Thẻ: Na

Thụ phấn bổ sung cho na sai quả

Muốn cho na sai quả, quả to, không bị lép, chất lượng tốt, bán được giá cao thì cần phải thụ phấn bổ sung bằng tay cho na.

Về Việt Dân, một xã nghèo của huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh hiện đang được coi là điểm sáng của chủ trương chuyển dịch cơ cấu SXNN thành công của tỉnh, lần này Cận tôi học được cách thụ phấn bổ sung cho na sai quả, quả to và quả không bị lép, xin ghi lại để bà con các nơi tham khảo, áp dụng.

Theo anh Nguyễn Xuân Long ở thôn Khê Thượng, xã Việt Dân nếu chăm sóc tốt cây na ra rất nhiều hoa nhưng tỷ lệ đậu quả thấp vì nhị đực và nhụy cái thường nở lệch pha nhau. Thường thì nhị đực nở trước, tung phấn rất lâu sau đó nhụy cái mới nở nên rất khó tự thụ phấn, nếu có thụ phấn được thường do gió hoặc côn trùng nên tỷ lệ đậu quả thấp, nhiều quả có tỷ lệ múi lép cao do thụ phấn không hoàn toàn. Muốn cho na sai quả, quả to, không bị lép, chất lượng tốt, bán được giá cao thì cần phải thụ phấn bổ sung bằng tay cho na.

Cách lấy phấn hoa: Chọn ngày nắng ráo, hái những hoa ở gần ngọn, đầu cành các cành nhỏ (thường những hoa này không đậu quả) để lấy phấn. Chọn hái những hoa sắp nở: cánh đã dài, màu trắng vàng, các cánh đã bắt đầu tách khỏi nhau, nhị đực đã bắt đầu chuyển sang màu trắng kem, bao phấn sắp nứt. Thời gian hái hoa tốt nhất là vào buổi chiều, từ 3 đến 6 giờ. Hái xong cho hoa vào túi giấy đậy kín, để qua đêm cho hoa nở và phấn chín hoàn toàn. Sáng hôm sau đổ hoa ra đĩa khô, sạch, bỏ hết cánh hoa, rũ cho hạt phấn rơi ra, thu gom cho vào lọ thủy tinh hoặc đĩa petri có phủ vải lên trên để giữ ẩm rồi đem đi thụ phấn cho na.

Cách thụ phấn: Dùng bàn tay trái đỡ nhẹ đế hoa, cuống hoa lọt giữa ngón trỏ và ngón giữa bàn tay trái và lấy ngón tay cái cũng của bàn tay trái tách nhẹ cánh hoa ra trong khi tay phải cầm bút lông hoặc que tăm có quấn bông gòn chấm vào lọ hạt phấn rồi phết nhẹ và xoay đều cho phấn dính vào bó nhụy cái giữa lòng hoa. Thời gian thụ phấn tốt nhất là từ 8-10 giờ sáng, hoa nào nở trước thụ phấn trước, hoa nở sau tiếp tục thụ phấn các lần tiếp theo.

Kinh nghiệm cho thấy nếu có điều kiện nên thụ phấn bổ sung cho na 2 lần cách nhau 1 ngày và chọn hoa để thụ phấn sao cho số hoa cách đều trên cành thì tỷ lệ đậu quả mới cao, quả sẽ to và sẽ ít bị rụng quả sau này. Theo anh Long, nếu làm thành thạo 1 người có thể thụ phấn cho 800-1.000 hoa/ngày. Khoảng 3-4 ngày thụ phấn 1 lần cho 1 cây và cả mùa na cũng chỉ thụ phấn 8-10 lần khi cây ra nhiều hoa nhất.

Trong thời gian thụ phấn bổ sung không nên phun thuốc phòng trừ sâu bệnh, hạn chế tưới nước. Khi hoa đã đậu, quả bắt đầu lớn thì cần tăng cường bón phân, tưới nước, chăm sóc, phun thuốc phòng trừ sâu bệnh đầy đủ, kịp thời để nuôi quả lớn.

Nguồn: Dân Việt được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

Cách trẻ hóa vườn na

Vừa rồi chúng tôi lên Lạng Sơn học được cách thức “cải lão hoàn đồng” cho những vườn na dai già cỗi, sâu bệnh, ít quả…

Vừa rồi chúng tôi lên Lạng Sơn học được cách thức “cải lão hoàn đồng” cho những vườn na dai già cỗi, sâu bệnh, ít quả năm ngoái thành những vườn na khỏe mạnh, xanh tốt, sai quả và quả to vụ na năm nay như một phép lạ của bà con vùng trồng na nổi tiếng xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng.

