Huyện Cao Lãnh có diện tích tự nhiên 49.082,47ha, trong đó diện tích đất nông nghiệp 40.798 ha với trên 70% dân số sinh sống bằng nghề nông. Ngoài lúa là cây chủ lực hàng đầu với diện tích 32.000 ha, hàng năm diện tích trồng màu của huyện khoảng 4.000 ha chủ yếu là cây đậu nành, cây mè và một số cây công nghiệp ngắn ngày khác.
Hoa màu cũng là thế mạnh của vùng, để tạo nguồn thu nhập cao hơn cho người dân trong sản xuất với mục đích chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao hiệu quả kinh tế. Định hướng phát triển theo hướng tập trung với 2 loại cây trồng chính là: cây mè, đậu nành và một số cây công nghiệp ngắn ngày khác.
Trong những năm gần đây, diện tích trồng đậu nành ngày càng giảm dần do cây đậu nành sâu bệnh nhiều, giá cả không ổn định. Trong năm 2010 diện tích trồng đậu nành của huyện là 1.442 ha đến nay chỉ còn khoảng 400 ha. Ngược lại, diện tích trồng mè tăng lên hàng năm từ 537 ha năm 2010 đến nay tăng vọt lên 1.012 ha. Song song với việc phát triển diện tích, trình độ canh tác của bà con nông dân đã tiến bộ rõ nên năng suất luôn tăng, trước kia trồng mè năng suất bình quân khoảng 1,1 tấn/ha bây giờ tăng lên từ 1,2 – 1,4 tấn/ha.
Cây mè thích hợp cho cơ cấu luân canh 2 lúa – 1 màu, vùng đất có cơ cấu nhẹ, thoát nước tốt. Đây cũng là loại cây trồng ít tốn công chăm sóc, có khả năng chịu hạn tốt, chịu được điều kiện biến đổi khí hậu, thời gian sinh trưởng ngắn, thích nghi rộng nên có triển vọng thay thế cây đậu nành, góp phần vào việc chuyển dịch cơ cấu cây trồng trên nền đất lúa trong thời gian tới. Ngoài ra, sản phẩm từ cây mè không những chỉ dùng trong thực phẩm mà nó còn được dùng trong các mục đích khác nhau như dược phẩm, công nghiệp, kỹ nghệ và xa hơn là sản xuất dầu sinh học (biodiesel).
Xuất phát từ tình hình trên, từ nguồn kinh phí Khuyến nông tỉnh năm 2012, Trạm Khuyến nông kết hợp với UBND xã Bình Hàng Trung triển khai Mô hình canh tác mè trên nền đất lúa vụ Xuân hè 2012 với qui mô 40 ha/50 hộ. Nhờ áp dụng tốt các biện pháp kỹ thuật như: sử dụng một loại giống mè đen, chất lượng hạt giống tốt, mật độ sạ đúng theo khuyến cáo từ 4 – 5 kg/ha, xuống giống tập trung, bón phân cân đối, phòng trừ sâu bệnh kịp thời và thu hoạch đúng độ chín nên mô hình đạt hiệu quả kinh tế cao. Năng suất bình quân 1,4 tấn/ha, giá bán 32.000 đồng/kg, tổng thu nhập 44.800.000 đồng/ha. Sau khi trừ chi phí lợi nhuận khoảng 29 triệu đồng/ha.
Hiệu quả kinh tế của mô hình trồng mè cao hơn nhiều so với lúa Hè thu vì lúa năng suất bình quân 5,8 tấn/ha, giá bán 5.400 đồng/kg, tổng thu nhập 31.320.000 đồồng/ha. Sau khi trừ chi phí lợi nhuận khoảng 11.020.000 đồng/ha. Như vậy, nếu so sánh với lúa Hè thu thì hiệu quả cây mè cao hơn khoảng 18.330.000 đồng/ha, quan trọng hơn là mô hình này còn mang lại hiệu quả kép vừa nâng cao thu nhập cho người dân vừa cắt đứt mầm bệnh lưu tồn trên ruộng lúa, cải tạo đất đai, tạo điều kiện tốt cho sản xuất lúa vụ Thu đông.
Luân canh một vụ màu giữa hai vụ lúa, nguồn thu nhập của người dân cao hơn nhiều so với độc canh cây lúa. Mặt khác, trồng cây mè khối lượng nước chỉ bằng 1/3 – 1/5 so với cây lúa nhưng thu nhập lại cao gấp 2 – 3 lần.
Theo đánh giá của phòng NN & PTNT huyện, vụ mè năm nay bà con nông dân đều trúng mùa và trúng giá. Từ hiệu quả của mô hình luân canh này, ngành nông nghiệp huyện Cao Lãnh đã đề ra nhiều giải pháp để thực hiện hiệu quả như: xây dựng đê bao khép kín, bơm nước ra xuống giống lúa Đông xuân sớm, tạo điều kiện xuống giống cây màu, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho nông dân nhằm tăng năng suất, chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, huyện đã xây dựng kế hoạch phát triển cây màu chủ lực của huyện từ 2011 đến năm 2015 sẽ nâng diện tích trồng mè lên 2.045 ha và định hướng đến năm 2020 mở rộng diện tích sản xuất hoa màu toàn huyện lên 7.200 ha tập trung ở các xã: Phong Mỹ, An Bình, Mỹ Thọ, Mỹ Hội, Nhị Mỹ, Bình Hàng Trung và thị trấn Mỹ Thọ.
Nguồn: Trạm Khuyến nông huyện Cao Lãnh được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.
