Xử lý chồi giống cây Dứa trước khi trồng

Cây dứa có bộ rễ phát triển chủ yếu ở lớp đất nông trên mặt, do đó yêu cầu đất phải tơi xốp, thoáng khí, nhiều mùn, đất có phản ứng chua (pH đất từ  4,5-5,5), cây không đòi hỏi nhiều về mặt hóa tính của đẩt. Đất nghèo dinh dưỡng được chăm sóc tốt dứa vẫn cho năng suất. Là một nước thuộc vùng khí hậu nhiệt đới, phần lớn là diện tích đất đồi núi, vùng trung du và vùng núi nước ta có khả năng phát triển dứa trên diện tích lớn. Cũng là do việc chăm sóc dễ dàng, ít tốn công về tưới nước và phòng trừ sâu bệnh. Do vậy, cây dứa có thể được xem là cây trồng làm giàu trong điều kiện áp lực lao động thời vụ cao và còn hạn chế về cơ giới hóa nông nghiệp trong vùng.

Chọn giống và xử lý chồi giống

1. Chọn giống: Có ba nhóm dứa được trồng phổ biến ngày này

– Nhóm dứa Queen (còn gọi là nhóm dứa hoàng hậu)

– Nhóm dứa Spanish (còn gọi là nhóm Tây Ban Nha)

– Nhóm dứa Cayenne

Đặc điểm chung: Giống có khả năng cho năng suất cao, quả to, chịu được phân bón, có khả năng trồng dày. Giống ít bị sâu bệnh phá hại, có khả năng chịu hạn cao.

Phẩm chất quả tốt đạt được yêu cầu của nhà máy và quy cách chế biến, quả đều, dạng hình trụ (phù hợp với việc cắt gọt quả bằng máy nhanh chóng và tiện lợi). Trọng lượng quả bình quân lớn, quả có mắt nông, lõi quả nhỏ, thịt quả mịn và chặt.

2. Chọn chồi giống:

Chồi giống chọn phải đạt 3 loại chuẩn sau

Chồi loại 1: Số lá từ 14-15 lá; trọng lượng chồi 250-300g

Chồi loại 2: Số lá từ 12-13 lá; trọng lượng chồi 200-250g

Chồi loại 3: Số lá từ 10-11 lá; trọng lượng chồi 170-200g

Chồi không được dập nát và phải được lấy từ vườn cây đảm bảo sạch bệnh, độ đồng đều cao (95% trở lên).

Tùy theo thời vụ trồng mà lựa chọn tiêu chuẩn của chồi cho thích hợp:

– Vụ xuân tháng 1,2,3,4: Có thể trồng được cả 3 loại chồi

– Vụ hè tháng 5,6: Chỉ nên trồng chồi loại 1 (chồi già, to, khoẻ)

– Vụ thu tháng 7, 8, 9: Nên trồng chồi non (chồi loại 3)

– Vụ đông tháng 10,11,12: Nếu có điều kiện chăm sóc (tưới nước), nên trồng chồi loại 2 và loại 3. Nếu trồng chồi già phải hãm sinh trưởng để hạn chế ra hoa.

3. Xử lý chồi giống

– Sau khi thu hoạch chồi: Phân loại chồi để đảm bảo độ đồng đều và bó lại thành từng bó nhỏ khoảng 20-30 chồi/1bó. Phơi ngược gốc chồi trong 1-2 tuần ngoài nắng để lành vết thương ở gốc chồi.

– Chồi trước khi trồng cần xử lý để trừ các mầm bệnh bằng các loại thuốc như: Aliette 80WP hoặc Mexyl MZ 72WP… để phòng bệnh thối nõn, thối thân, thối rễ, nồng độ pha như hướng dẫn trên bao bì của nhà sản xuất, hoặc có thể dùng dung dịch Boocđo nồng độ 1-2% để xử lý.