Đây là kết quả chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật do Trạm Khuyến nông huyện phối hợp với HTX Dịch vụ và Phát triển na Chi Lăng triển khai thực hiện thành công trong 2 năm gần đây, xin mách nước lại cho bà con.

1. Đốn tỉa và “lùn hóa” vườn na:

Công việc này được tiến hành ngay sau vụ thu hoạch, khoảng cuối tháng 9, đầu tháng 10 dương lịch kết hợp với việc bón phân cơ bản hàng năm cho na.

– Với những cây già, yếu, nhiều sâu bệnh, cây mọc quá cao… dùng cưa hoặc dao sắc đốn cách gốc 80-100cm (phía trên các chạc 2, chạc 3 khoảng 20cm) với một vết cắt nghiêng 45o, sắc gọn, không xơ xước. Cắt xong dùng dung dịch boóc đô 3% quết lên vết cắt vừa để hạn chế cây bốc hơi nước, vừa để chống nhiễm khuẩn cho cây nhanh liền sẹo. Bón nhiều phân chuồng hoặc phân hữu cơ, các loại phân khoáng theo qui trình, tủ kỹ gốc, tưới đủ ẩm sang xuân cây sẽ bật chồi, hình thành bộ tán mới. Với cách làm này chúng ta sẽ tạo được bộ tán mới khỏe mạnh, sung sức, thấp cây tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăm sóc, thu hoạch sau này và cây sẽ cho nhiều quả, quả to, chất lượng tốt trong những vụ thu hoạch tiếp theo.

– Với những cây na đang thời kỳ sung sức nhưng phát triển quá rậm rạp, ít quả thì cắt bỏ toàn bộ những cành nhỏ mọc trong tán, chừa lại những cành to bằng ngón tay út trở lên và trên những cành ấy cắt bỏ tất cả ngọn ở nơi tiếp giáp giữa cành bánh tẻ và cành non. Sau khi cắt, ta có một bộ tán trụi lá toàn cành hữu hiệu, sẵn sàng đâm chồi mới và ra hoa. Kinh nghiệm ở Chi Lăng cho thấy sau khi chặt tỉa bớt các cành già, cành yếu kết hợp tăng cường bón phân, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh kịp thời thì na ra hoa, đậu quả ngay, cho quả to (3-4 quả/kg, to hơn vụ trước).

2. Bón phân, chăm sóc:

– Ngay sau khi cắt tỉa, bón 5kg phân hữu cơ + 1-2 kg NPK 16-16-8 + 0,4 kg vôi/cây. Cuốc xới đất, vùi đất kỹ, tủ gốc, tưới nước giữ ẩm cho cây để chuẩn bị phân hóa mầm hoa và ra hoa tốt.

– Muốn cho na ra hoa sớm hoặc rải vụ thì áp dụng kỹ thuật tuốt lá: pha 800g urê trong bình 8 lít nước rồi phun ướt đẫm cây làm rụng lá già, số lá còn lại thì tuốt bỏ luôn.

– Kinh nghiệm của nhiều nhà vườn cho thấy: sau khi cắt tỉa 10 ngày, trên mỗi cành sẽ mọc ra nhiều chồi, nên tỉa bớt chỉ chừa lại 4-6 chồi khỏe mạnh được phân đều về các hướng. Pha 35ml RA HOA C.A.T + 15g F.Bo trong bình 8 lít phun sương đều các cành mới này 2 lần cách nhau 5 ngày để kích thích cho hoa ra và nở đều.

– Khi thấy quả to bằng ngón tay út bà con bón thêm 1kg NPK 16-16-8 + 1kg vôi cho 1 cây. Trong quá trình quả lớn, nếu có điều kiện thì phun thêm các loại phân bón qua lá để giúp quả to, màu sắc đẹp hơn.

– Khi quả to bằng quả trứng chim cút, tỉa bỏ bớt quả nhỏ, các cành lá vướng quả rồi tiến hành phun thuốc ngừa sâu bệnh gây hại. Sau đó 1 ngày dùng túi nilon hoặc túi giấy kích thước 16 x 20cm bao kín lại giúp bảo vệ được quả an toàn, mã quả đẹp, chất lượng tốt bán được giá cao.

