗi hecta cần được bón lót 10-15 tấn phân chuồng, 400- 500 kg phân NPK, bón toàn bộ lượng phân lót, phân cần được trộn đều với đất, tránh bón sát vào hom giống sẽ làm chết hom. Vào năm đầu, 6 tháng sau khi trồng, cây cần được bón thúc 100 kg urê mỗi hecta bằng cách rắc vào má luống rồi lấp kín.

Kỹ thuật trồng cây

Cây xạ đen hầu như không bị sâu bệnh

Đầu tiên, người trồng cần đặt hom giống cách nhau 1m x 1m, để nghiêng hom một góc 45độ theo chiều luống, giữa các hom bón lót bằng phân chuồng 50 kg và 200 kg phân NPK mỗi hecta. Sau đó, người dân cần lấp hom, để hở đầu hom trên mặt đất 5-7 cm. Khi trồng xong, cây cần được phủ rơm rạ hoặc bèo tây lên mặt luống để giữ độ ẩm và tạo mùn cho đất tơi xốp. Ngoài ra, người chăm sóc cần tưới nước giữ ẩm cho cây, nếu trời mưa liên tục cần phải thoát nước ngay để tránh thối hom giống.

Chăm sóc và quản lý vùng trồng cây

Cây xạ đen rất ít sâu bệnh và không cần sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Từ năm thứ 2 trở đi, người nông dân chỉ cần tỉa bớt cành trong tán để cây thông thoáng, hạn chế sâu bệnh, cần tỉa mỗi năm 2 đợt vào tháng 4 và tháng 9. Ngoài ra, cây cần được bón thúc vào mùa thu và được vun đất hoặc dùng rơm rạ phủ kín phân bón để cây có điều kiện phát triển mạnh vào năm sau.

Tổng hợp bởi Farmtech Vietnam