Sacha Inchi (Plukenetia volubilis L) hay còn được gọi là Peanut Inca, Inca Inchi, Inca nuts là loại thực vật thuộc họ Euphorbiaceae (Thầu dầu) có nguồn gốc từ vùng rừng Amazon gồm 19 loài, phân bố từ Bolivia tới Mexico, phổ biến nhất trong các khu vực Amazon của Peru, Ecuador và Colombia. Trong đó, 12 loài phân bố chủ yếu ở Nam và Trung Mỹ, 7 loài còn lại phân bố ở các khu vực khác trên thế giới.
Hạt giống Sacha inchi (quả sachi)
1. Chuẩn bị cây giống
Trong thí nghiệm tại khoa Công nghệ sinh học- Học viện nông nghiệp Việt Nam, Cây giống được tạo ra theo quy trình nhân giống invitro, sau đó ra bầu cây con được chăm sóc trong nhà lưới. Khi cây được 30-40 ngày tuổi, đạt tiêu chuẩn thì đem đi trồng. Ngoài ra, cây giống có thể gieo bằng hạt nhưng cần chú ý chọn hạt tốt ( vì các hạt có dầu thường sớm mất khả năng nảy mầm). Video giới thiệu cây sachi Vườn ương cây Sacha Inchi giống Vườn ương cây sachi giống
2. Đất trồng và chuẩn bị đất trước khi trồng cây Sachi
Đất trồng: Sachi có thể trồng trên nhiều loại đất như đất đỏ bazan, đất xám, đất thịt pha cát, đất phù sa cổ,… song thích hợp nhất là trồng trên đất đồi có hàm lượng mùn cao, đất phù sa ven sông, pH từ 4,5-6,5, chủ động được tưới tiêu. Đất trước khi trồng phải được làm sạch cỏ dại, xử lý đất trước khi trồng bằng vôi bột, chế phẩm vi sinh. Làm đất tơi xốp, lên luống cao 30cm cho dễ thoát nước
3. Đóng cọc và làm giàn trồng cây Sachi
Cọc hình chữ T có thể làm bằng tre, bê tông, thép, gỗ (đường kính 12-15cm), dài 2m, chôn sâu 40cm, thanh ngang dài 1,2m. Làm giàn: Dùng dây thép mạ kẽm, dây đầu tiên buộc trên đỉnh các cọc, dây thứ 2 mở xuống dưới cách dây đầu 60 cm, dây thứ 3, thứ 4 buộc 2 đầu thanh ngang (chữ T).
4. Phân bón cho cây Sachi
– Bón lót: Phân hữu cơ vi sinh 0,5-1 kg/cây Vôi bột 50 gram/cây Phân lân 0,1-0,2 kg/cây
– Bón thúc: Sau khi trồng tùy vào tình hình sinh trưởng của cây mà ta bổ sung phân hữu cơ vi sinh, phân ủ compost, phân chuồng ủ hoai mục cho cây 1-2 lần/tháng với lượng 0,2-0,5 kg (tùy loại phân).
5. Cách trồng cây Sachi
Tùy điều kiện canh tác, có thể bố trí mật độ khác nhau từ 1800 cây/ha đến 5400 cây/ha. Thông thường trồng mật độ 3300 cây/ha. Bố trí hàng cách hàng 3m (cọc giữa luống), cây cách cây 2m, trên luống trồng 2 hàng cây cách cọc bê tông sang hai bên 40cm ( hoặc bố trí so le).
Cách trồng: Đào hố kích thước 30x30x30cm tại vị trí đã xác định, dùng lớp đất mặt trộn đều lượng phân bón lót, dùng dao sắc rạch bỏ bầu nilon đặt cây giữa hố lấp đất kín mặt bầu tạo vồng cao hơn mặt đất 3-5cm nén nhẹ rồi tưới nước cho cây. 6. Kỹ thuật chăm sóc cho cây Sachi
Trồng dặm: Thường xuyên thăm vườn nếu cây chết trồng bổ sung để đảm bảo mật độ. Cách chăm sóc cây sachi Đưa cây lên giàn: Những ngọn cây không leo lên cọc và giàn thì dùng dây mềm cố định phần ngọn vào cọc và giàn. Thao tác cần nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương cây.
Làm cỏ: Kiểm soát cỏ bằng cách cắt bằng lưỡi hái, nhổ bằng tay hoặc máy cắt cỏ; có thể để lại gốc cỏ tránh xói mòn rửa trôi trên đất dốc, nếu có điều kiện ta nên trồng cỏ lá lạc bên dưới. Tưới nước: Tùy vào điều kiện thời tiết để tưới nước đủ ẩm cho cây. Sau trồng nên tưới 3-4 lần/tuần. Khi cây trưởng thành tưới 1-2 lần/tuần trong suốt mùa khô.
Bón phân: Bổ sung phân hữu cơ vi sinh 1-2 lần/ tháng, lượng bón từ 0,2-2,5 kg/cây.
6. Phòng trừ sâu bệnh hại
Áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp để kiểm soát sâu bệnh hại cây trồng. Cắt tỉa, tạo tán: Cây cao 130-150 cm chưa phân cành, tiến hành bấm ngọn, cắt những ngọn dài và nhỏ, cắt những nhánh vô hiệu, cành tăm không cho quả. Hủy bỏ những cành cây bị bệnh. Từ năm thứ hai trở đi tiến hành cắt tỉa vào tháng 5, tháng 11. kỹ thuật trồng cây sachi
7. Thu hoạch và bảo quản Sachi
Thu hoạch: Khi quả chuyển sang màu nâu và tách vỏ ngoài thì tiến hành thu hoạch những quả vẫn còn trên cây. Không hái quả xanh, mốc, quả đã rụng. Có thể phơi dưới ánh nắng mặt trời hoặc sấy khô tới độ ẩm 10-15%. Không trộn lẫn những quả thu hoạch từ trước với những quả mới thu hoạch. Bảo quản hạt trong bao dứa, để trong kho thoáng khí, tránh ẩm mốc.
Nguồn bài viết: Tiếp Thị Nông Nghiệp được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.