Nguồn: Nongnghiep.vn được kiểm duyệt bởi Farmtech VietNam.

Kỹ thuật trồng Na bằng hạt

Na là một loại cây có khả năng thích nghi tốt với các điều kiện thời tiết khác nhau. Vị na rất ngọt ngào, pha chút vị chua chứ không lạt, thoang thoảng mùi thơm của hoa hồng. Vậy kỹ thuật trồng na bằng hạt như thế nào? Chắc các bạn cũng rất tò mò muốn biết.

Na trồng phù hợp nhất là vào tháng 8 tháng 9. Loại cây này có đặc tính thích nghi tốt ở những nơi đất thoáng cây sẽ phát triển rất. Chăm sóc cây từ khi cây mới ngoi lên mặt đất như vậy cây mới cho trái ngon.

1. Cách nhân giống na bằng hạt

– Với cách nhân giống này khi ăn na ta giữ lại hạt của những cây có trái to ít hạt, hạt bé và có vị ngọt cao.

– Do hạt na có vỏ rất cứng, sẽ khiến cho các bạn thấy rất khó để tách vỏ. Tuy nhiên cũng có một vài cách để tách vỏ na, ta có thể để na vào lồng sắt hoặc giỏ đựng cá, hoặc đơn giản chỉ là chiếc hộp nhựa. Sau đó xóc để cho hạt na bung vỏ ra.

– Sau khi hạt na đã bong được lớp vỏ bên ngoài, ta xử lý hạt bằng cách dùng axit sunfuric, ngâm với nước nóng 55 – 60oC trong 15 – 20 phút, hạt sẽ nảy mầm sau 2 tuần. Khi ấy ta có thể mang hạt na trồng trực tiếp xuống đất, hoặc cẩn thận và để đảm bảo chất lượng hơn ta có thể đóng bầu, rồi trồng mầm hạt na vào bầu, đợi cây lớn hơn một chút mới trồng xuống đất.

2. Cách chăm sóc na

Khi mới hạt na nảy mần, vẫn cần duy trì việc tưới nước cho cây và buổi sáng và chiều tối.

Quy trình bón phân:

– Lúc cây còn bé cho 20- 30 kg phân chuồng cho mỗi cây ngay sau khi trồng.

– Khi cây trưởng thành bón 20 kg phân chuồng/năm, sau đó từ năm thứ ba trở đi 30 kg/năm( trước mùa mưa và sau khi hái quả). Cho thêm với phân chuồng, năm đầu bón phân NPK 16-16- 8: 0,5 kg cho từng cây. Từ năm thứ hai cứ thêm 1 năm, bón thêm 0,5 kg. Khi cây được 10 năm thì dừng việc bón phân.

3. Cách phòng trừ sâu bệnh cho na.

– Na là loại cây rất ít bị sâu bệnh. Tuy nhiên biến ở các vườn ít chăm sóc cây thường bị rệp sáp. Và những căn bệnh này ta không thể xem thường.
Bệnh gây hại nhất là bệnh thán thư nấm (loại nấm Colletotrichum gloesporivides) gây hại hoa. Với bệnh này ta có thể trị bằng các loại thuốc sau: Kasuran BTN, Benlat C, Zincopper, Aliette 80 BTN.

– Tiếp theo là bệnh sáp rệp, với loại bệnh này khi có dấu hiệu của bệnh bà con cần phun thuốc ngay. Dùng các loại thuốc sau Applaud, Mpc 25 BTN, Bi 58 ND, BAM 50 ND, Polysulfur Calci….

Cách phun thuốc cho na bị bệnh cũng thực hiện như cách phun loại cây khác, hòa thuốc với nước (theo tỷ lệ pha thuốc ghi trên nhãn của nhà sản xuất) rồi dùng bình xịt, xịt khắp thân và ngọn cây.

4. Thu hoạch:

– Dấu hiệu khi na chín sẽ chuyển sang màu trắng và mắt na mở to hơn và thường sẽ suất hiện những vết nứt ở da, vỏ sẽ rất mềm khi ta chạm vào

– Khi hái nên nhẹ tay, tránh làm nát quả.

– Khi hái xong cần tiêu thụ ngay vì na rất khó bảo quản.

5. Cách bảo quản.

Do hô hấp mạnh nên na chín nhanh, vậy nên chỉ cần hạ thấp nhiệt độ xuống.

Nguồn: Tổng hợp bởi Farmtech VietNam.