– Cách xử lý: Nhúng ngập gốc chồi vào dung dịch các loại thuốc đã pha trên trong thời gian 2-3 phút hoặc phun ướt đẫm lên gốc của bó chồi.

Đối với những chồi dài trên 40cm, chồi trồng mùa khô từ T11 trở đi nên cắt bớt ¼ ngọn lá.

Nguồn: Tổng hợp bởi Farmtech VietNam.

Kỹ thuật trồng cây dứa (thơm)

Dứa thuộc loại cây dễ trồng, sinh trưởng mạnh và năng suất cao (bình quân trên thế giới năng suất đạt 40-50 tấn/ha). So với những cây trồng khác, cây dứa đem lại thu nhập trên một đơn vị diện tích khá lớn. Sản phẩm được thị trường quốc tế ưa chuộng, dễ tiêu thụ. Do vậy, diện tích trồng dứa trên thế giới ngày càng được mở rộng.

1. Tạo lỗ/rãnh trồng trồng dứa (thơm)

Trước khi trồng cây dứa (thơm) cần làm đất bằng phẳng trên mặt liếp

Liếp trồng dứa (thơm) ở Đồng bằng sông Cửu Long

Hoặc trên mặt lô trồng dứa (thơm) cũng cần được làm bằng phẳng

Đất trồng dứa (thơm) được làm bằng phẳng

Căng dây thành hàng trên luống trồng theo khoảng cách định sẵn để đánh rãnh hoặc đào lỗ trồng thẳng hàng.

Căng dây trước khi trồng dứa (thơm)

Dùng dao/thuổng/leng chọc lỗ trồng rộng 7-10 cm, sâu 5-7 cm trên hàng theo khoảng cách đã bố trí.

Chọc lỗ bằng dao

Cũng có thể dùng cuốc nhỏ để đào lỗ trồng

Rạch hàng trồng dứa (thơm) bằng cuốc nhỏ

Hoặc nếu có điều kiện có thể rạch hàng trồng dứa (thơm) bằng máy (áp dụng đối với hình thức trồng trên lô và đất tương đối phẳng).

Rạch hàng trồng dứa (thơm) bằng máy

Trong trường hợp trồng dứa (thơm) có che phủ nilon, sau khi bón phân bón, lên luống, tiến hành phủ nilon lên mặt luống, dùng đất lấp chèn hai mép nilon hoặc dùng lạt tre uốn cong hình chữ U và cắm xuống đất để cố định màng phủ.

Màng phủ được cố định bằng đất

Khoảng cách giữa các lỗ đục trên màng phủ phụ thuộc vào khoảng cách trồng.

Có hai cách để đục lỗ:

Cách 1: Đục lỗ hình chữ thập (bằng dao) tại những vị trí trồng cây để cho cây có thể tăng trưởng.

Cách 2: Dùng ống sắt hoặc lon sữa bò rỗng có đường kính khoảng 8cm, cắt hình răng cưa sắc để đục mảng phủ.

Màng phủ được đục lỗ bằng lon sữa bò

2. Vận chuyển cây giống đến lỗ/rãnh trồng.

Cây giống được vận chuyển đến nơi trồng và rải đều trên rãnh hoặc vị trí trồng giúp quá trình trồng nhanh và thuận lợi hơn.

Cây dứa (thơm) giống được rải đều

Lưu ý: Quá trình vận chuyển phải cẩn thận, tránh dập nát. Cây giống nên rải đều, tránh rải quá nhiều hoặc quá ít.

3. Đặc cây vào lỗ, rãnh

Đặt gốc chồi dứa (thơm) thẳng đứng vào lỗ/rãnh trồng dứa (thơm). Với chồi ngọn nên đặc sâu khoảng 3cm, chồi cuống 5cm và chồi nách khoảng 6-8cm là phù hợp.

Đặt cây dứa (thơm) vào lỗ trồng

Lưu ý:

+ Tránh để bắn đất vào nõn chồi và không nên trồng quá sâu rễ gây thối.

+ Trước khi trồng cần bóc bỏ vài lá già ở gốc rễ để rễ mọc ra, nếu chồi dài có thể cắt bớt lá.

4. Lấp đất.

Ém chặt đất quanh gốc cho cây đứng vững, không để đất lấp vào nõn dứa (thơm) và nõn của cây dứa (thơm) phải cao hơn mặt đất để khi mưa đất không lấp nõn.

Lấp đất trồng dứa (thơm)

Nếu trồng bằng màng phủ dùng tay lùa xuống dưới nilon để lèn chặt đất vào xung quanh gốc cây dứa (thơm).

Cây dứa (thơm) được trồng thẳng hàng, để dễ chăm sóc và quản lý.

Trồng dứa (thơm) thẳng hàng

5. Tưới nước cho dứa (thơm) sau khi trồng.

Sau khi trồng xong cần tưới nước đủ ẩm để cây dứa (thơm) nhanh bén rễ.

Tưới nước cho dứa (thơm) sau khi trồng

6. Tủ gốc cho dứa

Nếu có điều kiện nên dùng cỏ khô hoặc rơm rạ tủ gốc giữ ẩm cho cây dứa (thơm).

Tủ gốc cho dứa (thơm) sau khi trồng

7. Trồng dặm cây dứa (thơm)

7.1 Xác định thời điểm dặm cây

Sau khi trồng khoảng 15 – 20 ngày, nên kiểm tra ruộng dứa xem có cây nào bị mất khoảng hoặc mọc không đều cần tiến hành trồng dặm ngay để ruộng cây đồng đều, chăm sóc và thu hoạch thuận lợi hơn. Không nên trồng dặm muộn, ruộng cây không phát triển đồng đều, đến khi thu hoạch có cây đã được thu hoạch còn một số cây chưa được thu hoạch, ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng, nhất là tiến độ thu hoạch.

Ruộng dứa sau khi trồng được 15-20 ngày

7.2 Xác định số lượng cây cần dặm

Vị trí cây cần dặm là vị trí bị mất khoảng, không có cây dứa mọc theo mật độ khi trồng. Số lượng cây cần dặm chính là tổng số cây bị chết hay bị sâu bệnh hại làm cây không mọc được trên ruộng dứa.

Vị trí cây cần dặm

Căn cứ vào tỷ lệ cây giống bị chết, hư hỏng không mọc được để xác định lượng cây giống cần trồng dặm. Ví dụ: Sau khi kiểm tra đồng ruộng thấy tỷ lệ cây sống chỉ đạt 90% tức là tỷ lệ không mọc được là 10%. Vậy lượng cây giống cần để dặm bổ sung bằng 10% của lượng giống trồng cho 1.000 m2 (1 công Nam Bộ) sẽ là: 5.000 cây x 10% = 50 cây.

7.3 Chuẩn bị cây giống

Nên lựa chọn những cây giống tốt để sau khi dặm phát triển theo kịp các cây dứa đã trồng trước.

Cây giống để dặm

8. Dặm cây dứa (thơm)

8.1 Tạo lỗ trồng

Đục lỗ ngay tại vị trí cây chết, đảm bảo lỗ đào thẳng hàng với những cây khác.

Đục lỗ trồng dặm

8.2 Tiến hành trồng dặm

– Chuyển cây giống lại vị trí cần dặm.

– Đặt cây con vào vị trí lỗ trồng đã đục sẵn.

– Lấp đất chặt vào gốc.

Trồng dặm

– Sau khi dặm xong cần kiểm tra xem có còn cây nào bị sót không, nếu có cần trồng bổ sung ngay.

9. Chăm sóc sau khi dặm cây

– Tưới nước đẫm sau khi trồng.

Tưới nước sau khi dặm

– Thường xuyên kiểm tra chuột hại để có biện pháp phòng trừ kịp thời.

Nguồn: Giáo trình trồng cây dứa – Bộ NN&PTNT được kiểm duyệt bởi Farmtech vietNam.